De streektaole in de sjienwerpers

Bij ’t Streektaolesymposium wat op 7 november in Deventer plaots voont, höbbe zoewel ’t Riek es de Provincie Limburg betoog tot de Limburgse taol in de touwkoms bezunderen aondach verdeent. Zelfs de TaolUnie, die ziech in ’t verleie uters kritisch opstèlde es ’t um de erkinde streektaole góng, kaom noe mèt ’n visie boe-oet waardering sprik veur de bestaonde variatie in streektaole en die neet bij veurbaat oondergesjik maak aon ’t Standaard Nederlands.

’t Ierste Streektaolesymposium

Bij ’t Symposium in Deventer stoonte de drei erkinde streektaole vaan Nederland – ’t Fries, ’t Nedersaksisch en ’t Limburgs – in ’t middelpunt vaan de belangstèlling. ’t Symposium voont plaots op initiatief vaan ’t Ministerie vaan Binnelandse Zake en dat maag op ziech al es bezunder gezeen weure umtot ’t Riek ziech tot noe touw op ’t standpunt stèlde tot de zörg veur de streektaole primair bij de regionaal euverhede thoes huurt. Noe beneumde daagveurzitter Eric Stokkink oetdrökkelek ’t belaank wat ouch in Den Haag aon de streektaol gehech weurt. Heer neumde veer domeine boe-in de streektaol ’n belaankrieke rol kint speule bij de eigenheid en identiteit vaan ‘ne regio: cultuur, oonderwies, media en euverheid.

TaolUnie: ‘nen opmèrkeleken umslaag

Nog opmèrkeleker waor d’n umslaag dee de Nederlandse TaolUnie te zien gaof bij ’t Symposium. Boe dat insitituut in ’t verleie op ’n bekans imperialistische meneer alle streektaole oonder de vlag vaan ’t Standaard Nederlands veegde um mer devaan verzekerd te zien tot ’t aontal Nederlands sprekende inwoeners groet genóg bleef, waor noe väöl ieder spraoke vaan ’n taollandsjap boe-in de variatie vaan de versjèllende in Nederland gesproke taole es ’n verrieking en neet es vererming gezeen weurt. Twietaolegheid – of dat noe um geïmporteerde taole of um streektaole geit – kint binne die visie e veurdeil in plaots vaan ‘nen handicap oplievere.

Provincie Limburg: tied veur e streetoalebeleid

Député Ger Koopmans vaan de provincie Limburg heelt es slotspreker vaan ’t symposium e bevloge betoog boe-in heer ’t belaank vaan ’t Limburgs es moojertaol oetliechde. Heer kóndegde aon um same mèt de versjèllende organisaties die ziech in ’t veld mèt de Limburgse taol bezeg hawwe, te goon wèrke aon e volwierdeg streektaolbeleid. Gesprekke dao-euver zien geveurd mèt de Raod veur ’t Limburgs en de Streektaolfunctionaris, die allebei ’n belaankrieke rol goon speule in de relatie tösse de provincie en ’t veld. Meh d’n député accentueerde tot ’t neet de bedoeling is tot de provincie noe geit veursjrieve wie ’t Limburgs behandeld en bevorderd moot weure. Dat is ’n taak veur de organisaties die in de praktijk daomèt bezeg zien; de provincie wèlt veural stimulerend en coördinerend optrejje. D’n député leet Veldeke wete tot eus pleidooi veur e grondeg oonderzeuk nao wat ziech op ’t gebeed vaan de Limburgse taol in de provincie aofspäölt en wat veur organisaties daobij betrokke zien, oonderdeil van de touwkomsplanne zal zien.

E symposium vol beloftes

Kort gezag: ’t ierste Streektaolsymposium waor e symposium wat väöl belaof veur de touwkoms vaan ’t streektaolbeleid op zoewel provinciaol es landelek terrein. Bezunder vröchbaar waor ouch de samespraok vaan de drei streektaole oonderein. ’t Fries geneet daobij ‘ne bezundere staotus umtot ’t op groond vaan ’t Europees Handvest mie faciliteite geneet es ’t Nedersaksisch of ’t Limburgs. Meh die hoeger erkinning bringk ouch ‘nen hieleboel verpliechtinge mèt ziech mèt (oonderwies in ’t Fries, rechspraok in ’t Fries, e.d.) die nog neet zoe einvoudeg te realisere zien. Dat is aonleiing gewees veur de vertegenwoordegers vaan ’t Nedersaksisch (wat vaan Groninge tot in Gelderland reik en dus in versjeienhied vergeliekbaar is mèt ’t Limburgs) um mèt ’t Riek in euverlègk te goon um te koume tot e Convenant boe-in bepaolde – gunstege – eleminte oet deen hoegere staotus weure vasgelag zoonder tot spraoke is vaan ’n officieel erkinning. De Raod veur ’t Limburgs heet vaan de gelegenheid gebruuk gemaak um ’n aofspraok mèt ’t ministerie te regele um te bekieke of de Limburgse taol op ’n zelfde meneer hoegerop kint weure gebrach. Dao gebäört weer vaan alles op streektolgebeed!