Niknekskes: ’n nui rubriek

Wim Kuipers heet de aofgeloupe twie jaor euze website verriek mèt de rubriek Lidioom, boe-in heer (dat waor nog neet gebäörd) de bezunder kinmerke vaan de Limburgse taol leet zien, inclusief e klein deil vaan de woordesjat. Geer kint alle 92 aoflieveringe nog altied trökvinde in eus arsjief . Meh Wim Kuipers voont tot heer genóg had oetgelag en touw waor aon ’n nui oetdaging. Veer geve häöm dao gere alle ruimte veur.

In zien nui rubriek oondernump d’n auteur ’n literair reis door eus provincie en noteert wat heer tegekump aon wat veur häöm (en mesjien väöl andere) verrassend waor, meh heer heet ’t ouch euver de veur ummertouw mie lui oonbekinde historie vaan ouch apaarte, dèks oonbekinde bezunderhede vaan dee blinnen derm dao in dat duuster Zuie. En zjus dao hure de apaarte wäörd vaan ’t Limburgs bij, neet bij corona of Amerika.

Heer deit dat op de häöm kinmerkende meneer: vrij associërend en meanderend langs alle kante vaan de Limburgse taol. Umtot d’n teks vaan dees rubriek literair vaan karakter is, is ’t vertaole devaan in Standaardnederlands neet good meugelek zoonder aofbreuk te doen aan ’t karakter vaan ’t Limburgs. Meh umtot Wim Kuipers ’t oetlègke toch neet gans kint laote, volg op eder aoflievering ’n lies vaan wäörd die touwliechting behove.

Veer beginne mèt ’n touwliechting euver d’n titel vaan dees rubriek: Niknekskes zien volgens d’n dictionair vaan Remund “zeer kleine koekjes in de vorm van een sterretje of beestje”, dat vaan Ech zeet bot eweg (euver nik-nak): ordinair soort koekje. Dat vaan Valkeberg zeet einvoudeg: letterkoekje. In Sittard waore dat twee tot drie centimeter grote gebakjes in de vorm van dierenfiguurtjes”, dieste mèt “bijbehorende ringetjes” rechop kós zètte en daan hadste speulgood. Veer make ’t nog ingewikkelder. Ein vaan die bieste heet zich vertoompeld in ’t woordebook vaan Kèrkraoj: nieknaok is ‘nen ezel, in kindertaol. ’t Woord kump ouch in Vlaondere veur (pikeniekskes) en heet nisjekes in Fraankriek (niquenaque) en Ingeland: “(k)nick-(k)nack”= prulletje, liflafje, hapje.

Mèt ander wäörd: de aoflieveringe vaan dees rubriek belaove stök veur stök klein en smakeleke hepkes taolplezeer op te lievere die ederein dee in ‘t Limburgs wèlt sjrieve tot inspiratie kinne dene. De rubriek Niknekskes zal mèt oonregelmaotege tössepoze in de kolomme vaan deze website versjijne. De ierste aoflieveringe kint geer alvas trökvinde in eus arsjief.