Geboorte en doed vaan ’t Mestreechs

Taolhistoricus Michiel de Vaan heel recentelek de derde Lou Spronck-lezing euver de geboorte en d’n doed vaan ’t Mestreechs. Vaanwege corona waor die lezing allein via internèt te bekieke en beluustere. ’t Veurdeil is daan weer tot wee dat wèlt noe ouch op e later tiedstip de lezing nog ins kint volge. En dat is de meujte weerd. Michiel de Vaan wèt op ’n begriepeleke meneer taol-wetensjappeleke inziechte veur leke te verklaore.

Euver de geboorte vaan ’t Mestreechs vèlt mie te vertèlle es euver d’n doed. Want vaan dat lèste is pas spraoke es de lèste spreker daovaan de piep oet is. En zelfs daan kint me de spore vaan ’t Mestreechs nog naogoon in alles wat dao-euver gesjreve en gezoonge is. Meh zoe wied is ’t gelökkeg nog neet en volgens Michiel de Vaan is ouch meujelek te veurspèlle wienie dat wel ’t geval zal zien. Es euver e paar hoonderd jaor Holland in de zie gezak is en al die lui hei nao touw koume, zouw ’t Mestreechs wie ’t noe is wel ins veurgood goon verandere; of al die Hollenders goon netuurlek e soort Mestreechs praote.

Mestreechs es stadstaol

Euver ’t verleie vaan de taol die in Mestreech gesproke woort kin oet documinte oet de zèsde ieuw weure opgemaak tot nao ’t verdwijne vaan ’t Latien vaan de Romeine hei toen e soort Germaans opkaom . Meh die taol versjèlde woersjijnelek koelek vaan wat in de umgeving vaan de stad gesproke woort. En dat is tot wied in de Middelieuwe zoe gebleve. ’t Oontstoon van ’t Mestreechs es stadstaol kint pas in de negetiende iew getraceerd weure. Mèt de industrialisering en de sociaol gelaogheid die daomèt samehóng kint me veur ’t iers constatere tot de klaanke en de wäörd in Mestreech ‘nen anderen toen kraoge es die vaan de dörpe roontelum.

Acceptere tot taol verandert

Wee ’t Mestreechs es zie kinneke besjouwt wèlt netuurlek neet tot dat kump te sterve veurtot heer of zie zelvers aon de beurt is. Meh, zoe zeet Michiel de Vaan, me moot ze keend ouch los kinne laote en acceptere tot ’t zienen eige gaank geit. Volgens häöm zouw ’t de levesdoor vaan de Mestreechter taol wel ins kinne verlenge es neet te väöl weurt veurgesjreve wie ’t zouw mote zien en weurt geaccepteerd tot ’n taol noe eine kier verandert in de loup vaan d’n tied. Meh dao zal mennege Mestreechteneer toch meujte mèt höbbe.

Wee de ganse lezing nog ins wèlt bekieke en beluustere, hoof mer hei te klikke.