Lidioom: Eine tummer biej de kóffie

De vraog nao Limburgse wäörd veur ‘ontbijt’ haet mich midde in ’t sjepieter euver nuuj wäörd gebrach. Ich mót helaas noe aan eine rómmelzölder dinke, en dae waert allewiel opgeruump door luuj die heim zitte veur te wirke. Ach jao, waat ligk dao ammaol?

Gans einfach: ammaol nuuj wäörd. Waat zien det? Mót dao ein definitie van kómme? Allei dan: ei nuuj waord is ei waord det nag neet besjting, krek wie nuuj kiendjes nuuj zien. Haet me nieks aan. En wie wilt me det veur ’t Limburgs naogaon? Ich mein: wie weite veer det in ein kaffee in Naer of Maer jeder veerteen daag oet ei glaas beer nuuj wäörd opduke?

Nuuj wäörd in ’t Nederlandjs levere de media, mit de hóngerde. De meiste kónne zoe de zölder op. Allein wäörd die inkel jaore achterein en dökker gebroek waere, kómme in de waordebeuk. Dao kónne v’r noets taengenop. Maak nieks oet. Liek mich waal neet nieks, aaf en toe ei sjiek nuuj waord biej de mörgeskóffie te kriege. Idee: Veldeke zól ein rubriek kónne beginne mit van die wäörd.

Waal wäörd die me geheurd of gelaeze haet. ’t Geit neet um verzónne wäörd veur nuuj modern dinger. Det zien taalsjpeelkes, die meis ineintummers oplevere.

Wie? Wäörd die dudelik ineingefisternuld zien. Mien waord hiejbaove mesjiens. Wen me ineintummers good bekiek is ’t ein samekoppeling mit ’t zelfsjtenjig naamwaord tummer. Noets van geheurd? Ich höb get waordebeuk bekeke. Inderdaad: neet gevónje. Nuuj dus? Ach, ich höb ’t in ei gedich gebroek euver ’t Neel (mie gebäörtedörp) van veur ’t jaor doezjend. Fragmintje: (…) Ougsmaondj 888, de Maordmen op de klater, 8 (of twelf) tummers biej de baek. De weit is sjaemel, sjpelt geit.

Tummers zien dus houtere hoezer. Ich hauw det waord van sjoenvader Lei Naus oet Helje (Helden). Hae neumde ei weus nes in eine boum ‘tummer’. Kump van: de maerelinke zien al aan ’t tummere. Sorry: dit haet bao nieks mit Lidioom vandoon, ‘t waord tummer sjteit onneet in ’t waordebook van Helje dus…

…heurt dit biej die Lust am Text.

Reager? redactie@veldeke.net of veldgewas@home.nl

Lidioom is eus wekelekse rubriek euver ‘t eigene vaan de Limburgse taol. Alle veurege aoflieveringe kint geer trökleze in eus arsjief.