Sjrieverspodium: Antoon Brouns (Klumme)

Moelewiever

De madam ‘Kal-mich-d’r neet va’
en de madam ‘Woeë höb-ich-dat-gehuuerd’
kaome zich op de sjtraot taege
Ze moelde en ze klaatsjde
en zoeëgaar wie de ieësjte dröppele vole
bleve ze sjtao en gónge ze wier in d’r raege

De ein wool neet vuuer de anger ónger doeë
De lüj oet g’n dörp woeërte bekald, langk en breid
’t Fien haw ènne nüjje vriejer; d’r Joep wèr ins zaat
D’r Piej haw e laok in ‘n zök; ’t Sjan e lieëlik kleid
Wie ze entelich oetgemoeld waore
waore ze pratsj en pratsj naat

Fibberwarie

De richtig dónker daag zunt vurbie
De zón is aa d’r trükwaeg begós
Wat wieër ’t sjoeën
went ich dat sjpówwe kós

’t Nüj jaor is nog vieësj
D’r winter óm ós haer
Nate mot sjleut i gezichter
‘t Is mieës “blief-binne“ waer“

Al vrüs ‘t, sjniet of raegent ‘t
en joeg d’r wind wie ènne dölle
toch sjtaeke krokusse de köpkes op
De natuur lieët zich neet kölle

Kóm oethawt; maak vurre
Laot dich zieë bie ós
Wat wieër ‘t sjoeën
went ich dem sjpówwe kós

Mekkelig verdeend

’t Sjan zoog ’t Greet sjiek gekleid bie ènne kraom
en vróg vrech-e-weg wie ’t aa zoeëväöl geld kaom
Dat zal ich dich zègke, zag ’t Greet
Väöl vuuer te doeë hoof ich neet
want ich verdeen ‘t liegkend op d’r baom

Verrök

Dao waor ins ènne man oet Uuevermaos
dat waor ènne zempelige sjinaos
Zoeë gek wie ‘n sjöp en zoeë verrök
dat hae aan eine voot how ‘n zök
en aan d’r angere ‘n haos

Va Klumme

Dao waore ins twieë bök
Die sjtinge op ‘n haverkis
D’r eine zag taege d’r angere
‘Ich geluif, das doe va Klumme bis.’

‘Woeë wètse dat va?, vroog dae verbaas
‘Ich höb toch gei naamsjild op mienne kop.’
‘Nae, dat is ’t ouch neet,’zag d’r ieësjte trük
‘Meh gister ootse vla mit sjummel drop.’

Noe is hüj

Óm mich haer kiekend
zieë ich de weijer en de velder
op en aaf in e glietsjend patroeën
De lóch van ’t land zoeg ich i
Ich hej dit dèkser mótte doeën

Va wiejts joechelt e paerd
Vlakbie ‘t sjel gekaek van ’n gaws
Twieë pieëpele danse va blóm nao blóm
op de moeziek va d’r Johan Strauss

Aeve trük nao vreuger
wie ’t laeve nog sumpel waor
Neet mekkelig, dat mót gezag
aa-pakke en neet zeivere
’t Waor dèks semlich zjwaor

Dat sjöddel ich va mich aaf
Dat is vurbie
Wat waor dat waor

Noe is hüj
Ich bin neet dao, meh hie

Dat bezej völt mien lónge
Kus ich zinge of blaoze
da hej ich ’t gezónge
of gesjpieëld op de träöt
Zoeë fosj griep ‘t mich bie de sjträöt

D’r wind nump mien geveules mit
en lègk ze neer i graas en buim
E baekjske krungelt zich
sjtruimp lantsem dörg ’t land

Noe is hüj
’t Is gènne druim

D’r zoeëmer geit
‘t Naojaor kump
mit mót en raege
De baeksjkes völle zich
óm zich wierop te laege

Blaar verkleure
Vuuer aeve e bónt sjpektakel
Da valle ze ein vuuer ein
Wejje op ènne houp
Dao zunt ze neet allein

’t Vergangkeligge lieët zich zieë
D’r sirkel va laeve en sjterve
Oet al ’t awts kump get nuuts
wie vuuegel die gónt moete
of ènne pieëpel oet ‘n röpsj

Noe is hüj
Ich gao nao boete

Twieë limericks

Dao waor ins ènne kwakkert in ènne pool
dae ’t dao-i nimme zoeë bevool
Hae góng droet en kwaakde i d’r raege
meh doew kaom hae ènne ooijevaar taege
dae semlich väöl va kwakkertbetskes hool

Dao waor ins ènne man oet Söb
dae voeërt mit d’r fiets i de gröb
Hae kieëk neet oet en paaf
dao loog hae mit kop en vot i d’r graaf
En wat zagge? ‘Es ich maer nieks aa d’r fiets höb’

Panta Rhei

De Roer sjtruimp i de Maas
i Remung
De Guuel deit dat bie ’t Voelwames
i Bung

‘t Blood sjtruimp dörg de aore
zoeë lang se laefs al die jaore
En wuuert dien hart ’n doeë sjpier
da geit ’t i dien kinger wier

Tiejer kómme en tiejer gónt,
al geit ‘t sóms traog
Meh wie geit ‘t nej wier?
Dat is de groeëte vraog!

Limburg toezjoer

Dae neet gezieë hat wie ’t ins waor;
de hoeëgsjtambuim en däörehègke
Dae wèt ouch wier neet baeter
en dao-óm mót me ’t blieve zègke

Väöl is t’r kapot gemak mit de jaore;
de däörehègke woeërte oetgerieëte,
de hoeëgsjtambuim ómgehowwe
Uvver bleef e kaal land woeë büf i lieëke gebieëte

Gans wie ’t ins waor wuuert ’t neet mieë
Daovuuer is t’r te väöl geboewd
Trük drieëne is ouch neet aagezag
’t Angelus wuuert aeve zoeë nimme geloewd

Aw fotoos is al watter uvver is
va wie ’t laeve of ’t land ins waor,
me ‘t sjmiddis nog góng ungere
en de maedjes leepe mit ’n sjtrik in ’t haor

Nao achter kieke hat gènne swek
Waal, óm te lieëre wie ’t angisj kint
De natuur mieë laote gewaere
en ieësj good naodingke vuuer me örges aa begint

De toekóms hingk i wiej zek
Wie zal ’t de provins vergao?
Entans is ei dingk semlich klaor:
zoeëlang de welt zich drieënt, bliet Limburg besjtao

2 Limericks

Dao waor ins ènne man va Gemoeësj
dae bieët zich de teng kapot op ènne knoeësj
Ouch al how hae doew e fietserèk i d’r mónd
Hae zag: vuuer de wier res bin ich gezónd
en aet ich mich de bóttramme waal aone koeësj

Dao waor ins ’n hin i Brach
die zoeëget jeekere daag ei eij lag
Da koekkedaakde ze va plezeer
want dat waor de inseligge meneer
óm neet te waere gesjlach

Nihil obstat

Went dich get d’r vuuer kump in ‘t laeve,
ze ‘t eigelich nimme züs zitte,
Geine zin höbs óm d’r plafón te witte
en aan al toew wils gaeve

Da pak dich bie-eij
Laot dich huuere
How op de tróm
want dat lieësse toch neet gebuuere

Verwaer dich wie
’n in ènne hook gedrieëve kat
Laot dich i nieks taege wèrke
Vanaaf noe is ’t Nihil obstat!

Paol houwte

Op d’r rögk liegk ich in ’t graas
Baove mich wejje de wolke vurbie,
zoeë wie ’t laeve dat hat gedao
Wat is t’r gepasseerd, wat doon ich hie?

Dat ich bi gebaore, dao kós ich nieks aa doeë
Es kind waore d’r neet zoeë väöl zörge,
meh einmaol voet oet ’t auwisj hoes
moos ich zelf zörge vuuer d’r daag va mörge

Ieësj lieëre en daonao gao wèrke
Uvver de welt vlege va hot nao haar,
meh auch heim zieë vuuer ’t gezin
Me deit ’t nej, auch al is me gaar

D’r is èvvel ei dingk dat me neet züt
mit al dat gejats en ummer bezig te zieë;
dat d’r tied dich wie zand dörg de vingisj glietsj
Häöm i of trük haole, dat lök neet mieë

Ich kaveer dat me mót wèrke óm geld te verdene
óm zichzelf en zie gezin te laote woeëne en te laote aete
Meh wat hat dat wèrk, die baan, noe ech opgelieëverd?
Op ’t moment dasse voet bis, bisse vergaete

Dingk noe maer neet dasse ónvervangbaar bis
Vuuer dich sjteit minnige angere klaor
Die kinne dat jüs zoeë good en dèks zoeëgaar baeter
Höb dus maer gei behej want dat is waor

En zoeë liegk ich op d’r rögk in ’t graas
mich te bedingke wie flot ’t nej hat gegange
Meh hieël lang wil ich dao neet sjtil bie sjtao
en in ‘n sómber büj blieve hange

Zoeë lang me nog betrèkkelig gezónd is
is t’r nog genóg óm vuuer te laeve
Dus: pak dich op en gangk wier mit gówwe mood
óm dich aa d’r daag va hüj en mörge uvver te gaeve

Kóm mamma

Kóm, mamma, blumkes plökke,
zag ‘t maeteke van e jaor of vief,
meh zien mam góng zich neet bökke
Die voeëlt zich nog get sjtief

’t Waor ’n zjwaor operasie gewae
Tössje laeve en doeëd how ze gehange,
meh de doktesj wóste wat ze dege
en oetentlich is ’t nej good gegange

Vuuer ’t ieësj wèr boete
kieëk ze nao häör bliej kind,
waor ze gelökkig dat ze nog laefde,
aomde deep en hoof d’r kop i d’r wind

Kóm pappa

‘Kóm, pappa, goesj d’r bal,’
zag ’t jungsjke van e jaor of veer,
meh es die bein in ‘t gieps zit
zoot ze lieëver dao mit e glaeske beer

Mit d’r renfiets gevalle
D’r sjtein op d’r waeg neet gezieë
en bous, doew loog hae dao
Opsjtao góng neet mieë

Twieë waeke in ‘t hospetaal
woeë ze häöm opgekallefaterd höbbe
Noe nog allein e bein in ‘t gieps
en nog get las va de röbbe

Meh e kind van veer kaveert dat neet
Zoeë geit dat toch?
Hae lachde nao zienne zoeën
wie dae zag: ‘Goesje häöm mich nog?’

Kóm opa

Kóm opa, belke trappe
Vreug ‘t jungsjke; doe begins
Kleinkinger zieënte neet wie awt se bis
Die dingke dasse alles nog kins

Zoeë doon ich mit
V’r gónt beginne
En auch al kin ich häöm nog aa,
sóms laot ich häöm sjtiekem winne

Neet ummer, want hae mót lieëre,
dat verleeze d’r auch bie huuert
Dao probeer ich da aa mit te wèrke
zoeëdat ‘t gènne behejtskiebbel wuuert

Went hae hat “gewónne“, da is hae gruuetsj
Jekerènne mót dat huuere
Mit de heng í g’n lóch löp hae rónd
Ich lach en laot ‘t gaer gebuuere

Kóm oma

‘Kóm oma, gónt v’r kralle riege?
Da mós doe d’r vaam in de naold doeë’,
zag de kleindochter va vief
want ich kin dat neet e-zoeë

Dat woar flotter gezag wie gedao
Zoeë mekkelig góng dat bie de oma neet mieë
Ze how zoeë wie zoeë d’r bril d’r bie nuuedig
Angisj kós ze d’r nieks va zieë

Braaf deeg de oma d’r vaam i de naold
De kleindochter begós te riege
De oma leet nieks mèrke va de sjtieëk i häör lief
en dat ze ’t benauwd begós te kriege

Nao e türke waor ’t maeteke vaerdig
en how ènne nüjje vaam gepak
’t Richde zich d’r mit nao zien oma
meh die waor nao ènne kant gezak

‘Oma, waer ins wakker
Woeë-óm höbse dich gelag?
De oma deeg de ouge aope
‘Och, maedje, ich höb sjlech gesjlaope vannach’

’t Is ouch neet mekkelig zoeë kind bie te blieve
Dat züt neet wie awt zien oma is
Die deeg braaf ènne nüjje vaam i de naold
En dach: ‘Bin ich d’r nog wens doe tieën bis‘

’t Perfekte kado

Al waeke va te vuuere how hae aa de kinger laote weite dat hae nieks wool vuuer d’r verjaordaag. Wie de kleinkinger klein waore zag hae taege ze dat ze ’n taekening kóste make. Meh aa kinger va 12 of 14 jaor hoofse dat nimme te vraoge. Op bezeuk kómme vóng hae good genóg.

Zoeë wie se daag neet kins taege houwte kaom auch d’r verjaordaag en ’t bezeuk. Wie de kinger i-kaome howwe ze nieks bie zich. Wat hae how gezag waor alzoeë uvver kómme.

Meh dao how hae zich toch i verdaold, want bie d’r vla woeërt häöm ’n envelop gegaeve, woeë-op sjting: “Vuuer ènne man die nieks wool”. ‘Wat höb ich gezag,’ zag hae , ‘uvver nieks wille en noe kóm d’r toch mit get aa.’

‘Maak de envelop noe maer aope,’ kreeg hae te huuere. Dat deeg hae. Dri zoot e vel papier. Hae haolde ’t droet. I groeëte lèttere sjting dao op gesjrieëve: NIEKS

Twieë limericks

Dao waor ins ènne man oet Söb
dae voeërt mit d’r fiets i de gröb
Hae kieëk neet oet en paaf,
dao loog hae mit kop en vot i d’r graaf
En wat zagge: ‘Es ich maer nieks aa d’r fiets höb’

Dao waor ins ènne man oet Kertiels
dae zat zich op ‘n getaarde biels
D’r taar plekde häöm aa d’r baom
En wie hae daomit heim kaom,
zag zien vrow: ‘Wae deit noe zoeë get debiels?

D’r Mieërt

‘t Is mieërt
De buim zunt nog kaal
Op de tek nog gein blaar
Va deere nog gein kebaal
’t Is vraem meh neet raar

’t Is mieërt
E biejemaeske begint te zinge
Al is ’t nog neet oet volle bros
De knüp sjtónt op sjpringe
Meh de bluj kump nog neet los

’t Is mieërt
E hampfel krokesse laote zich zieë
Sjtaeke d’r kop op oet g’n aerd
Luchte zich baove awwe sjnieë
Lang doert ’t noe neet mieë
Pös dat ’t vreugjaor d’r winter hat voet gekaerd

De Maos

Gemèntelig is de Maos wie ’n moder
Doe veuls dich geborge in häör erm
Bie wermde keulse dich aaf
En bie kow makse dich werm

Ze völt zich mit baeke en reveerkes
Mak zich breid in ’t wiejjer gao
Vössje veule zich in häör heim
en plante wasse op häöre baom
De Maos lieët gans get laeve óntsjtao

Meh num dich in ach
|Went me häör op de nerve geit
Dat lieët ze veule wie kreftig ze is
En geit zoeë wus te kieër
Dat minnig-ei ‘t i de brook deit

Lang kaod bliefse èvvel noeëts
Auch al hat ze hie en dao get sjaa gebrach
Dan wuuert ze wèr die kalme reveer
Die sjtendig bliet sjtruime daag en nach

Vastelaovend

Dao kaom ins e maedje oet Elburg
Nao de vastelaovend i Limburg
En zoeë wie dat gemèntelich geit
Of wie me zaet: i de sjterre gesjrieëve sjteit
Tróf ’t ènne leuke Limburgse jóng
Woeë-mit ’t minnige kaffe i góng

Ze sjoenkelde en leepe d’r polonaeze
Ote tössje dörg friette mit majonaeze
Ze puuende zich en hole zich vas
Het wermde zien heng in zienne jas
Ze houwe zich zoeë good versjtange
Dat ze same nao ge bèd zunt gegange

Op Essjelegoonsdig waor ’t èvvel gedao
En moos het wèr heivisj gao
Het wool häöm nog waal ins zieë
Meh hae how gènne zin mieë
Want ’t nómp friette “patat”
En dao nog bie; ‘t kalde gei plat

Vraem hin

Höb d’r ’t al gehuuerd va dae man oet Terbliet
Dae waor op ’t awwieverbal zien vrow kwiet
Doe hat t’r zich maer ’n anger gesjnap
En in ènne vraeme gaard gedab
Daova how hae èvvel gei vetzelke sjpiet

Limerick

Dao waor ins e jungsjke oet Awsterao
Dae moos lieëre op d’r pot te gao
Mamma, kóm ins kieke, zag hae bie d’r ieësjte kieër
Zoeë, knap, zag die, meh wètse wat nog baeter wieër?
Wentse ’t neet d’r naeve, meh in ’t pötje hejs gedao

D’r sirkel van ’t laeve

Es bebie bisse aa de loetsj
en sjietse proetsj

Es kind hilse van ènne babbelaer
Dae geuf dich de oma gaer

Es jóngere makse semlich get umsjteng
of geis reize dörg vraem leng

Es vieërtiger sjteisse mit twieë bein op g’n aerd
of geis moter vare wie e döl paerd

Es AOW’r höbse ‘t bow nej gezieë
en hove hieël väöl dinger neet mieë

Es tachtiger höbse  gegaeve jaore,
dringkse dich e dröpke of ènne jónge klaore

Op ‘t ing bisse trük aa de loetsj
en sjietse proetsj

Druim

Mitgeveurd dörg ènne wille sjtruim
Uueveral óm dich haer valle buim
Sjtruuf wind die dich ómblaoze
’t Zjweit sjteit dich i de haoze ….
En da wuuesje wakker oet dae druim

Besjlage roete

Besjlage zunt de roete
‘t Is winter
Me vaeg mit ènne dook
óm te zieë nao ’t waer boete
Sjmiezel en waterkoud
Dröppele hange wie koete

Besjlage zunt de roete
’t Is winter
Binne is ‘t werm
Drum geit me neet nao boete
en went ’t geit vreeze …
dan is dat good vuuer de sjproete

E nüj jaor (2024)

Dao sjtinge v’r in d’r gangk te wachte
en kieëke nao ‘n gesjlaote duuer
Achter ós woeërt ’t lansem inger
V’r kóste allein nog maer nao vuuer

Da kump „Vadder Tied“ en geuf ós d’r sjluttel
Dae sjtaeke vieër in ’t sjlaot en drieëne ‘m óm
De duuer geit aope en e fel leech kump ós taege
Da zieënte v’r ‘n gesjtalte wingke, kóm maer, kóm

I de wier laege ruumte sjteit ‘n weeg
Dao liegk ’t nüj jaor jüs gebaore
Wie lang zal ’t dees reis doere
vuuerdat het zien ónsjöld hat verlaore?

Wintermaond

Kaal zunt de buim
Op g’n aerd liegke de blaar
te voele en te vergao
Nüjje mès vuuer d’r oethauwt
en al wèr i bluj geit sjtao

Vuuegel huuesje kaolich fluite
Gewebbe sjlónt dich in ’t gezich
mit dröppele of riep behange
Meh mit dit waer
zulle de sjpinne neet väöl vange

Wie d’r sjleip van e trowkleid
hingk d’r mót i d’r bösj
Väöl deere züsse neet mieë
En went ‘t da ouch nog vrüs
laote die zich gaaroets nimme zieë

D’r wind bleus sóms flink
en sjöddelt d’r boel ins good op
Sjprokke tek braeke en valle nao ónge;
Zunt voor vuuer de plante
went die zich gónt verjónge

Paol houwte is aa-gezag
Dörgkómme die duuster daag
I-gao taege dae kowwe bieës
En da wachte op ‘t leech dat trük geit kómme
Woeë-mit se d’r winter achter dich lieës

Heksesjäöt

Óm die ins zoeë sjlanke den
kint me noe nimme haer
Ónbegriepelich dat die ins
zoeë lich waor wie ‘n vaer

Uvver d’r dörpel van ‘t hoes
hat me ze gedrage
Meh huusjterdaag
geit zich dao gènne nog aa wage

’t Romantiesse va de panfluit
woeërt ’t helle van ’n träöt
Zoeë geuf ’t gein drage mieë
en kiet me gènne heksesjäöt

Went d’r haan krieët

Went me d’r haan huuert krieë,
da is ’t mit de nachrös gedao
en tied óm op te sjtao

Went d’r haan twieë kieër krieët
en me is nog neet opgesjtange,
da is me te sjpieë nao ge bèd gange

Meh went d’r haan driej kieër krieët,
da kump dich d’r duuvel achternao
Vraog dat maer bie d’r Pieëtrus nao

Kaoremoes

‘n Molmoes en ènne kaorewouf
kaome zich taege igge veld
Ze drieënde ieësj get óm zich haer
en nao aeve aan-eij geroeëke te höbbe
howwe ze zich gaer

Noe sjtèl èvvel, dao kómme jónge va
Wat vuuer waezes waere dat da,
molwuif of kaoremuus mit diekke wange?
Ze kóste zich uvver d’r naam neet einige
en zunt trük nao de eige saort gegange

Sjpeegel

E jungsjke mit ènne koekkerel,
ènne te groeëte fiets aone bel
Vanoet de toewkóms kiek ich mich dat aa
wie dat jungsjke op ènne daag i d’r mieërt
zichzelf fietse lieërt

Ènne jóng dae vuuert minnig jaor
mit achterop ’n tesj zoeë zjwaor
Vanoet de toewkóms kiek ich mich dat aa
wie dae jóng op d’r fiets nao sjoeële geit
en al zien ekzames deit

Ènne man mit baan en hoes
pak zich bie-eij; mak ’n voes
Vanoet de toewkóms kiek ich mich dat aa
wie good t’r vuuer ’t gezin wuuert gezörg,
auch al is hae waal ins meroeëde en mörg

Ènne auwere miensj al lang mit pensiejoeën
Aan al wat gewae is, is nieks mieë te doeën
I d’r sjpeegel kiek ich mich dem aa
en zègk taege d’r kop dae ich zieë:
Geneet t’r nog maer va, want lang höbse neet mieë

Ballón

E maedje sjpieëlde mit ‘n ballón
Zie bliej sjtumke völde de lóch
Meh nao e türke how ’t genóg
‘t Leet ‘m los en zoog ‘m gao,
klatsjde in de heng en kieëk ’m nao
Gangk maer ómhoeëg, ómhoeëg nao de zón

Oetkiek

Lèts waor ich wèr ins op Termaar
woeë ich höb gewoeënd es kind
Kieëk vanoet de huuegte de velder aaf
mit oetkiek op d’r Haelisje wind

Nog huuer ich mienne pap zègke:
Went dae swintisj ózze kant op kaom,
da dóg dich maer doebbel diek aa
want da wuuert ‘t koud aa d’r baom

Vetzele va vreuger kómme baove,
al doere die neet lang;
wie ich mich zelf fietse lieërde
op ènne hieërefiets ónger de sjtang

De taores va de koele zunt versjwoende
E paar sjteinberg höbbe ze laote sjtao
Va zjwat nao greun mit sjtruuk en blómme
Die berg kint me noe op en aaf gao

Jüs wie doew huuesje kingersjtumme
Wat zal vuuer hun de toekóms bringe?
Blieve ze i g’n dörp op Klumme
of zulle hun gelök örges angisj vinge?

Meh op ènne daag kómme auch die trük
En blieve bie d’r oetkiek hange
Toesje jóngk en auwt aaf i d’r kop
En zègke: Wat is ’t laeve toch flot vergange

Zoeë lang wie ’t good geit

‘Wat is ‘t hie toch lekker werm en geuf ‘t genóg te aete’, zag de ein taege de anger. ‘Jao’, zag die, ‘vieër boffe toch maer dat v’r hie terech zunt kómme. ’t Liegk waal ènne bösj. Waal oppasse dat v’r ós neet verloupe en verdaole, meh eigelich mak dat nieks oet want da zeuke v’r jüs zoeë lang pis v’r ós wèr treffe’.

‘Ich gao aeve get ungere ’, zag de ein. ‘Van al dat rónd loupe en aete wuuert me meug’. De anger bleef nog aeve bezig. Opins voeëlte ze ènne sjtroef wind en zoge ze päöl of wat dao op lieëk vlak naeve hun op en neer gao. ‘Doekke’, repe ze taege-ei en ‘good versjtaeke in de sjtruuk. Houpelig is ’t neet zoeë heftig wie lèts mit die uvversjtruiming en dae sjoem’.

Örges wiet hoeërte ze ’n sjtum, die zag: ‘Wat bisse dich aan ’t kratse?’ Wat dat beteikende wóste ze neet en dat waor hun auch egaal. Zoeë lang ze dit loezelaeveke maer kóste höbbe. Snachs went ’t get ruijiger waor, kaome ze waal ins angere taege. Ze bekieëke zich da hieël aeve en gónge wèr wier. ’t Óngerkómme waor groeët genóg vuuer ze allenej.

Meh op ènne mörge gebuuerde d’r get vreselichs. ‘Ieësj waore die päöl d’r wèr, die rakelings langs hun gónge en doew hoeërte ze obbenuuts ’n sjtum kortbie en die zag: ‘En noe is ’t genóg’. ’t Woeërt ruijig, meh dat waor vernäökerig, want al flot zoge ze ’n riej päöl op zich aafkómme, die d’r oetzoge wie ’n raek. Óntwieke goof ’t neet mieë. Ze voeëlte zich mitgetrokke en vole.

Same mit nog e sjtök of tieën angere loge ze op e groeët blaad wit papier. Ze probeerde voet te kroepe, meh ’t woeërt duuster baove hun ……. ‘Zoeë, van die luus bisse aaf’, hoeërte ze al neet mieë.

Et sequentia

Mit d’r tied verangert väöl en geit gans get verlaore
Wie d’r wind bliet wejje zoeë vergónt de jaore|
Revere óntsjtónt en eindige i de zieë
’t Auwt sjturf aaf en ’t nuuts wuuert gebaore
Vuuer al wat laevetig is zal ‘t zoeë gao
went de aerd häör rundjes maer bliet drieë
en neet opins d’r mit ophilt en sjtil bliet sjtao

Anger üniversum

Vanaaf de middelbare sjoeël how ich interesse in ’t heelal en wie dat óntsjtange waor. Mit de jaore woeërt t’r ummer mieë bekant. En zikker naodat ‘t “Higgs-daelke” waor óntdèk en zjwatte läöker in de ónmaeteligge ruumte waore vónge.

Väöl dao-uvver gelaeze (mieës va Stephen Hawking). Wat ich vuueral interessant ving, is de relasie va zjwatte läöker mit d’r tied en ’t begrip “ruumtetied” en daomit d’r gedanke datter naeve “ózze tied” anger tiejer zunt. Dörg gedach, datter anger ruumtes zunt. Alzoeë, neet ein meh mieë üniversums! Dörg “wormläöker“ kus me va de ein ruumte nao de anger reize en zich in ènne angere tied bevinge, in ‘n paralel welt woeë me zichzelf is, meh e fienaal anger laeve hat.

Va dae gedanke moos ich aeve biekómme en kreeg t’r zoeëgaar doeësj va. Ich sjting op óm mich get te dringke te haole. Dae balk baove mienne kop waor ich vergaete en wie ich ómhoeëg kaom sjteet ich mich dao hel taege-aa. ‘t Woeërt mich zjwat vuuer de ouge en ich vool in e laok ……

Ich woeërt wakker en blieëk in ‘n klein kamer in e vraem bèd te liegke mit allerleij sjlengsjkes aa mien polse. Mich e kletsjke opluchtend zoog ik aan e täöfelke e maedje zitte. E jaor of 14 sjatte ich häöm. ’t Bèd kraakde e vietzelke en dat hoeërt dat maedje. ‘t Drieëde zich óm. ‘You are awake, daddy, you have come out of coma!’, hoeërt ich häöm zègke. Woeëvuuer kalde dat maedje Ingelsj taege mich en woeëróm zag het ‘daddy?’

‘Woeë bin ich; wat doon ich hie?, vróg ich. ‘t Maedje kieëk mich aa esof ‘t ‘t i Kölle hoeërt dóndere. ‘t Hoof mit d’r kop en zag: ‘Don’t you know who I am?’, mieë verwónderd es vraogend. ‘I am you daughter Wendy‘. Dochter Wendy? Ich höb neet ins ‘n dochter. ‘But daddy, don’t you remember? You always told me stories when I was little’. Ich versjtóng wat het zag, meh sjnapde d’r nieks va! Ich kós dat maedje neet ins. Dus wiezoeë how ich dem verhäölkes vertèld?

Het versjtóng mich neet en leep de kamer oet. Aeve later kaom ’t trük mit twieë lüj in ènne witte jas. Ze kaome op mich aaf en kalde auch al Ingelsj. ‘It is good to have you back. How do you feel? Obbenuuts vróg ich woeë ich waor en wat ich hie deeg. ‘This is serious. He has lost his memory‘, zag d’r eine witte jas taege d’r angere. ‘We shall inform his wife and perhaps she can tell us what language he speaks and find out what’s the matter’. Hienao gónge de twieë jes de kamer oet. ‘t Maedje bleef achter. ‘Kin ich get te dringke kriege; ich höb doeësj’, vróg ich. Bliekbaar how ‘t dat versjtange, want ‘t sjödde get appelesaap in e glaas en goof mich dat. Ich probeerde ’t wèr ins: ‘Maedje, kins doe mich zègke watter gaonde is. Woeëróm liegk ich hie in dit bèd? Ich zoog dat het traone i zien ouge kreeg. Dao wool ich get va zègke, meh vuuer ich dat kós doeë góng de duuer aope en kaom ’n flinke vrouw in ’t wit nao binne en rech op mich aaf. Ze how ’n sjpuit i de heng, zoeë groeët wie ènne paotsjtek en aone wier get te zègke sjtook ze die in mienne erm. Ich woeërt duuzelig en de kamer begós rónd te drieë.

Wie ich wèr bie kaom, waor dat maedje voet en zoot ‘n vrouw in mienne auwer op ènne sjtool bie ’t vinster. Wie ze zoog dat ich de ouge aope deeg kaom ze op mich aaf. ‘Oh, darling, you are back’ en puuende mich op d’r mónd. Wat zul v’r noe kriege, dach ich, is dat normaal hie, dat me zoeë maer ènne vraeme puuent en nog waal op d’r mónd? Ich probeerde ’t dus maer waer ins: ‘Woeë bin ich hie, wat doon ich hie, wae bis doe? Es antwoeërd kreeg ich trük: ‘So, the doctors were right. You have lost your memory as well as the ability of speaking English’. Op dat moment kaome de twieë witte jes obbenuuts de kamer i. Ze gónge mit die vrouw sjmoeze. Aeve later kaom ze wèr bie mie bèd zitte en zag: ‘It is okay, darling. It seems that you have forgotten how to speak English. Happily, you can understand us. As you know from my time with you in South Limburg I learned to understand most of your dialect and I hope I have not lost it. So, I will speak in English and you in your dialect. Is that okay?’ Ich knikde. Wat kós ich angisj, want ich wool waal ins weijte watter gaonde waor. ‘First I will try to jog your memory and tell you who you and I are’. ‘t Zal mich benüjje, dach ich, meh zag nieks.

De vrouw vertèlde in ’t Ingelsj dat ich oet Zuid-Limburg kaom, nao mien sjtüdie bie e internatsiejonaal bedrief góng wèrke en woeërt oetgezónde nao Ingeland. Dao waor ich häöm taege ’t lief geloupe. V’r zunt getrouwd en höbbe 2 kinger, eine jóng en ei maedje‘. Ao, dat waor natuurlich dat maedje va ieësj, bedach ich. De vrouw góng wier. ‘Twieë waeke gelijje bisse mit d’r renfiets gevalle en i koma nao ’t hospetaal gebrach. Gister bisse biekómme.

Ze sjtopde mit kalle en kieëk mich aa. ‘Dao klop nieks va’, begós ich. ‘Va dat bedrief, dat is waor en dat ich daovuuer i Ingeland höb gewèrk, klop auch. Meh ich bin trük nao Nederland gegange en bin mit e maedje oet Limburg getrouwd. V’r höbbe 3 kinger, allenej jónges. En wat dae renfiets betruf, dae höb ich neet ins’.

Zoog ich dao mitlieje of leid in de ouge van die vrouw en zoeëgaar traone? Ze kieërde zich nao de doktisj. ‘He doesn’t remember.’ He has no idea who I am and thinks he has another life’. ‘Perhaps bringing some photographs will tickle his brain’, hoeërt ich eine va die twieë witte jes zègke. Doew kieërde die vrouw zich wèr nao mich, goof mich miljaar nog e-weg obbenuuts e mülke en zag dat ze aeve voet góng, meh flot wèr trük kieëm. Auch de twieë witte jes gónge de kamer oet.

Ich waor allein i de kamer en how óngerwiel ’n druueg kael krieëge en doeësj. Op ’t täöfelke zoog ich ’t appelesaap sjtao. Ich kaom d’r zoeë neet bie en sjtapde oet ‘t bèd. Meh mien bein waore sjlap van al dat liegke. Ich vool en rakde mit mienne kop hel d’r grónd. ’t Woeërt mich zjwat vuuer mien ouge …..

Wie ich biekaom sjting mienne auwste zoeën naeve mich. ‘Pap, wie is ‘t mit dich. Doe höbs dich flink d’r kop gesjtoeëte en ènne diekke knoebbel. Ich hoeërt ènne roeffel en bin kómme kieke. Ich makde jüs aaprensje óm d’r dokter te belle. Zal ich dat nog doeë?’ ‘Nae, danke, dat hoof neet’, zag ich. ’n Tas koffe die wil ich’.

’t Bónkde nog in mienne kop wie ich aa d’r koffe aan ’t lurke waor. Ich besjlaot mich aeve te gao lègke. Vage beelder va michzelf in ’n vraem ómgaeving zoog ich gekatsjeld vuuer mich. Lüj die ich neet kant, meh die mich waal good lieëke te kinne. Waor ’t ènne druim of wat? Ich dach aa de beuk die ich how gelaeze uuever e laeve in ’n anger üniversum, paralel aa dat woeë ich mich noe i bevóng. Woeë waor ich eigelich? Waor ich hie of waor ich dao of angisjóm went ich dao waor, waor ich da dao of toch hie? Semlich verwarrend allenej! ‘n Sjtum die vróg wie ‘t mit mich góng brach mich trük nao d’r daag va hüj.

Entans, wieër ’t neet geweldig went me e wormlaok hèj en kus reize tössje paralel welder in d’r zelfde tied woeë óm en óm dien alter ego zich in ‘n anger laeve bevóng? En wètse wat, mesjie is dat noe al dasse aone ’t bezej te höbbe dich bevings in ’n anger üniversum …..

Häörepaerd

‘Bing dich de sjoon’
Zag de mam
‘Dat zal ik doeën’
Zag häöre zoeën
‘Meh ieësj aet ich mich ’n bótteram

Vergaete waore de sjoon
en hae sjting op,
vool en loog op g’n aerd
‘noe bisse e richtig häörepaerd‘
zag de mam
’mit dae bult op diene kop‘

2 Limericks

Op ’t angisg zoeë ruijigge Terväört
kaom e maedje op ènne moter aagesjnäörd
Ieësj woeërt t’r e klètsjke kaod gekieëke,
meh naodat ’t ’t maedje van d’r zoeën waor geblieëke
woeërt ’t mit moter en al good gekäörd

I Valkeberg dao leep op de sjtraot ‘n begien
mit i häör heng ‘n flesj roeë wien
Ze makde sjprungsjkes en kieëk hieël bliej
wie ze d’r mit verdwieën i de pastoriej
Gung ze zich ein dringke mit pesjtoeër mesjien?

Heim kómme

Wie dèk is de zón al opkómme en óngergegange
In daag houwt ich ’t nimme bie
Mie laeve liegk wie in eine druim vurbie gegange
Sóms aa heng en veut gebónge meh meistes vrie

G’r kint ’t waal: getrouwd en kinger krieëge,
gewèrk, gereis en dèkser verhoes
De gebaortesjtrieëk verlaote
Dat góng doew aone väöl gebroes

Knage bliet ‘t èvvel de res va die laeve
D’r is get ónbesjtiems wasse mis
Meh noe is ’t auch neet e-zoeë
dasse dao kónsjtant mit bezig bis

Auch al woeën ich nimme in ‘t zuuje,
meh jedes kieër went ich dae kant op vaar
en Klumme da al va wiet zieë liegke
waer ich ummer e appaart geveul gewaar

Ènne kriebbel  va heim kómme en wie ’t ins waor;
mien auwisj, mien gesjwiester en ’t huuevelland
Kin koum wachte óm dat nej i mich op te numme
‘t Zjweit sjteit mich op d’r sjtiern en in de hand

Ao, de airco is neet aa, zieë ich da
Wat meus me aone die keuling beginne
Meh, waor ’t dat, bedingk ich mich aeve later
Of woeërt ich toch e kletsjke weik va binne?

Laok in de hègk

Misse kóste die boere vreuger nieks
Nog neet ins e duueske wieks,
meh went de buim kletvol mit fruit hónge
waor e laok in de hègk flot vónge
Jao, vieër jónge waore gewieks

Vanoet ’t Breer kus me op twieë menere nao de lieëgere sjoeël op Klumme loupe. D’r eine góng dörg Krauwbich en ’t kèrkeveldje en d’r angere langs d’r riekswaeg d’r berg op. ’t Loog aan ’t sezoen wat vuuer eine waeg v’r gónge. Went ’t fruit riep waor pakde v’r d’r eine waeg en went de vröchte op ’t veld riep waore d’r angere. Wiezoeë vreug me zich mesjie aaf. D’r limerick hie baove verdüts “d’r waeg van ‘t fruit“ en dao höb ich ieëder e gedich uvver gemak (“Sjpekkieësje”). D’r angere waeg gao ich noe oetlègke.

Langs dae waeg sjtinge terf, meis en soekkerkroeëte op de velder. ’t Waor vreuger gans normaal óm ènne kniep bie dich te höbbe. Mit dae kniep woeërte e paar aore terf aafgesjnijje en geluit. Ós teng deende es muuelesjtein. Ènne meiskolf woeërt allein aafgesjnijje went v’r mit mieë jónge waore, want vuuer eine waor dat väöl te väöl. En da de soekkerkroeëte. Jeker jóng houw zien eige kroeët. In ’t veld zóg me ein oet en went ze soekkerig genóg waor da sjnij me dao mit d’r kniep mit en mit e sjtök oet. ’t Bleef meistes bie ein kroeët want vuuer me die gans op houw woeërte ze van ’t veld gehaold.

3 Limericks

Dao waor ins e jungsjke oet Nieswieler,
dat trapde zich ’t lazares op ènne driewieler
Ziene pap boewde d’r e meuterke i
Doew kreeg dat jungsjke ieësj richtig sjpas dri
en sjnäörde in ein vaart nao Waalwieler

I Toeër dao höbbe ze twieë harmonieje,
die zunt zich toezjoer aan ’t strieje
De ein zunt de bök; de anger de geite
Went me es boetesjtaonder dao is da mót me weite
óm neet te keze tössje ein va de twieë partieje

Wuuert me ’t sjtief waere va de knäök gewaar,
da veult dat in ’t begin e vietzelke raar
Meh ja, zoeë geit ’t in ’t laeve:
Me wuuert auwer went me dat is gegaeve
en sjrap zoeë lang ’t doert ’t vet maer oet de baar

Sjroeëp

‘t Is mich get, huuer ich mien mam nog zègke. Dat hej ze auch gezag went ze hej gehuuerd dat de sjroeëpfabriek va Sjènne wuuert opgedoek. Nao Brand geit noe auch Canisius voet oet Zuid-Limburg. Bie Brand bliet ’t geboew nog sjtao, meh bie Canisius wieër dat neet zoeë. Sjènne zal nimme zieë wat ’t ins waor. Is dat erg?, is de vraog. Jao en nae.

Me kint neet taege vuueroetgangk zieë, meh dat hilt toch neet metein i dat me al wat waor mót opgaeve. Wat bliet t’r i Zuid-Limburg nog uuever va vreuger? ’t Is maer good dat ze ’t landsjap neet nao e anger gedeilte van ’t land kinne verplaatsje! Neet alle verangering is baeter, meh ich weit dat ik dat zègk es auwere. De jóngkheid is dao – jaomer genóg – neet zoeë mit bezig. Die kómme dao later ieësj achter.

Wie ich ’t loos uuever ’t sjlete va de fabriek gónge mien gedanke trük nao dae tied (65 jaor gelijje) wie e  köt kinger op de bangk aa de taofel broeëd zoot te aete en te make kreeg mit ènne laege sjroeëpsgrül. Da kaom de sjroeëpsbös va 10 lietter op d’r dösj en deeg de mam mit ènne groeëte laepel vanoet die bös d’r sjroeëp in dae grül (va ènne ½ lietter).  Daonao kóste v’r wier gao mit ’t sjmieëre va ’n sjroeëpsbótteram. Want aone sjroeëp sjmakde ós de bótteram neet!

Op de fotoos züt me de oeërsjprunkeligge bös en grül. Me kint zieë dat die dörg de jaore haer gans get höbbe mitgemak.

Noe nog, nao al die jaore sjmieëre die kinger va doew op die bangk nog ummer sjroeëp op de bótteram same mit bótterammevleisj of kieës.

‘t Sjop

I Frangkriek en auch nog i sómmige leng i Oeës-Europa kump me ze nog taege en züt me ze nog waal sjtao, van die zelf ineij getummerde houwte gebüjkes woeë sjpölle i gelag of gezat waere die op ’t land of in de weij nuuedig zunt. ’n Sjöp, tankeldraod, päöl, ’n huijgaffel, ’n zeis en neum maer op.

Vreuger i Limburg houwe de boere auch zoeë-ei sjop. Dao sjting gesjieër i en auch voor vuuer ’t vieë. Va plengk gemak en meistes mit ein golfplaat es daak taege d’r raege.

Meh auch lüj in de dörper mit ènne koeëlef houwe dèkser e sjop. Zoeë auch bie ós vreuger achter in d’r gaard. Dörg d’r pap zelf in-ei geflansj. ’t Zoog t’r lingelaam oet, meh waor sjtevig genóg. Al wat mit d’r koeëlef te make houw sjting dao-i. ’n Raek, ’n gaffel, ’n graafsjöp, külle en touw óm de tomateplante op te binge, ’n haaksj, e zessel, zaege (’n handzaeg en ‘n boumzaeg), gaas en päölkes en draod óm rechte voeëre te make zoeë wie ’t voor vur de hinne. De lang gaerd vuuer de sjtekkeboeëne pasde neet in ’t sjop en die woeërte d’r boete taege-aa gezat.

Boete dat waor ’t sjop ‘n plaatsj woeë me zich kós trük trèkke. Mit de boet vol mit gesjwiester waor dat waal ins nuuedig. Väöl daagleech goof ’t neet, meh dörg de rieëte en ‘n kleine oetgezaegde äöpening kós me toch get zieë en zikker went de auge gewènd waore aan ’t duuster. Mit koekverberge waor ’t auch ein gów plaatsj óm zich te versjtaeke.

Ei naobermaedje vóng dat sjop interessant en op ènne zoeëmerdaag vroog ’t mich of ’t d’r auch ins i moch kieke. En zoeë zote v’r mit ós twieë in ’t haufduuster te koekkeloere. V’r waore e jaor of 9 of 10. ’t Waor flot oetgekieëke. Wat ’t verwach houw wós ich neet meh jüs wie ich nao boete wool gao, vróg ‘t: ‘Höbs doe waal ins e maedje gepuuend?‘ Dat mien wange e vetzelke roeëd woeërte waor bie dat wieënig leech neet te zieë. ‘Jao, mien sjwester‘, zag ich. ‘Dat tèlt neet’, zag het, ‘ich mein e maedje dat gein femielie is’. ‘Nae, da neet’, moos ich bekinne. ’t Doerde aeve en doew zag het: ‘Doe maogs mich waal puuene’. ’t Kaom op mich aageloupe en bleef mit zie gezich vlak bie dat va mich sjtao.

Ich voeëlt zienne aom in mie gezich en kreeg ’t werm. Óm mich te “bevriejje” puuende ich häöm op de wang. ‘Nae, neet zoeë, meh wie d’r pap en de mam ’t dunt’, zag ‘t. ‘Wie dónt die ……’ Vuuer ich de zin kós aafmake, kaom ’t nao vuuer, goof mich e mülke (puuene op d’r mónd) en rende doew ’t sjop oet. Väöle jaore later höbbe v’r dao nog ins good óm kinne lache.

D’r man mit de zeis

Doe wèts wienieë se hiemmele geis
went se dae man züs mit de zeis
Laat v’r dèm bloos nog neet besjtèlle
en ’t adieë zègke nog aeve oetsjtèlle …
Ich bin nog neet vaerdig vuuer de lètste reis

De twiefelnón

Dao waor ins e maedje oet Wieërt,
dat houw vuuer nón gelieërd
D’r bössjep goof häöm in ’t kloeëster d’r zaege
Sangerdaags kaom ’t ènne leuke kappelaon taege
en doew vroog ‘t zich: zit ich hie verkieërd?

’t Góng vuuer penitensie nao Roeëme op reis,
meh op ‘t ing wón ’t vleisj ’t van d’r geis
Ze kóste aone-eij neet wier dörg ’t laeve gao
Drum zunt ze allebeij oetgetrao
en gónge woeëne op ‘n boerderiej in Eys

3 Limericks

Dao waor ins ènne auwere man oet Aelkerao
dae leet mieë wie de hèlf va zie aete sjtao
En dat griesbroeëd kump nog waal van d’r bekker
Dat vóng hae zoeëgaar ummer hieël erg lekker
meh jah, hae houw zie gebit neet i-gedao

Dao waor ins ein auw vrouw oet Kepèl
die waor nog maer get knäök en gerumpeld vel
Meh wie me die ‘t sjravelskerke wool klauwe,
doew hat die ansjtendig va zich aaf gehouwe
Miljaar, wat houw die auw nog väöl grel

Dao waor ins ènne jóng oet Ham,
dae kreeg van e maedje oet Sjpèkheij ‘n bótteram
En auch al sjtoekde ze same külkes
en gove ze zich gans get mülkes …
het blieëk oetentellig toch neet zien vlam

’t Mariejke

Auch al houw ’t nog gènne man kinne vange
’t Mariejke wool gaer e kinneke mit raoze wange
‘t Richde zich nao de Móddergaods en zag:
Sjik mich estebleef dae geis vannach
Want zoeë is ’t bie dich toch auch gegange?

Meh i plaatsj va ènne geis kaom d’r boereknech
Dat waor ’t Mariejke aeve zoeë good rech
’t Góng häöm óm de besjtumming en neet de reis
En da höbse nieëmes aan ènne mistige geis
Meh mieë aa get va vleisj en blood in ’t ech

Óm zikker te zieë leet ’t dae knech dèkser kómme
Dae hat die taak ansjtendig op zich genómme
Nao ènne maond of 4 hófde ’t neet mieë
En nao 9 maond waor ’t vuuer jekerènne te zieë
’t Zaod waor ’n plant woeërde mit raoze blómme

Sjpekkieësje

Auch al houw me tössje de middig heim gaete
D’r maag lieëk dat te zieë vergaete
Went me langs de weije trük nao de sjoeël leep
En me de sjpekkieësje zoog  mit ‘n kleur zoeë deep

Die hónge dich sempelig te kriete
Ao, wat wool ich dao gaer i biete
Me moos allein oppasse vuuer de sjtere
En dich neet laote trappere

Wat me plog góng in ènne bül
Sóms mós me houwe mit ènne kül
Meh die kieësje hónge hoeëg in d’r toog
Dus rapde v’r mieës wat op d’r grónd loog

Wachte pis die häöredere waore aa de anger ziej
Dasse neet gepak woeësj dörg zoeën priej
Meh v’r höbbe ’t d’r good vanaaf brach
Wat hejse auch angisj gedach?

Wachte op de koelbös

Vreug in d’r mörge nao ‘n korte nachrös
Sjtinge de koellüj boete te wachte op de bös
Mit pöpse ouge en sjtroevels haor
Dat waor vuueral in d’r winter zjwaor
Toch voeëlte ze zich kóntent en gerös

2 Limericks

Dao waor ins ènne koelpiet oet d’r Sjeet
Dae nao de sjiech ’t zich gróndig wessje nao leet
Wie zien vrouw dat later heim zoog
En wiezoeë dat waor aan häöm vroog
Zag hae: Mienne poekkelkammeraod waor d’r neet

Dao waor ins ènne man oet Vrössjemiech
Dae ieëder heim kaom va de nachsjiech
Zien vrouw loog i gebèd mit d’r naoberman
Hae joog hun naksj de sjtraot op; dat kump d’r van
En zag: Dieër höb uch bie mich aa d’r duuvel gebiech

‘t Auvermenneke

‘t Waor eine sjoeëne zoeëmeraovend. De hèts van uvverdaag woeërt dörg eine keule wind verdrieëve. Iedejaal waer óm te gao wandele. En dat deeg d’r Sjraa Naodgare. Neet wiet van häöm vadaan bedach zich d’r Nöl Toewsjpang ’t zelfde. Aone ’t van-eij te weijte lepe ze zich taege. Meh vuuer ze zich tróffe houw d’r Nöl sjtil gesjtange en de oeëre gesjpits. Hae dach in d’r berg get te huuere, e saort gerómmel . Noe gebuuerde ’t waal dèkser dat me get hoeërt umdat d’r sjtökker mergel binnen i nao ónge vole woeë groeëte blök oetgesnijje waore, meh dit hoeërt zich toch angisj aa.

Wie hae nieks mieë hoeërt haolde hae zien sjouwisj op en leep wier. En doew zoog hae in d’r drieë ènne man häöm taege kómme. Va zienne kant houw d’r Sjraa, wie hae d’r drieë umgóng auch gezieë dat ‘m ènne man taege kaom. Korter bie kannte ze zich. ‘Aovend, auch gao trampele?’ Ze zagte zich wier neet väöl. Dat waor normaal tössje die twieë, meh dees reis voeëlt d’r Nöl dat hae moos zègke wat hae jüs in d’r berg houw gehoeërd.

‘Gerómmel, wie mènse dat?’, vróg d’r Sjraa. ’Angisj wie angisj’, zag d’r Nöl. Hae waor neet zoeë va lang epistele. ‘Kinse ’t mich wieze woeë ’t waor?, vróg d’r Sjraa wèr. ‘Is good’, zag d’r Nöl en drieëde zich óm. Wie ze bie d’r berg kaome wieës d’r Nöl nao baove. ‘Dao óngevaer’. Op dat moment hoeërte ze ’t allebeij en dat neet allein. Auch e saort gejieëmer. Ze kieëke zich aa.’ Wat tunk dich, zouw v’r ins gao kieke wat dao loos is?’, vróg d’r Nöl. ‘Ich weit neet’, zag d’r Sjraa, ‘me huuert van die raar verhaole uvver wat zich dao in die läöker allenèj aafsjpieëlt. Óngehuijer zouwe dao zitte’. ‘Doe bis toch gei klein kind mieë’, zag d’r Nöl. mit ein sjtum die zieëker meus uvverkómme óm zienne eige floep te versjtaeke.

Wat kinter gebuuere, v’r zunt mit ós twieë. Laote v’r mèr aeve gao kieke. Zoeë kalde ze zich mood i en gónge d’r berg op, dae semlich sjtiel waor. Ze kaome bie ’t laok, dat gedeend houw es i-gangk in d’r tied wie d’r mergel oet d’r berg woeërt gehaold. Ei wirwar va geng bleef uvver woeë al minnig-ei nimme is oetkómme. Zoeë woeërt gezag. En drum sjpoeëk ’t dao. D’r waor nieks mieë te huuere. Ze bleve nog aeve sjtao meh ’t inseligge dat ze hoeërte waor ’t roesje va d’r wind in de buim. ‘Dan zal ich mich waal verdaold höbbe’, zag d’r Nöl. ‘Laote v’r maer trük nao ónge gao’.

En jüs op dat moment hoeërte ze gejieëmer. Zjwaak, meh düdelich. Dao waor get i noeëd. Meh wat of wae? Eine moos ’t laok i. D’r Nöl waor ’t vuuersjneppigst en sjloog vuuer dat d’r Sjraa dat meus doeë. Bengkelich kós me d’r Sjraa Naodgare neet neume, meh dit loak i-gao dao leep ‘t ‘m toch bekans hieël dun dörg de brook. En hae houw nog waal ein gów brook aa want hae waor vergaete ’n auw aa te doeë. ‘En kump d’r nog get va’, zag d’r Nöl. ‘Mich lögk ’t neet, ich pas t’r neet i’. Dèk kaom ’t neet vuuer dat hae froeë waor get diekker es anger manslüj te zieë, meh noe knieëp hae i zien voes.

D’r Sjraa sjtook ziene kop e sjtöksjke in ’t laok óm te wènne aan d’r duuster en op dat moment goof ‘m d’r Nöl ènne düj. Mit eine sjrej verdwieën d’r Sjraa mit vot en al in ’t laok. Gelökkig kaom hae good terech meh zien brook waor noe waal verzauwd. Wat zouw zien vrouw, ’t Gerda, dao va zègke? Väöl tied dao-uuever nao te dingke kreeg hae èvvel neet. ‘Hie höbse ‘n pietsjlamp’, zag d’r Nöl en reikde häöm die aa. ‘Die höb ich ummer bie mich went ich saoves gao wandele en d’r duuster dri kus valle. Me wèt ja nójt wat me taege kump’. D’r Sjraa pakde de lamp, pietsjde ‘m aa en sjieën óm zich haer. Wat hae zoog waore vaal gaele moere va sjtein, hie en dao begrujd  mit plante en mos. Väöl sjpinnegeweb auch. Sóms waor düdelich te zieë woeë d’r mergel waor oetgesnijje. Dao waor e saort nis achterblieëve. Vuuer zich zoog hae eine gangk.

Gebök leep hae e sjtöksjke d’r gangk i en zoog doew sjtökker mergel op eine houp liegke. En dao ónge bewaogde zich get. E deer waor ’t ieësjte dat bie d’r Sjraa opkaom. Hej ich maer eine kül bie mich. Meh ’t waor gei deer. Hae góng d’r vuuerzichtig op aaf. E ermke sjtook in de lóch. Wat höb ich noe aa mien pats hange, dach d’r Sjraa. Hae góng op de knijje óm de plaatsj woeë d’r mergel op loog vrie te make. Aa zien brook dach hae neet mieë. Lansem kaom e klei lief te vuuersjien. E grótter sjtök mergel loog op ei bèntje va dat waeze. D’r Sjraa pakde ’t sjtök op en lag ’t örges angisj neer.

’t Waeze sjtóng op en sjödde d’r mergelsjtöb va zich aaf. ‘t Blieëk e menneke te zieë en ’t kalde nog plat auch! ‘Hieël väöl dank‘, zag ‘t. Doew sjpróng ’t aeve op en neer en hoof mit erm en bein. ‘Nieks gebraoke’, zag ‘t, ‘gelökkig is dae mergel neet hieël zjwaor. D’r Sjraa sjting zich dit tafereel mit aope mónd te bekieke. ’t Menneke gebieërde häöm te gao zitte. D’r Sjraa lag de pietsjlamp op ’n plek neer woeë ze nao baove sjieën en dörg d’r gaele mergel genóg leech goof.

‘Ich bin e Auvermenneke’, zag ’t menneke. ‘Väöl van ós zunter neet mieë, meh wat uuever is zit in auw mergelgrotte. Uueverdaag laote vieër ós neet zieë en zitte v’r deep in de grot, i sjmaal geng woeë geine miensj kint kómme. Snachs kómme v’r nao boete óm op de velder aete te zeuke. V’r zunt jüs wie aekhäörkes en verzamele soeëmers aete vur d’r winter. Mit dat de boere allewiel nimme zoeë väöl laote liegke, wuuert dat jeker jaor mujjelikker. Meh gelökkig zitte in de grot allerhande klein dere en insekte’.

D’r Sjraa sjöddelde aeve. Dat zoog ’t menneke. ‘Vuuer uch lüj mesjie neet zoeë frisj meh v’r ós gei probleem. Op dat moment hoeërt d’r Sjraa d’r Nöl rope. ‘Sjraa, woeë bisse? Wat is dao aa de hand? Laefse nog?’ Vuuer dat d’r Nöl get kus zègke lag ’t menneke eine vinger op zienne mónd óm d’r Nöl te verdütsje nieks uuever häöm te zègke. D’r Nöl knikde en reep in de richting va woeë hae kómme waor: ‘Ich kóm zoeë. Ich höb get mujte mit drieë. Ich mót aeve get blök ómlègke’. Neet, dat d’r Nöl al versjtöng wat d’r Sjraa houw gerope, meh hae waor noe gerös datter nieks ergs aa de hand waor. En drum wachde hae.

D’r Sjraa óngertössje vroog aan ’t Auvermenneke of hae nog get vuuer häöm kós doeë. ‘Jao, dat kinse’, zag dae. ‘En dat is dasse gènne, ech gènne, auch maer get uvver ós vertèls’. ‘Dat belaof ich, zag d’r Sjraa en ze gove zich de hand. Nou ja, hand gaeve, ’t menneke lag de zien in de groeëte van d’r Sjraa. Doew zag ‘t: ‘D’r is mesjie nog get dasse vuuer ós kins doeë. Vieër auvermennekes houwte va zeutigheid en dao is mujlik aa te kómme. Wentse af en toe ins get zoeë taege ’t duuster veur in ’t haol kus lègke, da wieëre v’rt hieël froeë. ‘Doon ich’, zag d’r Sjraa. Hae wool nog get vraoge, meh kalde i de lؚóch. ’t Menneke waor voet, versjwoende.

Nao trük te zieë gesjraveld nao d’r i-gank zoog d’r Nöl va boete ’t leech va de pietsjlamp op zich aafkómme. ‘Entelich, dao bisse. Wat deegse dao d’r ganse tied, wat höbse gezieë, wat waor dat gerómmel en dat gejieëmer?’ ‘Help mich ieësj oet dit läök’, zag d’r Sjraa. D’r Nöl sjtook häöm ein hand toe en trok ‘m droet. Einmaol boete deeg d’r Sjraa zie verhaol, meh hae zjweeg uuever ’t menneke: ‘D’r waore gans get sjtein en gruus oet de moere gevalle en wie ich dat opziej deeg zoog ich dat ei deer vas zoot’, zag d’r Sjraa, ‘Dat lieëk op eine kaorewouf meh waor get grótter. Mich dem va korter bie bekiekend lökde neet, want mit dat hae vrie waor prietsjde hae voet, zoeë flot wie e sjeetwörmke. Daonao höb ich nog aeve rónd gekieëke óm te kieke of t’r mesjie nog örges angisj get ónger d’r neergevalle mergel zoot of loog, meh dat waor neet zoeë, behalve sjpinne en kelderdeere. Laote v’r nao ónge gao vuuerdat ’t duuster is. Angisj braeke v’r nog d’r nagk, zag d’r Sjraa óm op eine angere teks te kómme en vuuer hae zich zouw verkalle.

Trük op d’r waeg is t’r nimme uvver gekald en jeker van de twieë manslüj góng zienne eige waeg heivisj. En d’r Sjraa hat zien belofte gehouwte en uuever ’t vuuerval mit ’t auvermenneke noeëts mit ènne gekald. Af en toe went hae d’r aa dach, góng hae nao d’r berg mit get zeutigheid en lag dat in ’t laok. D’r kieër drop waor dat voet. Dat deech d’r Sjraa jüs zoeë lang pis op twieë achterei volgende kieëre de tütjes d’r nog loge. Doew is hae d’r mit gesjtop.

‘Meh opa’, zag ’t jungsjke, doe mochs ‘t aa gènne vertèlle, meh doe höbs ‘t noe waal aa mich vertèld’. ‘Dat is umdat ’t angisj verlaore gung. En ich weit das doe ’t neet wier vertèls en ‘t die gans laeve vuuer dich hils‘. Dat jungsjke va doew is noe zelf opa en mènt dat d’r tied is kómme óm ’t verhaol op te sjrieve want ’t mót vuuer ’t naogesjlach bewaard blieve. Auch is ’t óngerwiel al wèr zoeë lang gelijje dat geine mieë wèt woeë genau die grotte zunt of datse mesjie i-gevalle zunt of dat die auvermennekes d’r uvverhaupt nog i-zitte. En v’r wille auch neet dat ’t neet gelöf wuuert!

Nog dit: D’r zunt lüj die höbbe ’t waal ins uuever Havermennekes, meh die mót me neet dörg-ei haole mit Auvermennekes. Havermennekes zunt anger waezes. Die laeve i häöler i g’n aerd tössje de haver en neet, wie Auvermennekes, i mergelgrotte.

Verantwoeërding:
Limburg is riek aa sages en legendes en ’t verhaol uuever ’t Auvermenneke pas i die gesjiechte.

Kreem

Dao waor ins ‘n kreem oet Tungele
Die bezig waor te jungele
De bagke bleve maer kómme
En ‘t sjtopde ieësj, zoeë höb ich vernómme,
Wie d’r 12 in ’t sjtruue loge te krungele

Kinger

Zoeë, de kinger zunt de duuer oet
Aope liegk d’r daag va mörge
Sjmörges opsjtao wienieë ze dat wils
Want doe hoofs vuuer gènne mieë te zörge.

Örges haer gao; wae hilt dich taege
Vrie óm d’r eige daag i te völle
Meh lang doert dizze druim neet
Doe höbs dich good laote kölle

Want wie wiet se d’r kül auch goesj
Kinger zunt wie eine boemerangk
Doe höbs dich d’r nak nog neet gedrieëd
Of ze zitte wèr bie dich op de bangk

Vas gegröffeld op d’r femielieboum
Oetgrujjend nao eine nüjje tak
Meh waal de sjtam benotse
Pis dae ’t begeuf en zaet: krak!

Da wuuert dae tak vazelf ein sjtam
Woeë-op zich nüj gegröffel vuuerdeit
Zoeë zal ’t ummer blieve gao
En ieësj ophuuere went de welt vergeit

’t Frienske (aa g‘n hoes sjlechter)

In de jaore 50 en 60 van d’r twintigste ieëw waor ’t gans normaal dat aa g’n hoes 1 of 2 verke woeërte gehouwte óm vèt te mèste, went me dao teminste ruumte vur houw. Bie ós heim woeër dat zoeë. Vanaaf eind november pis midde desember kós t’r gesjlach waere. Da kaom d’r ènne sjlechter dae dat aa g’n hoes deeg.

Vieër houwe ènne vaste sjlechter, ’t Frienske. Dae kaom va Sjin op d’r fiets nao Klumme. Vieër jónge móste mithelpe óm ’t verke ’t hok oet te kriege en nao boete te banzjoere of baeter gezag: sjörge. Want zoeë-eine vètgemèsde küsj waor zjwaor. Mit trèkke en düjje krege v’r ‘m op e sjtök graas in d’r gaard achter ’t hoes woeë ’t deer mit ‘n touw óm ein van de puuet aan eine paol woeërt vasgebónge, baove op sjtruue.

Nog zieë ich vuuer mich wat daonao gebuuerde. ‘t Frienske pakde ‘n huls, deeg doa ‘n patroeën mit aene koeëgel i en pakde doew ènne houwte hamer. Mit e paar man móste v’r ‘t vèrke vashouwte dat woos dat ‘t neet lang mieë te laeve houw wat aa zie gekaek good te huuere waor.

De huls woeërt taege d’r kop van ’t verke gedüjd. Eine good gerichde sjlaag, ènne dóffe knal en aeve later sjnij d’r sjlechter d’r hauws van het deer aope en kós de mam eine top ónger ‘t oet de wónd sjtruimende blood houwte. Óngerwiel ‘t blood in d’r top sjtruimde, moos mit de hand toezjoer gereurd waere óm te zörge dat ‘t blood neet klónterde.

Ès al ‘t blood opgevange is, geit de mam nao binne om bloodpoetes te make en kint ‘t Frienske beginne mit ‘t aope sjnieje van ‘t deer dat dao oeteraard nieks mieë va veult. ‘t Verke dat vuuer de sjlach vètgemès waor, woeërt gans mit sjtruue bedèk. Dat sjtruue woeërt aagesjtaoke óm ‘t haor te verbrenne. Mit e groeët mets waere de haore van de hoed aaf gekrats en went ‘t ‘n kreem waor ging d’r ‘roeëzekrans’ in ein bewaeging mit.

Mit water woeërt al zuuver gemak en hienao kós ‘t aope snieje beginne. De kundige meneer woeë-op dizze kleine sjlechter (groeëter wie 1m65 waor hae neet – geluif ich) aan ‘t werk waor, leet zieë dat hae wós wat hae deeg. De derm woeërte oet d’r boek gehaold en de blaos. De derm gónge in ein büt óm oetgeknieëpe te waere en deende later es vel vur de woeësjte: de blaos blees ’t Frienske vur ós op en dao hele vieër jónge e gevech mit of dao makde vieër later eine foekepot va. Väöl verlaore góng d’r neet.

Mit ‘n haaksj woeërt ‘t deer in twieë sjtökker gehouwe, mit water good aafgesjpeuld, zuuver gemak en daonao op de lödder gelag en vasgebónge óm te wachte op d’r käörmeister. Es dae kleine man mit ‘t verke op d’r rök aan ‘t sjörge waor, zoog me ‘m gaar neet mieë!

‘t Resultaat van aene zaoterdigmörge sjlachte züt me op de fotoos! Die zunt dörg mich gemak in desember 1964.

Kiek ’t Frienske ins gruuetsj d’r naeve sjtao.

Naodat ‘t verke op de lödder gesplieëte waor, woeërt ’t mit lödder en al in de achterkuueke gezat óm te wachte op d’r käörmeister. Dat doerde ummer ein paar daag vurdat dae kaom. Es ‘t vleisj da good gekäörd waor, woeërt ’t gesjtempeld en kós ‘t Frienske vur d’r twieëde kieër kómme, meh noe om dae küsj te sjtökkere.

Ich kin mich neet herinnere datter get verlaore góng want zelfs de puuet woeërte verwèrk al waor ’t vur in de (erte)sop. ‘t Vleisj dat bewaard moos waere góng in eine groeëte bak va sement mit hieël väöl pieëkel dri taege ‘t bederve. Dae bak sjting in d’r kelder. De sjinke woeërte in witte zek gedao en woeërte op d’r zölder opgehange. Vuuer de lüj van hüj mesjie neet zoeë “frisj” meh d’r waore d’r ei paar bie ós heim die óm de hersjene vochte. Dao waor ich d’r eine va!

Van ‘t vleisj dat neet gepieëkeld woeërt of nao d’r zölder góng woeërt häötvleisj gemak of woeësjte. ‘t Vel van de derm woeërt gebroek es vel vur de woeësj. De knäök waore vur in de sop en van het vèt höbbe v’r in d’r winter nog väöl plezeer gehad mit soppe.

Trük nao ‘t Frienske dae van d’r mörge bis laat in d’r middig bezig waor (de mam uvveriges auch en die nog saoves en sangeredaags). Zoeë taege ‘n oer of 3, hauf 4 waor hae vaerdig en zoeë-wie dat hoeërt en auch jeker jaor gebuuerde, kaom ‘t dröpke op de taofel. Of ‘t jónge of auwe klaore waor dat weit ich nimmieë meh dat ‘t ‘m sjmakde dat zoog eine blinge nog!

Bie ei dröpke bleef ’t nójt èn hae leet ‘t zich ummer good sjmake, zoeë good dat wentse häöm gevraog hejs oet te aome en doe hejs dao eine zjwaegel bie gehouwte hae zoeë es vuursjpüjer ‘t sirkus in gekós hej!

Meh ja, d’r tied bliet neet sjtil sjtao en zoeë moos hae toch heivisj gao.

Nog zieën ich häöm wagkelentaerend op zienne fiets d’r Kraubigerwaeg opvare pös hae oetentelig in d’r drieë bie ‘t Juuentje oet ‘t zich waor. Hae is ummer good heim kómme want doederdaags houwse nog neet dat verkiëer zoeëwie me dat allewiel hat. ’t Jaor drop waor hae d’r wèr en dat góng dörg jüs zoeë lang es v’r verke hele.

2 Limericks

I Gäöl dao zit me neet op de blaore
En geuf me biename al hieël väöl jaore
Zoeë höbbe ze ein buurt d’r Piemelehook genump
En wèt d’r woeë dae naam va-daan kump?
Umdat t’r bloos jungsjkes woeërte geboare

Dao waor ins eine jóng oet Krapoel
Dae heel van de maedjes eine ganse boel
Svriedigs sjting hae op d’r maert mit eine vösjkraom
En jeker maedje dat op häöm aafkaom
Dat goof hae vuuer nieks ‘n vètte moel

Höj

Uvver houwte päöl sjting ‘t graas te druuege
Te wachte op ‘t paesjmesjien
E beeld dat me allewiel nimme züt
Krek wie ein wesjbüt en ein tien

D’r veroetgangk, ich kaveer dat waal
’t Wuuert d’r boer ummer mekkeligger gemak
Dat is auch good; zoeë huuert ’t auch
Meh wie geit ‘t wier, wat is t’r sjtrak?

Robots in de weijer en op de velder
Bedeend dörg d’r boer mit eine joystick
En al bekiekend op ein groeët sjerm
Dat klein mennekes drop oet sjik?

Väöl is t’r baeter woeërde in d’r tied
Dat zieë ich auch uvveral óm mich hin
Meh sóms sjleet ich mien auge en druim
Dat ich aeve trük in de welt va vreuger bin

D’r haokeleman

Welk kind is vreuger neet bang gemak mit mónsters? Van die akelige nöt oetzieënde sjöpsels die dich vuueral in d’r duuster uvvervole en dich mitsjlèpde nao plaatsje, die nog erger waore dan de hèl in d’r biebel. Bie ós heim waor dat mónster d’r haokeleman.

Es kind zoogse dem vuuer dich; ei versjrikkelig waeze dèks mit häöre op d’r kop en in zien hand eine haok dae väöl voet houw van ein gaffel va d’r duuvel. Dae haokeleman zoot i peul en i pöt (aafveur). Wentse te kort bie eine pool kaoms of te kort bie eine pöt sjtings da kus dae nao baove kómme en dich aa de bein nao ónger trèkke. Wat dich da te wachte sjting, kós gènne zègke, want dao waor nog noeëts ènne trük kómme!

Dat de auwisj zoeë-ein gruuwelikke verhaole verzónne kaveerde ich wie ich grótter waor. Ze wole de kinger besjèrme, want die peul in de baende, die waore gevieërlig umdasse neet kós zieë wie deep ze waore en wentse dri zouws valle en in d’r sjloeëper terech kieëms ze nao ónge gezaoge woeësj.

Meh vuueral zoot dae haokeleman in baerpöt. Dao waor ins eine tied dat t’r binne gein WC waor meh dat me nao boete moos, nao ’t hüske. Ich höb dat auch mitgemak. Swintisj waor dat gei plezeer, meh gelökkig waor d’r zit va hout. Angisj hejje dich nog de batse vasgevroare. In d’r zoeëmer houwse ei anger probleem: vlege. En dao waor ’t vuuerdeil van auw gezètte es vottepapier, want vuuerdat me zich de vot aafvaegde kós me mit die gezètte vlege meppe.

Wat me op ’t hüske in ’t laok mikde woeërt opgevange in ein groeëte oetgegrave ruumte in d’r grónd, d’r baerpöt. Ins in de zoeëväöl tied kaom eine boer mit ein mèskar en eine groeëte sjloek óm dae zinkpöt laeg te zoege. ’t Laok loog da aope en ’t waor natuurlich dao-óm dat vieër kinger bang woeërte gemak (mit dae haokeleman) zoeëdat v’r oet de buurt bleve.

Toch is t’r eine van ós in die zauweriej gevalle! Neet heim, meh bie eine naoberman. Dao waor ’t laok al eine toer aope vuuerdat de mèskar kaom. Vieër jónge waore dao in de buurt aan ’t sjpieële wie eine oetglietsjde en in ’t laok vool! Hae zakde i die diekke bruj wie i driefzand, jüs es-of van ónge aan häöm getrokke woeërt. D’r haokeleman!

Went eine broor ‘m dao neet metein hej oetgetrokke da waor hae neet lebendig droet kómme. Wie hae wèr op aerd sjting en aa de hèl óntsjnap waor, woeërt op heim aa gange woeë de mam häöm al va wiets kós ruuke. Hae sjtóngk ’n oer i d’r wind. Ze hat d’r sjloek gepak en häöm mit kleijer en al sjoeën gesjpaote en daonao i de büt gezat. De kleijer woeërte in eine zak gedao en voet d’r mit.

Nao al dae tied vreug me zich waal ins aaf wie het gegange hèj went dae jóng doew wörkelig verzaope (of gesjtik) wieër. ’t Gekke is dat dat vuuer de boetewelt nieks hèj oetgemak, want dat hófde zich gènne aaf te vraoge, umdat hae da zien vrouw neet waor taegekómme en zien kinger neet hèjje besjtange. Allein zien gesjwiester hèjje ’t t’r mesjie nog waal ins uvver gat, zoeë va: Wètse nog?

Dingk uvver dat lètste maer ins ruijig nao ….

D’r zeut bedank, Adam en Eva

Dao waor ins ein vrouw oet (‘t) Paradies
Die hool va fruit meh neet va ries
Väöl óm g’n lief houw ze neet
Dat hófde auch neet va d’r profeet
Want dae vóng loemmele maer vies

Auch leep dao örges eine man rónd
Jüs wie die vrouw in de bloeëte kónt
Esse ’t mich vreugs eine semliche söl
Va wèrke houw dae gei benöl
Mieës loog hae voeletaerend op d’r grónd

Op zieëkere daag kaom dao ein sjlang
Die joog die twieë behuuerlig op sjtang
Mit eine appel woeë-i vergief zoot
Ze ote d’r va en dat waor neet good
Want oet waor ’t mit ’t hieëmels gezang

De sjtraof kump ummer de zung achternao
Vanaaf noe moos t’r gesjoef waere vuuer ’t besjtao
Trük nao ’t Paradies, dat goof ’t neet mieë
Dat zouwe ze noeëts mieë zieë
’t Lekker voel laeveke waor gedao

3 Limericks

Dao waor ins eine man oet de koloniej
Dae hoof op de tróm bie de harmoniej
Meh umdat hae gaer ei glaeske beer dróngk
En dat bie de harmonie neet zoeë good klóngk
Hat hae die getoesj vuuer de sjötteriej

Dao waor ins ein vrouw oet de Boesj
Die sjting eine ganse toer te zinge ónger d’r doesj
’t Waor semlich valsj en wat deeg häöre man doew?
Dae drieëde de wermwaterkraan toew
En zag: Zoeë, die keult aaf en hilt zich wier koesj

Dao woar ins ei maedje oet Voelender op vakans i Rimini
Dat góng de zieë i in zienne nüjje raoze bikini
Meh wie ’t oet ’t water kaom mit nate haore
Blieëk ’t ‘t baovesjtök te höbbe verlaore
’t Griemmelde get, zat zich dao en dróngk zich eine Martini

Hüweliksnach

Al waeke van tevuuere houw hae zich drop gefruit
Zien ieësjte hüweliksnach
Hae loog al igge bèd wie de broed nog moos kómme
En hae houw zich d’r al van al bie bedach

Meh ‘t doerde maer en ’t doerde maer
De duuer va de badkamer góng maer neet aope
En wie zie vruiwke entelig de sjlaopkamer i-kaom
Loog hae vas te sjlaope

Gedoons op d’r Goudsberg

Went me va Walem nao Valkeberg geit da kump me aa d’r Goudsberg. Dr waeg geit sjtiel aaf en hae krungkelt zich hie en dao. ’t Oetzich is manjefiek. Prachtig óm te wandele of te fietse. Woeë me hüjsterdaag èvvel vuuer mót oppasse is óm neet aagevare te waere. En neet e-zoeë wieër dat dörg eine auto meh grüpkes fietsers. Dat óngervóng ein vrouw.

Op eine sjoeëne daag in d’r maond meij fietsde die op d’r Goudsberg in de richting va Valkeberg.  Al flot waore achter häör a köt fietsrennere. D’r wèt waal, va die “professiejonele amatäörs” mit dezelfde inge peksjkes aa. In eine sjerpe drieë remde de vrouw ei bietteke. Bliekbaar waor dat neet nao d’r zin van innige oet dae groep, want wie ze op ei rech sjtök vurbie woeërte zag eine van die: ‘Madammeke, ge gaat hier toch niet remmen’. Waore ’t auch nog is Belsje. Get trük zègke notsde nieks, want in ein vaart waore ze voet.

Meijs waer (2)

De zón sjient ós op dr kop
Vieër numme de nuuedige vietamienne-D op
Auch al is aan ós neet de keus
Meh dit is vuuerjaor wie ’t zieë meus
Mit ein temperatuur die bie 23ºC sjtop

Anger welt

Gans get jaore zunt vergange
Auwer woeërde is dees aerd
Wat is t’r dèk d’r sjtoep gekaerd
En höb ich krieëge roeë wange

Sjtil bie ein weij is t’r gesjtange
Óm te huuere ’t joeggele van ei paerd
De natuur hat semlich väöl waerd
Meh ich mót neet in dae tied blieve hange

Trük nao vreuger geit neet mieë
Meh toch vraog ich mich dèkser aaf
Wat t’r allewiel is aa de hand

’t Limburg van doew is nimme te zieë
Voet geblaoze wie kaorekaaf
Ich liek waal in ein anger welt beland

Meijs waer

Ze zègke waal ins: d’r meij mit ziene raege
Is vuuer d’r boer en d’r kaolef eine zaege
Meh da mótter neet te vâöl valle
Want da gónt de lüj toch angisj kalle
Ómdat me zich neet nao boete kint bewaege

Heimet

Jeeker sjtrieëk in ‘t land hat get apaarts
De ein get wieëniger; de anger get mieë
Meh went ich i Oeës-Groninge of Zeeuws-Vlaandere bi
Da höb ich groeëte mujte dao get sjoeëns te zieë

Wie ich in de Randsjtad woeënde
Bin ich dèkser nao ’t sjtrand en de zieë gegange
‘t Brach get ruijisj uvver mich haer
Dao nao de golve kiekend te höbbe gesjtange

Later tössje de groeëte reveere i Maas en Waal
I d’r polder mit zie fruit
Dat hat auch waal get aatrèkkeligs
Meh ’t veult wie Paulus in de krinte huit

Kump ’t umdat me in ein sjtrieëk is gebaore
Dat al ’t anger, wie sjoeën ’t auch is
Toch nójt dien heimet wuuert
En dat me ’t i de vraemde mis?

Went me d’r woeënt züt me dat neet e-zoeë
Dan is me drök mit ’t swaerdissje laeve
Dat kaveer ich maer al te good
Me meus t’r èvvel mieë tied aa gaeve

Ei gezègkde (va vreuger)

Me wool vreuger d’r kaolef en ’t lieëg fruit aafsjèrme. Wie ’t nog  geine tankeldraod goof deeg me dat mit ein tuun, ein haegk van päöl en tek bie-eij gehouwte mit wietse. Óm de 3 jaor moos zoeën haegk aagepak en gesjtoek waere. En dao kaom ’t volgende gezègkde vanaaf:

Eine hónd van drie tung       (tung = tuun)
Ei paerd van drie hung
En eine miensj van 3 paert
Zunt nieks mieë waerd

Oetgelag: Eine hónd va 9 jaor, ei paerd va 27 jaor en eine miensj va 81 jaor zunt aafgesjrieëve.
Opmèrking: Mit dat me vreuger korter laefde geit dat allewiel vuuer eine miensj gelökkig neet mieë op!

2 Limericks

Dao waor ins eine man oet Beeg
Dae zich bónte vrouwlüjskleijer aa deeg
Glad gesjaore, hauf hakke aa en ein pruuk op d’r kop
Twieë knöt gare in de bloes; hae vool neet ins op
Pös dat hae es einzelgänger d’r ieësjte pries kreeg

Dao waor ins ein vrouw oet Mesjtreech
Die las houw van een diekke brómvleeg
Ich zal d’r waal get aan doeën
Zag häöre vuuersjneppigge zoeën
Noe zitte ze aone leech

Voetballe in de (flatte)weij

Went me züt wie verwènd allewiel sjporters zunt da kint me zich neet vuuersjtèlle wie dat vreuger waor. En da höb ich ’t uuever de dörper. In de sjtae waor ’t ummer al baeter. Hüjsterdaag züt datter gans angisj oet en waere zoeëgaar in ei dörp wie Klumme miljoeëne oetgegaeve aan ei sjportkómpleks. Vuuer datter get zègk, dat is auch good zoeë, want wie dat vreuger góng zoeë kint ’t ech neet mieë!

Klimmania woeërt opgerich op 1-8-1956. Daovuuer hauwe jónges va Klumme gevoetbald bie SCKR (Sjportklup Klumme Ranzel) dat 11 jaor ieëder waor opgerich, op 25-6-1945. Me wool nimme nao Ranzel te mótte gao, meh op ’t eige dörp voetballe. ’t Probleem waor ei gesjik veld vinge. Väöl weijer waore d’r neet vrie. Me vóng eine boer dae zien weij waal wool lieëne óm dao-op te laote voetballe. In die weij lepe dörg de waek kuj en me wèt wat kuj dunt. Op zaoterdig móste de flatte van de weij aaf. Went ’t neet good góng óm ze op te sjöppe dan woeërte ze gesjpreid. Datter sangeresdaags (op zóndig) went t’r woeërt gesjpieëld minnige sjpieëler nao aafloup ónger d’r troep zoot, kint me zich vuuersjtèlle. Auch kaom ’t vuuer dat d’r boer “vergoot”  óm de kuj op zaoterdig oet de weij te haole en op zóndigmörge de vieësje flatte móste waere opgeruimd en es ein flat jüs is gelag dan is die neet mekkelig op te ruime. De glietsjpartieje sjmiddis en de derriesjtraepe op breuk, zökke en truitjes waore nao d’r wedstreid dao getuuge va! Uvvrigges bie ’t traene dörg de waek sjtinge de kuj bie ’t begin dèks nog op ’t veld en móste die ieësj voetgedrieëve waere!

Meh dao waor nog get angisj mit die weij. Die waor neet rech. Die leep sjuin aaf. Ja, wie d’r naam Klumme zaet, ving maer ins ei weij die plat is. Belangriek waor da óm d’r toss te winne, want da kós me besjlete óm ieësj aaf of obbisj te sjpieële. Dao naeve houwse nog d’r wind. Dae sjting meistes dwaesj op ’t veld. Dat kus good oetkómme. Ich höb ins miene auwste broor vanoet eine körner mit hulp va d’r wind ein gool zieë make.

Op ‘t lèts waore t’r te väöl pleug die bezjwaor makde taege dat sjuin veld en moos Klimmania ei nüj veld zeuke, ei veld dat neet aafleep. Dat vónge ze aan ’t Breer, zoeën 150 mieëter vanaaf d’r Kraubicherwaeg. Ei sjmaal paad woeërt gemak óm d’r bie te kinne. Auch in die weij lepe normaal kuj. En dus auch hie ’t zelfde es op Klumme, flatte.  Graas woeërt neet aafgedao. Dat vrote de kuj aaf. En went ’t ins te hoeëg sjting, da woeërt ’t mit de zich aafgedao.

Óngerwiel waor miene auwste broor getrouwd, verhoes en voetbalde hae bie ein anger klup. En zoeë kós ’t gebuuere dat hae mit ziene ploog noe Klumme moos en vieër mit drie breurs taege häöm sjpieëlde! Hae hat ’t neet gered en mit 2-1 verlaore. ’t Sjlumste waor nog dat twieë van zien breurs de gole makde!

In eine angere wedsjtreid kaom eine körner taege de vot van eine van mien breurs aa en vloog de gool i. ’t Lakoniekke kómmentaar van häöm waor: ’n Gool is ’n gool, al wuuert ze mit de vot gemak’.

Kleidhökjes besjtónge neet. D’r woeërt zich ómgedao in de sjuur bie ós heim. Vlak vuuer ’t rus waor makde de mam d’r tieë vaerdig en dae woeërt nao de weij gebrach. Wie góng dat mit zich wessje nao d’r wedsjtreid? ‘n Doesj waor d’r neet. Vlak vuuer ’t ing va de wedsjtreid deeg de mam werm water in ein paar töp en ein büt en zat dat in de sjuur. Get handeuk d’r bie en vaerdig. Waal móste de sjoon boete aafgeklop waere. Klaagde d’r ein of angere? Nae, me waor al lang froeë dat me neet nöt heivisj moos.

D’r volgende daag (maondig waor zoeë wie zoeë wesjdaag) woeërte de truitjes, breuk en zökke van de Klummisje sjpieëlers gewessje en boete aan d’r draod te druuege gehange.

Went me dat nej naogeit wie dat doedertied gٕóng da kint me zich dat kaum vuuersjtèlle. Ich höb d’r zelf mujte mit. Wat ich in ’t begin al zag, ’t is good dat ’t hüjsterdaag angisj is, meh toch bekrüp mich sóms ’t geveul dat me allewiel waal erg verwènd is.

Voetballe in de (flatte)weij – naogesjriefs

Wie dat vreuger d’r aa toe góng mit voetballe höb d’r ieëder kinne laeze, meh dao waor nog ei vuuerval dat ’t waerd is óm te vertèlle.

Op eine zóndig houw eine sjpieëler va de taegepartie zien voetbalsjoon vergaete. De mam goof häöm  ei paar van eine van ós. Dao sjtinge d’r toch genóg. ‘t Blieëke die va mich te zieë. Mien gesjwiester vertèlde mich later dat ich dao neet allein semlich kaod uvver waor meh nog kaoder woeërt wie dae sjpieëler mit mien voetbalsjoon auch nog is de winnende gool makde!

Limburgs sjoeënste

Ieësj d’r berg op en dan waer aaf
Op eine renfiets mit oetgekiende naaf
Zieë ze op de pedale sjtao en zjweijte
Dat ze de AGR vare mótte ze zelf weijte
Meh ich zit op ’n dèkke in d’r graaf

D’r geis van ‘t Mergelland

Dao woeënde ins ein fräöle i Chateau Neercanne
Die hool zoeë van eijer mit sjpek in de pan
Umdat al häör vriejere de sjpeklóch neet kóste verdrage
Hófde ze die neet ins voet te jage
Pös op dae eine; dae kaom oet ’t Bèlsje Han

Ze volgde häöm nao Han mit vol versjtand
Ze leepe langs de Lesse hand in hand
En gónge deep in de grotte nao ónge
Ze höbbe die twieë nójt mieë trük vónge
Noe waastert hunne geis rónd in ’t Mergelland

D’r laevesloup in ‘t (hieël) kort

Ieëgister lieërde hae es klein jungsjke loupe
En houw nog väöl vuuer ’t laeve te houpe
Gister trouwde hae en dao kaome kinger van
Hüj is dat jungsjke eine auwe man
Mörge is d’r tied op aerd verloupe

Ieësjte maedje

Mit zie maedje ging hae dèkser wandele
Ze leepe väöle kielomieëtere wiet
De heng inei en óngerwaeg e muulke
Väöl wier góng me neet in daen tied

Mit zien luppe op die van häöm
En zien erm sjtrak óm zie maedjes lief
Goof dat bie alle twieë ei zungelend geveul
Zikker went ’t doerde ’n mienüt of vief

Sóms voeëlt hae wie ’t razelde
Want ze waore waal hieël diek bie-ei
Da pakde hae häöm nog sjtrakker vas
Pös ze bauw geine aom krege allebei

Meh ze waore nog te jóngk
Óm zich zoeë vreug te binge
Dróm zagte ze zich adieë
Óm apaart ein toekóms te vinge

Trük kiekend nao al die jaore
Hat ’t häöm neet väöl taege gezaete
Meh dat ieësjte maedje en ieësjte kóntak
Dat hat en zal hae noeëts vergaete

3 Limericks

Dao waor ins eine jóng oet Loeën
Dae vóng zie naobermaedje zoeë sjoeën
Hae góng fleme bie zien mam; deeg al wèntse reep
Mèh wie zieër hae zich auch de bein ónge de vot leep
Hae woeërt toch neet häöre sjoeënzoeën

Ein vrouw oet Baokse dat waor ein zuueter
Mit häör gefriemel en häör gepuueter
’t Sjpeule góng toezjoer verkieërd
En d’r vloer dweile houwse verlieërd
Umdat ze de sop toesjde vuuer luueter

Ei köppelke oet ’t Limburgse Land
Verhoesde nao ei wiet boeteland
Mèh wènne kóste ze dao neet
’t Zich fruije makde plaatsj vuuer verdreet
Noe woeëne ze froeë en gelökkig in ’t Mergelland

Oma watte nasie

Dit is ‘t verhaol uuever ein kat van vreuger die 9 lieëves houw. D’r naam houw se krieëge umdat ze ein zjwatte naas houw ómgaeve dörg wit. Zoeë waor die naas kinmèrkend vur häör. Van dat zjwat is later de zj voetgevalle. Wie en wienieë oma d’r vuuer is gezat, vertèl ich later in ’t verhaol.

V’r houwe heim ein klein sjuur en eine huijzölder. Dao lepe muus. Väöl muus makde ’t neet nao de achterkuueke of de kuueke want Wattie Nasie kós die hieël good vange. ’t Is vuuerkómme dat ze mit zjwatte puuet nao binne kaom. Da houw ze ein moes achternao gezaete in de kaole. Went ze nao boete wool da góng ze vuuer de duuer sjtao te wachte pös dat t’r eine aa-kaom dae die aope makde. Went ze waer trük nao binne wool en d’r sjting gein duuer aope da sjaof ze mit ein van de puuet langs de duuer, klopde drop of ze kretsde mit de naegel.

In de kamer houw ze eine eige sjtool  óm i te liegke. Wool eine van ós in dae sjtool gao zitte da pakde vieër häör op, wat ze priema vóng umdat ze wós dat ze daonao bie daeginnige op d’r sjaot moch liegke. Dat ze ’t da nao d’r zin houw woeërt duudelig dörg zach te gao róngke.

’t Passeerde dat ze ei paar daag (en nachte) voet waor en went ze daonao trük kaom mit kaal plekke i de vach da wóste v’r genóg. Da waor ze gedèk. Nao ’n waek of 4 waor dat te zieë. Went ze moos jungele zóg ze zich toezjoer ein ruijigge plaatsj örges in de sjuur. Jeker kieër kreeg ze 3 of 4 jónge. Umdat dit dèkke en jungele zich 3 kieër in ’t jaor aafsjpieëlde kuste v’r waal ins mit te väöl katte kómme te zitte. Óm muus te vange waore die neet nuuedig want dat kós Watte Nasie allein wat ze dèks zat leet zieë dörg mit ein moes in de moel de kuueke i te kómme. Zoeë va: ‘Höb d’r ’t gezieë?’

Uvver de jaore waore dat gans get miemkes die d’r bie kaome. Gelökkig kuste v’r ze good kwiet. Dao woeërte v’r bie “gehólpe” dörg dat v’r woeënde aan d’r riekswaeg va Valkeberg nao Haele en auch al waor ’t in dae tied neet zoeë drök wie huujsterdaag d’r voeërte genóg autoos die d’r vuuer zörgde óm ’t aantal katte “op peil” te houwte. V’r höbbe al die doeëd gevare katte in d’r koeëlef bie d’r paereboum begrave.

Watte Nasie zelf, dat waor ein loeës priej. Die leet neet uvver zich vare. Die wós verdómd good wie ze de sjtraot moos uvversjtaeke. Ze kieëk ieësj nao links, da nao rechs en obbenuuts nao links vuuerdat ze d’r waeg op gٕóng! Zoeë is ze auwt woeëre en väöl kieër oma en oeroma. Waeges häöre auwer en ’t al dèkser oma zieë is aan häöre naam oma toegevoog en hoosj ze va doew aaf Oma en vol-oet Oma Watte Nasie. Ze gedroog zich auch es katte-oma. Went ze ’t neet èns waor mit wie ein van häör döchtisj de miemkes behandelde, da krege die ein vaeg óm de oeëre mit ein van häör puuet.

Dat t’r noe uvver häör woeërt gekald es oma, hat ein sjpassig vuuerval opgelieëverd. Ein van de zjwägese waor mit häör oma op bezeuk. Jeekerènne zoot in de kamer en de duuer nao de kuueke waor toew. In de kuueke sjting de kouwsjóttel op d’r dösj. ’t Waor bekind dat Oma Wattie Nasie gaer op de taofel sjpróng en doew zag ós mam de historiesse wuuerd: ‘V’r mótte waal die oma in de gate houwte”. Woe-óp de echte oma zich versjrók, häör kleinkind aa-sjteet en zag: ‘Woeëróm mótte die mich in de gate houwte?’

Wat auch waerd is óm te zègke is dat eine van mien breursj ei toneelsjtök hat bewèrk woeë ein kat i vuuerkaom en dat sjtök d’r naam hat gegaeve van OMA WATTE NASIE EN ’T PIETEMENNEKE. Dat sjtök is dörg ’t Ranzels Amatäör Toneel (RAT) in 2008 vief kieër gesjpieëld.

Oetèntelig is Oma Watte Nasie 21 jaor woeërde. En d’r raod ’t al, begrave bie d’r paereboum.

Uvverdingking

‘t Is i Zuid-Limburg woeë ich bi gebaore
In e dörp óm genau te zieë
Verbrach höb ich dao gans get jaore
‘t Hoes va doew dat is neet mieë

Al vreug höb ich ‘t auwisjhoes verlaote
Óm nimme trük te kómme
Väöl va de welt gezieë; väöl mitgemak
En väöl indrökke mit heivisj genómme

Meh waor ‘t ‘t allenej waerd?
‘t Bezej kump ieësj later in ‘t laeve
Esse haos aan dien ing sjteis
En dich noch maer innige jaore zunt gegaeve

Aa ‘Hej ich maer’ höpse da nieëmes
Lègk dich d’r maer bie neer
Geneet noch va de res va die laeve
En drink dich dèkser e glaeske beer

2 Limericks

Dao waor ins eine auwere man oet Sjenne
Dae leep gans allein nao de Ardenne
Wie me häöm vróg wat hae zich daobie hej gedach
Kieëk hae semlich kuuketig en zag:
Mit miene auwer kin ich dat sjtök ech nimme renne

Ei klei maedje oet G’n Hoes
Zoot sjmörges in de kuueke in zien nüj bloes
Opins eine kaek en d’r tieë góng uvver häöm haer
Kaom d’r hieëmel ómlaeg of goof ’t ónwaer?
Nae, ’t waor bloos ein klein moes

Vreuger

Vreuger hejse es kind väöl te óntdèkke
Doew waor ’t neet wie ’t hüjsterdaag is
Gei internet woeë se al kós opzeuke
Meh dat waor in daen tied gaar gei gemis
Auch mit ’t sjpieële góng ‘t t’r angisj aa toe
Väöl nuedig houwe vieër dao neet bie
’n Reip en eine kül, get tieëne tek en ein touw
Eine pielebaog waor zoeë gemak en wie
In d’r zoeëmer went de bössele igge veld sjtónge
Kroope v’r dèks ónger de miete en waore versjaole
Sóms sjpieëlde v’r “verpleegster” of “dokter”
Ja, me moos toch örges de kinnis vadaan haole!

Wejjere aan ‘t Bösjveldje

In ei ieëder verhaol höb ich ’t gat uvver d’r Sjalebösj. Went me dao baove sjteit en neet d’r kant va Klumme opkiek mae nao Haele en Kèrkrao, da hat me ei wiet en sjoeën oetzich.Wie de koele nog waore zoog me de sjteinberg good liegke. Op de auw foto is dat jaomer genóg neet hieël good te zieë. Dat paad op de foto woeë die twieë maedjes loupe heisj ’t Bösjveldje.

Dat waor ei paad vuuer de boere óm bie ’t land te kómme. Meh dat woeërt auch benots óm va Termaar nao Kraubich te loupe. Wat ich nog weit is dat aan ’t begin links get koeëleve loge, woeë greunte en èrpel woeërte gezat. Eine van mien nónkes houw dao eine koeëlef. Later is dat sjtök aan eine boer verkoch. Op de leng naeve ’t Bösjveldje wis doedertied mieëst kaore, gaesj en  tèrf.

Went in d’r naozoeëmer de vröchte waore iggehaold da bleef ei sjtoppeleveld uvver. Umdat me hoeëg sjting en d’r wind vrie kós wejje in de richting va Haele waor dat sjtoppeleveld (rechs op de foto) iedejaal óm te wejjere. Dae wejjer makde v’r zelf. Mit dun vlegertouw makde v’r twiëe letjes aa-ei in e krüts. Daonao woeërt ’t papier op ’t freem gevouwe en aan d’r achterkant aan de letjes vasgemak. Ieësj waor dat gezèttepapier meh later kós me sjpesiejaal wejjerpapier gelle. D’r sjtats waor hieël belangriek want dae zörgde d’r vuuer dat d’r wejjer neet wie eine gek góng rónddrieëne, meh sjtabiel in de lóch bleef. Dae sjtats moch neet te lich zieë en besjtóng oet ei langk dun touw mit dao-aa ein riej va in-ei geknoevelde diekke pröp (gezètte)papier mèh dèkser notsde v’r sjtoppele vur ’t gewich en trokke die oet genaerd.

Went d’r wejjer vaerdig waor, waor ’t wachte op gówwe en genóg wind. Waeges de hoeëge liegking va Termaar en dat d’r wind mieëst oet ’t Weste wejt waor dat neet ech e probleem. Bie ’t oplaote houw me aeve hulp nuuedig óm d’r wejjer in de heng ómhoeëg te houwte en los te laote op ’t moment dat t’r gerend moos waere óm d’r wind d’r ónge te kriege. Went me allein waor da zat me d’r wejjer örges rech-op igge veld, houpend dat hae neet óm zouw valle. Entelig in de lóch waor ’t ein kwestie va trèkke aa en laote gao van ’t touw. Ummer ei kletsjke mieë touw pös d’r wejjer vas i g’n lóch sjting.

’t Kaom vuuer dat me heivisj moos gao óm te aete. ’t Touw woeërt da aan eine paol vasgemak. Mit dae wejjer gebuuerde wier nieks, esse maer hoeëg genóg in de lóch sjting. Saoves i-haole dat goof waal ins ei probleem. Dao sjteit semlich get krach op zoeë-eine wejjer! Zikker bie helle wind. Mit ’t touw in de heng leep me ’t riesieko óm mitgetrokke te waere. Daorum bleef ’t touw vas óm d’r paol en woeërt ‘t lansem opgerold. Dèk waor eine man te wieënig en móste twieë man trèkke.  Auch is ós waal ins eine wejjer voetgewejd, mit touw en al. Voet, versjwoende, op Haele aa!

Op ein anger meneer kus me auch eine wejjer kwiet rake. ’t Papier moch neet naat waere. Went ’t aaprensje makde óm te gao raegene moos d’r wejjer waere iggehaold. Es dae hoeëg sjting waore v’r neet ummer op tied. ’t Is gepasseerd dat ei dónderwaer zoeë sjnel kaom opzètte dat v’r te laat waore en nao de büj bloos nog get touw uvver waor. En de hötjes mit eine verraegende sjtats örges in de buim wierop hónge.

Da woeërt obbenuuts ei krüts gemak en zich get auw gezètte gepak of d’r Sjalebösj aaf nao d’r winkel op Klumme gegange óm wejjerpapier te haole en eine nüjje wejjer gemak.

2 Limericks

Dao waor ins ein vrouw oet Eyserheij
Die leep in ein aafgezadde weij
Ze bökde zich nao blujjende klieë
D’r sjteer houw ze èvvel neet gezieë
En zoeë loog ze aeve later mit de naas in d’r kleij

Dao waor ins ei jóngk köppelke oet Kölle
Dat zoot in ei heuksjke te fispernölle
De mam kaom langs, zoog dat gedoeks
En zag mit in häör sjtum semlich get joeks
Went ich maer neet uvver 9 maond eine bebie huuer brölle

Wie d’r tied vergeit

Dao leep e maeteke wie e lemke in de weij
Zie röksjke wapperend in d’r wind
‘t Lieëk zoeë riep wie ein gelpsj sjtök vleisj
Meh ’t waor noch maer e kind

Hae leep nao häöm; de erm oetgesjtaoke
Nog aeve,  nog aeve, hae waor d’r bauw
Doe woeërt hae wakker en kieëk naeve zich
Dat maeteke va doew waor noe ein auw vrouw

2 Limericks

Dao waor ins ein vrouw oet Blieërik
Die houw al daag achterei d’r hik
Ze góng op bezeuk bie ein vrouw i Postert
Die goof häör ei pötje gaele mosterd
’t Notsde nieëmes en ze hat zich auch nog is versjlik

Dao waor ins eine jóng oet Banholt
Dae pisde op eine sjtroumkabel va 10.000 Volt
Dat hej hae baeter neet kinne doeë en mótte laote
Want sjtroum geit dörg water; dao kinse dich op verlaote
Noe liegk hae in ei hospetaalbèd opgerold

D’r Sjalebösj

Aan ’t ing va Termaar aa d’r Klummisje kant dao liegk d’r Sjalebösj. Va baove op d’r Sjalebösj hat me ei good zich op de kèrk en de Sjröb. Me geit ieësj nao ónge en daonao wèr nao baove óm aan ’t ing aan ’t kèrkeveldje bie de sjoeël te kómme. Vur kinger die vreuger nao de sjoeël lepe, in d’r tied wie de auw foto hie ónge is gemak, waor dat d’r waeg nao de sjoeël.

Wie v’r op Termaar woeënde lepe mien gesjwiester en ich dae waeg, jekere daag. Auch op zóndig, mèh da neet nao de sjoeël meh nao de kèrk. Berg aaf, berg op en trük wèr ’t zelfde, berg aaf berg op. Auch al móste vieër ei sjtök loupe óm in de sjoeël te kómme dat waor nog nieks vergelieëke mit ós mam. Die moos gans va Ranzel kómme! Want doew waor d’r nog gein sjoeël in dat dörp. In ózze sjoeëltied waor dao óngerwiel d’r waal ein.

D’r Sjalebösj is semlich sjtiel en hat waal get voet va d’r Kauberg i Valkeberg. Vuueral dat lètste sjtök, dae lètste hoebbel mit ein sjtieging va bauw 20% is gemein en veulse in de kuute. Hae is zoeë sjtiel dat dae allewiel is aafgesjlaote v’r alle verkieër. Dao waor vreuger nog geine kal va, mèh vuuer me baove waor moos me va d’r fiets aaf. En auch al maog me hüjsterdaag allein nog te voot, dao trèkke zich neet  väöl lüj op fietse of brómmerte get va-aa. Angerhauve kielomieëter ómvare is waal hieël väöl. Geit me ómlieëg zörg d’r da maer vuuer óm good i de remme te kniepe. En obbisj. Wentse geine reesfiets höbs da leij diene fiets maer. Dae hoebbel haolse neet!

Swintisj went t’r sjnieë loog nómme v’r dèkser de sjleij en glietsjde v’r nao ónge. Óngevieërlig waor dat neet want me kreeg ein behuuerligge vaart en d’r zitte ei paar drieë in d’ r waeg. Mesjien neet hieël sjerp, meh went me ein vaart houw da moos me toch oppasse. Good sjtuure mit de veut da kaom me die drieë waal dörg. Auch woeërt t’r nao ónge gekejd. Bie vieësj gevalle sjnieë waor dat nog neet zoeë gevieërlig meh went d’r sjnieë waor verangerd in ein iesbaan, da moos me richtig oppasse! D’r is minnig eine oet d’r drieë gevlaoge. Meh wat ich mich kin herinnere zunt t’r noeëts erge óngelökke gebuuerd of is eine ónge in d’r tankeldraod terech kómme.

‘t Kaom vuuer dat ‘t zoeë glets waor datter nimme normaal kós waere geloupe. Vieër kinger vónge dat neet hieël erg, meh de auwere waal. Dat waor vur hun d’r waeg nao Klumme, loupend of mit d’r fiets. In of op d’r sjnieë mit d’r fiets kós me al gans vergaete. Da moos me ómvare uvver ’t Sjträötje. Loupend góng auch neet mieë. Da leep me ei groeët riesieko óm oet te glietsje en da op de vot nao ónge te roetsje. Alzoeë, moos me baove langs.

Dat beteikende dat me dörg g’n veld moos en bouw ónge vurzichtig d’r graaf aaf. Dao vörmde zich lansem ein saort trap en mit ein hand aa de hègk leet ’t zich doeë. Èvvel kint me zich i-dingke dat de auwer lüj froeë waore es d’r winter vurbie waor of went  ’t houw gedoeëjd.

Uvverigges sjtinge aan d’r kant ei paar sjlieëkrieëke sjtruuk. Die waore semlich zoer, meh good te aete es ‘t in november gevraore houw.

De kèrk va Klumme

Baove al sjtik ze oet, de kèrk va Klumme
’t Ungisjte sjtök dörg de Romeine geboewd
Krek of die gesjiechte wèr baove kump
Went de klokke waere geloewd

Va wiet errum züt me ze liegke
Wie ze dao baove op dae berg sjteit
Ins eine Romeinse wachtaore
En noe trump se de lüj besjeid

Kat

Kat, dat meus me zieë
Wat ei laeveke of 9 hej me da
Af en toe ein moes vange
En dao wuert ze da semlich meug va

Dus geit ze zich dao lègke in de zón
Of went ’t raegent örges druueg en besjöt
Woeë ze krungelend va plezeer begint te rónke
Of zich wusj auch al is ze neet nöt

Wilt ze get aete, da geuf ze köpkes
’t Is häör egaal bie wae dat wieër
Went d’r bak maer mit voor gevöld wuuert
Obbenuuts en obbenuuts, kieër op kieër

Ei laeve wie god in Frangkriek
Wat wilt me nog mieë?
Me zouw nog sjloes op zoeën priej waere
Kat, dat meus me zieë!

2 Limericks

Kiek ze gao die maedjes oet Griezegröbbe
Die hieël goot weite dat ze väöl sjans höbbe
Ze zunt vruntelik, leef en zeut
Meh loup ze neet vur de veut
Want da kint ‘t behuerlig sjtöbbe

Dao waor ins eine auwere hieër oet Sjlinnich
Dae vróg zich aaf: Wat of wae bin ich?’
Hae toeffelde langs eine sjpegel en kieëk drop
Wat hae zoog waor eine verwaerde kop
Aha, zagge, noe kin ich mich!

Wie Klumme nog Klumme waor

Wie Klumme nog Klumme waor
Dörp woeë ich bi gebaore
Pös 1982 ein eige gemeinte
Danao is de zelfsjtendigheid verlaore
Doew woeërt Klumme vur Voelender
Wat ieësj Ranzel vur Klumme waor
Ei gehuch behuuerend bie ein anger plaatsj
Nieks mieë, nieks wieënigger, dat is klaor

Wie Klumme nog Klumme waor
En me ummer van alle kent d’r berg op mós
Besjtóng ’t in 1968 doezend jaor
Zoeë wiet es me dat op sjrif trük vinge kós
Want Klumme besjteit al gans get jaore langer
Al in d’r tied va de Romeine zoeë gezag
Eine wachtaore baove op d’r berg is doew geboewd
En eine waeg, d’r Via Belgica, woeërt aa-gelag

Wie Klumme nimme Klumme waor
En ‘t ophoeërt ein eige gemeinte te zieë
Zunt mieë wie 40 jaor saer vergange
En boete de auwere wèt gènne dat mieë
Auch al is Klumme nimme zelfsjtendig
’t Hej sjlechter aaf kinne drieë of gao
Meh ei dingk zal me ’t dörp noeëts aafpakke
En dat is zien zieël; die bliet besjtao!

4 Limericks

Ei maeteke oet Bliejerheij
Leep berves in ein weij
’t Houw de flatte neet gezieë
Die versjtaoke loge in de klieë
En zoeë trapde ’t in die nötte broen breij

Dao is eine bowlingman oet Teigele
Dae waor zich toezjoer aan ’t vreigele
Pös de lüj häöm vroge daomit op te huuere
Hae lieët dat auch nimme gebuuere
Mèh is zich noe aan ‘t ensjelle bie ‘t keigele

Dao waor ins ein gezadde vrouw oet Rott
Die houw ein semlich diekke vot
En auch al hoeërt ze dat oet minnige kaele
Dat kós häör geine vots sjaele
Ze zat zich en krak: wèr eine sjtool kapot

Dao woeënde ins eine kluuzenaer in de Sjprung
Dae houw waal nuuege hung
Op zieëkere daag houwe die nieks mieë te vraete
En doe höbbe ze dae kluuzenaer maer opgaete
Of hae noe nao d’r hieëmel gung?

Huuvele op d’r sjoeëlplej

Zoeë wie d’r sezoene zunt zoeë waor dat auch mit sjpieële vreuger. Went d’r winter vurbie waor en ’t nao de Paosje leep woeërte de huuve oetgehaold. Dat hófde noeëts eine te zègke. Dat gebuerde vazelf.

D’r zunt versjillende meneere óm te huuvele. Zoeë höbse “kuulke sjtoekke”. Meh op Klumme op d’r plej van de jóngessjoeël woeërt gespieëld mit ei pötje. Ei sjtök van d’r plej woeërt aafgezat es veld. Eine roewwe sjtein woeërt oetgezóg dae gesjik waor óm huuve op te lègke. Mieëstal dege zoeën 5 jónge mit umdat d’r neet mieë huuve vas op d’r sjtein kóste liegke (in klein kuulkes of sjäöre).

Aan ´t begin van ´t sjpel lag jeekerènne ein huuf i op d´r inlègksjtein. Dae waor achter igge veld semlich wiet van d’r beginlein. Dat waor umdat eine neet metein de huuve oet ‘t pötje kós sjeete. Of teminste dat ’t mujjelik waor dat te doeë. Want óm huuve te winne mós me die van d’r sjtein aaf sjeete. Went dat lökde moch me nog is. Dat voetsjeete lieëk mekkelig meh waor dat neet umdat d’r grónd neet egaal waor meh hoebbelig. ’t Waor alzoeë mieë ein kwestie van good kinne richte want went me uuever de sjtein sjaot dan kus de huuf alle kent opgao.

Naeve de iggelagde huuf houw me ein sjeethuuf. Dèkser waor dat ein get grótter of zjwaorder huuf (later sóms eine koeëgel). Die hoebbelde wieënigger. Me moos zoeë kort meugelig bie ´t pötje zieë te kómme en tiggeliekertied oplètte dasse neet aafgesjaote woeësj. Went eine angere sjpieëler in zien buert dien huuf rakde dan waosje aaf en kósse dat pötje nimme mitdao en doe waosj neet allein dien iggelagde huuf kwiet meh auch de huuf of huuve die se al oet ´t pötje houws gesjaote. Ein grótter sjeethuuf waor neet ummer ein vuerdeil.

Boete de leine moch neet. Deeg me dat ekspres da waor me aaf en moos alle gewónne huuve truuk in ´t pötje lègke. Me kint zich vuersjtaelle dat es me al 4 huuve hòw gewónne en d’r noch 1 in ’t pötje loog me gei riesieko wool loupe óm aafgesjaote te waere en die 4 huuve te mótte aafgaeve. Góng me per óngelök oet da waor me neet aaf en moos me in zien volgende buert op de plaatsj woeë me oetgóng i-sjeete. De trük waor óm dat zoeë te doeë dat me op ’t pötje sjaot of op ein anger huuf, misde en toevallig oet góng. Dat lökde neet ummer! Wae de laetste huuf oet ’t pötje sjaot moch ’t volgende sjpel es ieësjte beginne. Dat waor ei vuerdeil.

Me moos hendig zieë en takties. Aone te sjtense tunk mich dat ik ’t allebeij waor. Ich góng mit ein paar huuve in d’r bül nao de sjoeël en hopde da mit eine vollere waer heivisj te gao. Dèkser góng ich aone huuve en kaom toch mit huuve heim. Da lieënde ich t’r e paar en wón d’r genóg óm die truuk te gaeve en uuever te houwte. Dat lieëne waor uvverigges normaal want ich lieënde auch oet aan angere. Went me verloeërt da moos me d’r volgende daag de gelieënde en de verlaore mitbringe óm aaf te gaeve.

’t Gebuuerde gereigeld dat ik tössje de middig neet heivisj góng óm te aete, meh op d’r sjieëlplej bleef ómdat t’r ummer waal jónge waore die zoeë wie zoeë neet heivisj gónge meh uueverbleve en wole huuvele.

4 Limmericks

Dao waor ins eine jóng oet Kieër
Op Rolduc vuuer preester in de lieër
Pös dat hae igge veld e maedje bössele zoog binge
En häöm de auge aope ginge
Doew waor ’t gedao mit d’r kristelieër

‘t Geuf ei klein dörp dat heisj Geweusterao
Dao kaomse vreuger allein went se mit de brónk mit moos gao
Want dao woeënde weuste kaels mit piele en baoge
En esse ’t neet gelöfs of dingks dat is gelaoge
Dan vreug se ’t bie d’r Mike Schloesser maer nao

Dao waor ins ein auwer vrouw oet Staeveswieërt
Die waor ’t loensje nog neet verlieërd
Meh wie eine man zag: ich höp in dich waal zin
Doe hoof se gauw d’r pin drin
En saer hat se nörges mieë nao gebieërd

Dao waor ins ei maedje oet Terbliet
Dat kroeëp vreuger dèkser ónger ein miet
Op zieëkere daag kaom ziene vriejer d’r bie
Doew zag het: gei gefriemmel hie
Meh saoves allein in d’r bag houw ‘t sjpiet

Jóngkheid

Es ich trük dingk aan mien kingerjaore
Ruuk ich nog ‘t kaore en ‘t kaaf
Zieë ich mich waer loupe nao de sjoeël
Sjmörges d’r berg op en sjmiddis waer aaf

Kledderde ich in appele en kieësjebuim
Die doedertied hoeëg sjtinge
‘t Gelök van ‘t kind dat ich waor
Zal ich dat oeëts nog ins vinge?

3 Limericks

Ei Limburgs köppelke in Den Haag
Woeënde dao behuerlig oet d’r sjlaag
Ze voeëlte zich kómpleet gesjtrand
En verhoesde trük nao ’t Limburgse land
Noe höbbe ze geine krungel mieë in d’r maag

Dao woar ins eine jóng oet Brach
Dae hòw zich get bedach
Óm aa ei maedje te kómme
Meh wie hae dao sjting mit ziene wösj blómme
Houw ’t al eine vriejer, zoeë wie het zag

Dao waor ins ei maedje va Ge Moeësj
Dat houw d’r ganse tied doeësj
Doew leep ’t eine jóng taege ’t lief
Dae zag: ‘Doe höpse nimme alle vief ‘
En noe zoeg ’t d’r ganse daag op eine knoeësj

D’r Baneberg

D’r Baneberg dat waor mien plek
Es jóng zoot ich dao in d’r graaf
En kieëk va baove nao de treins
Op zieëkere aafsjtand van ’t sjpaor aaf

Umdat ich dao dèkser zoot
Kóste sómmigge masjieniste mich
Ze tuudde went ze vurbie voeërte
Ich wingkde nao ze pös oet ’t zich

Get wier op waor de sjtaasje Klumme-Ranzel
Gelaege in e daal mit Termaar aa d’r baovekant
Die waor vuer mich doew al in 1965
De sjoeënste sjtaasje va gans Nederland

Vuerjaor

D’r winter kint neet flot genóg vurbie gao
Ich fruij mich op ‘t vreugjaor
De sjnieëklöksjkes sjtaeke oet de aerd
Mie gemood is nimme zoeë zjwaor

Gries waer en duuster waere verdrieëve
Waere vervange dörg daagleech en zón
De knüp aa de buim waere wakker
En vuer plante en deere is t’r wèr ein laevesbrón

De natuur sjteit op sjpringe
Voet mit dae winter mit kouw en sjnieë
Lüj die dat wille zeuke zich dat maer op
Meh vur mich maog ’t ummer vuerjaor zieë

3 Limericks

Dao waor ins eine jóng oet Toeër
Dae hoeërt maer aan ein oeër
Meh de lüj óm häöm haer wóste van nieks
Want hae waor hieël gewieks
En zingk zoeëgaar mit in e koeër

Dao geuf ‘t ein vrouw oet Sjin
Die hat ein doebbel kin
Ze lach dat voet mit eine griemel op ’t gezich
En zaet: ‘Dat zègk ich dich:
Es ich maer gelökkig bin’

Wae kint dat maedje op Klumme
Dat zoeë gaer góng zjwumme?
‘t Houw zie badpak heim laote hange
Doew is ‘t bloeët ’t water i-gegange
Hej me dat toch op film kinne opnumme!