Sjrieverspodium: Godelieve van Gemen (Baolder)
De haos
Janek’s haos veel oppe grónk.
Janek löp in de zevende gats al rónk.
De haos dink:
Wie ligk ich terbeej-
Janek, dae noow rilt,
En ich ligk heej.
Der Handschuh van Czeslaw Janczarski (1911-1971)
Vertaald door Godelieve Goedele van Gemen 25 .1.2021
De dreej moetse
In eine kale hazelsjtroêk
Dao zitte dreej moetse boêk aan boêk.
Erikske rechs en links zit Frans
en middedrin zit kleine Hans.
Zeej höbbe de auge toe, gans toe,
en baoven eur, dao sjniêt ‘t, woe!
Zeej sjuve doeën, gans doeën taengenein.
Nemes haet ’t zoê werm wie Henske klein.
Zeej hure alle dreej de hertjes sjlaon.
Als zeej dao nag zitte,
zien zeej neêt opgestaon.
Die drei Spatzen van Christian Morgenstern (1871-1914)
Vertaald door Godelieve Goedele van Gemen 25 .1.2021
Samos
Dao mós ich haer. Allein. Ich woej veule wiej ’t waar um dao te laupe wao Pythagoras hei gelaupe. Wat ich tao mei mót, det weit ich neêt. Waoröm woej ich nao Ronda um te zeên wat Rainer Maria Rilke zoôg? Dao boedsde eine Zjweedse komponist taenge mien dochter en mich aan, taenge twieê tegelieëk. ’t Waar in ein sjmaal sjträötje. Garaje Rilke sjtóng oppe moôr taengeneuver ós gesjreve. Hae, Arne kwaam auch vur Rilke. Arne Mellnäs komponeerde koeërmeziek dae woord gezónge dór ‘t ‘Rilke Ensemblen’. Daoveur waar hae dao. Weej drónke kóffie same en weej zagte de gedichte op die weej koste. ‘Der Panther’, en ‘Ich fürchte mich so vor der Menschen Wort’.
Weej nome ein tertje en vierde Rainer Maria Rilke. ’t Waar 4 december 2000. Rilke waar 125 jaor truuk gebaore.
Klamp einen daag waar ich laupend op Samos. En eine nach hallef sjlaopend en hallef wakend beej vraemde minse in ein kaemerke vur minse wiej ich. Dao waar doe op Samos genne toeris te vinge en ich ging nao gen insigge bizóngere plaatse. Ich waar gewoên op ein klein sjtökske Samos en nippelde de kleure nao binne en deej sjnoêve de geure. Ich gaabde däök nao den angere kank euver de Egeïsche Zieë haer nao wao ich feitelik op fekansie waar en wir nao truuk mós. Ich zoôg wat Pythagoras hei gezeên. En nag get mieër umdet noow alles mieër is.
’t Sjrif um in te verreve greujde vol, want ich hei verrev en ein pienselke beej mich in mien fliêske. Ich sjnabde wiej ’t laeve vur Pythagoras heej waar gewaes. Zoe wiej noow. Allein angers. Ich dóch: ‘Zoeje die minse doe auch zón gezichter höbbe gehad? Mit bekans zjwarte auge. Mit zjwart haor en brónsbroên vel. Of duusterder of leêchter? En thieë höbbe gedrónke van zeute honingblumpkes? Maakde hae zich zienen thieë zellef? Mesjien auch ein tas vur zien dochter Myia?’
De volgende daag keêk ich van den angere kank wir nao Samos. En ich sjreêf oêt ’t hert ein paar regels op van Pär Lagerkvist, Nobelpriêswinner vur literatuur in 1951. Dae gebaore waar in Växjö wao ich ens ein paar daag waar en zjwóm in ’t maer van Växjö, Växjösjön. Wao Pär neks in hei gezjwómme, neks, wie ’t zich vruger in Zjwede huurde. Pär dae mit 85 jaor doeëd ging op ’t eilank Lidingö in 1974. Hae woende ein oôr en dreej kerteer gaons en twieë brögge euver, van wao ich werrekde. Hae laevde doe in 1965 nag. Mer dao dóch ich neêt aan. Of hae nag laevde. Waoröm laot ich noow google maps oêttelle wie wiêt ’t waar van mich op ’t eilank Kungsholmen, nao um, de Nobelpriêswinner op Lidingö? Waoröm?
‘Heej wil ich wachte.
Sónger wäörd.
De kop gebaoge in gedachte.
Heilige plaatse.
Altiêd ónwaor zien minsewäörd.’
November 2020
De Paardekraalstraat
Lang waarse, en leêf en sjmaal
ich deej de fiets op sjlaot en fluide mien eige toeëne
van fluite van ein maedje nao eine jong dao baove
Do troks baove aan ’t touw det ich ging volge
Zeve trappe later hóng ich verlaore sónger aom
taenge lange dich, dien erm rónk um mich
dien löppe op mien haor, dien broêne auge in mien ziel
Do maaksde werme sjokolademellek
van sjokoladekleurige cacao en zags ich haoj van dich
weej bete in eine krintebol
Sóms gaon ich op Baejevaart nao de Transvaal in Oost
dao fluit ich ós toeëne en kiek umhoeëg
wae zoej dao woeëne noow
zoej dao nag ummer leêfde zien.
‘t Is lang geleje det zien lónge döbbel klabde
en ’t laeve um verleêt
Zeve trappe hoêg laefde mien leêfde
heej ónger is te sjtraot van Paardekraal
en wölkes-zeute leêfde
Ein zjwartkrollig kiendje lach nao mich
vrolik um mien melodiejke
Vur Peter Botman 1943-1965
Godelieve Goedele van Gemen, vertaald in ’t Baolders 7.9.20
Teniêlsjtökske van twieë minute
Ich waar zeve jaor wie hae ein klein menke waar. Ein menke mit groëte broêne uiskes en ein duuster velke. Ich vóng um sjattig en sjoën. Ein sjoën zeut kiendje mit ein hiele leve Mam. Zeej bei heie auge wiej zjwarte käölse en kraonezjwart haor.
Plaats. Beej ’t Vaer in Baolder. Op ten ieërste juli.
Hae: ‘Ha! Do heej!’
Zeej: ‘Det is eine tiêd truuk. Leuk um dich wir ’s van doeën beej te zeên. ‘
Hae: ‘Ich bön mit pensioen en bön aan ’t fietse gegaon.’
Zeej kiek sjpeurend nao ziene fiets.
Hae: ‘Nae nae, ’t Is genne elektrieke. Wat dinkse wel van mich!’
Zeej: ‘Ich dink allein det ich tich vruger ein fein menke vóng.’
Hae: ‘Haha, ein fein menke? Wiezoë det tenn?’
Zeej: ‘Mit tie zjwarte krolle en die auge wie zjwarte käölse en annag det feine broênsigge velke. En do zoogs ter auch bliej oêt.’
Hae: ‘Zoeë zoeë….hel bliej waar ich aevel däök neet.’
Zeej: ‘Och nae toch,’
Hae: ‘Dao ware d’r diej repe mich nao vur Nötte Zjwarte. Fiêse Sjörger. Tsiguiner, tsiguiner, haet zich neêt gewasse.’
Zeej keek um aan en keek mit eur aoj leêchblawauge in twieë duusterbroênauge. Wao ein paar träön glómme.
Juli 2020