Veldgewas: Leonne
En doe geveel ’t zich det ’t goonsdig d’n teende van Ougsmaondj waerde. Sint-Lerins. Merteleer. Boete mertelt de zón gezóns en blote hipsters. ’t Goof dökker gedoons róndj dae man dae gereusterd waerde. Sint-Lerins windj maak de boket blindj heurde ich vreuger jeder jaor, ouch wen de rouk van de segaar kaers umhoog vloog.
’t Is wiejer noe midde in de Hóndjsdaag – eine roman van de Vlaoming Hugo Claus. En ’t mót gezag waere, ’t is al daag heit wie d’r Claus zelf.
En dreug. Ein talent van oos gezet góng de elenj vanoet de lóch bekieke. Grote gael veljer zoog hae; gael gael gael. Oetgemirgelde gróndj? Nuuj Sjeveninge?
Gank weg: nag neet bewirkde sjtoppel. De weit al biej de mulder, sjtreu… – ach, wen ich nag van de gezet woor zól ich röstig kónne sjrieve det al det sjtreu óngerwaeges is nao Naord-Korea, veur de sjtreuzek van 1,3 miljoon sjeldaote.
Lukes gluive allewiel alles. Eine koempel van zjoernalis v. Sjtoppel leet zich wiesmake det de dreug neet väöl sjaaj deej aan aerpel en krotte, wiel ’t in de lintje genóg geraengeld haet.
Ich bön gaon kieke nao oos weeldrig sappig veldgewas. Krotte (zoe höb ich gesjreve, wo?) loge wie kleier róndj ei kirmesbed ónger Linskes reuster. (Volgens verhaole waerde de H. Laurentius geBBQd. Laevend. Nao ’n tiedje zól d’r gezag höbbe: drej mich ins um, ich bön aan deze kantj al gaar. Daoveur waert hae in Ingelandj Lazy Lawrence geneump, biej ós heurde me: hae haet Linske in de nak. Eine luie Zjweitser).
Veldgewas dus. Heit dreug, dreug heit. Sjnie op 4000 kilomaeter aafsjtandj. Maria Hemelvaart huuj. Aafgesjaf. Altied ummer nag Code Rood veur ’t Limburgs? Bósbrandj? Ich gaef gein water. Gaon nag net neet op de klater. Wil helpe mae weit neet wie. Dink: aoj menkes broek me neet mie.
Code Rood. Gevaor veur ’t Limburgs. Waat te doon? Ich höb veurgesjteld det Veldgewas ei tiedsjrif waert, blaad, periodiek. Help Hilfe, doezjend pepere tiedsjrifte in eine branjende bós: boef dich (= ich), sumpele, söbbedeies – aangifte doon taenge daen duiles.
En doe passeerde get geks. Duiles Ich knoterde euver ei polletiek-weitesjappelik gedoons euver die/det (wie me ’t bekiek) Code Rood, ich citeerde get waat eine nuje doctor zag, net gepromoveerd biej de moder van Code Rood, ich citeerde zien wäörd oet d’n Observant, ’t hoesblaad van Maastricht University, det versjeen netjes in d’n teks van deze Veldgewas, ich wól weitesjappelik aangaeve waat daen doctor wijer nag, citeerde dit:
onderzoeker bij het euregionale expertisecentrum ITEM en aanwezig bij de bijeenkomst van het zogeheten Committee of Experts on the Language Charter in de juridische faculteit (…),
brach/zat dees 26 wäörd (incl. de puntjes – weitesjappelik!) euver nao wat ich al hauw: zuug: dao sjteit ‘t, mae de res woor voert. Alles, mit ei gedich van Phil Schaeken, eilank-verhaol van Godelieve. Ketere gezóch, de faeler neet te vinje. Waat is passeerd? Computers van de uni wore gehack, ouch die van d’n Observant, en dan teks, dae sjeit in de Roboto: waat haet duiles noe weer… Eine robot giftig gemaak?
Nae, hae haet get gelierd. Det ei tiedsjrif, Heft of internet, det det gans get anders is es jaorelank gedichter róndjsjikke. In ei sjiek tiedsjrif kan ein kleurefoto van Phil S. sjtaon, mit d’rbiej det d’r hóngerd gedichjter geplaats haet in ’t blaad VIA – editie Borneo (Born en omgeving). Wie hauw ich dit mótte weite? Höb biej ’t zeuke nao de robot gevónje wie de man van hiejbaove, Daan Hovens, zie proofsjrif verdeidigde. Det ich dao niekske nieks van verwejd höb. Mót ich mesjiens Zeiver toesje (verrule) veur Twitter?
Zeiver? Hauw ich det geweun mótte zegke… Klop, mae det is weitesjap, en dao haet me neet väöl aan… Mit allein weitesjap wore v’r noets op de maon gekómme. En levert taalweitesjap in de peuterspeelzalen dichters op? Dichters in Oos Taal? Woveur broeke veer dichters? Hove dan minders sjröbbante die de waeg kwied zien nao de Jeugdzorg? Zól tónne geldj oplevere. Kan ei sjiek tiedsjrif van oetgegaeve waere. Ich mis van dees meininge. Weitesjap?
Ich wól Veldgewas weer get foek gaeve. Wil ich nag. Waem duit mit? Ich zeuk eine miljonaer dae dartig peuterspeelzalen begint = äöpent. Ammaol mit de naam Veldgewas. Hollesje wichter betale minder. Geestelijke voedselbank.
Och och och.
In de vurge Veldgewas sjting: Waem wilt mich nag ei bietje mood gaeve? Jazeker: Veldeke. Mien druimpke van ei tiedsjrif, blaad wie ze det in Drenthe höbbe, zól kónne sjtarte es óngerdeil van de site van Veldeke. Ich höb get verwejd, d’r zól gepolderd waere…
Noe mót ’t neet nutter waere. Ich zól get euver Leonne Cramers gaon sjrieve. Belaof. Ze is neet mie biej ós. Oet d’n tied, neump me det allewiel. Es ierste veel mich binne: ich wós neet waat ich zoog. Det gedich, die wäörd, die beelde, sjtoekrenne (wielrennen) bekeke door ein vrouw wo ich nag noets van geheurd hauw.
’t Zal de zomer van 2010 gewaes zien. Ich hauw mich de redaksie van Platbook 4 ingepik, euver wielrenne. Ich hauw luuj oetgeneudig (ich hauw anger ideje euver en veur Platbook), mae väöl biejdraeg waerde óngevraog ingesjik, zoewie Klömkoers, van die ónbekinde. Ich mailde häör. Leonne dus; veer belde, get suggesties gedaon – en de Limburgse literatuur waerde verriek. Hiej kump det gedich.
Klömkoers
Éns per jaor besjpinne fitserenners
die zich hame wie kroepaolie in tandjrajer
de lurme tösje de kènjerköpkes
Bókkeriejers
aw buk mit sjtief häöres
nachbrakers die hortig de sjemer sjtruipe
jense eid en gelouf
Gaaplaepele galdere langszie
raaddrejjers, raadplekkers op rammelkeskes
es eine zien veesje leët zeen
geit sjtifte
geine aan de haoze haet
es zien raad de sjtraep peuënt
Aanderdaag aantraeje
nujeling ónger de rèngelaote
neet te kiste veurwitsnaas
verduzeld bie d’n aansjien
van e loezepaedje op dae
groatmechtige bónk blawwe sjtein
dae deeg mich d’n dram aan
Ich goaj mien haore achtereuver
kwetsj mien kute bigkelhel in de pendale
riet emes door de tenj
hel, duuj, drej en kuum
mien gehing haos oet ’t lief
wiek neet …
Luuj van Sjweikese
höb ich neet kènne trappere
op bókkesjprung
Allewiel en van awdshaer
kieke zie oet häör döp
mit de sjoestertrein
dabbele die de berg op
heivesj
Leonne Cramers
Wie zól Leonne dae vlegende aafmaeker van Wout van Aert besjreve höbbe. Of woor det dit al: es eine zien veesje leët zeen / geit sjtifte / geine aan de haoze haet / es zien raad de sjtraep peuënt. Zijn wiel kust de streep…
Een van de eerste verzen van Leonne.
Egaal wo-s te bès
Egaal wo-s te bès
welke taal se sjpruks
welke geweuntes se höbs,
Ich wunsj dich,
Das te vrunj höbs
Das te plezeer höbs
Das te ’t gelök gevónje höbs
Egaal wo-s te bès
es te thoes bès
bie dichzelf,
dan is ’t good!
Leonne Cramers, 2006, Gelaens
Veldgewas wilt nag mier van Leonne Cramers bringe. Mót mót mót. Wie ’t ós verleet, wie de kies wie ei vlaggesjeep veurbiej keem, höb ich helop gezag:dao hauwe zeker veer (4) beukskes op mótte ligke, en taenge S.: waem haet sjöldj – ich?
Anger gedichter kómme nag. Noe get waat op zien aafsjied veurgelaeze is. (Oet ei beukske van 32 pagina’s.)
Reuëskes
Es reuëskes mit ’t nachnaat nog d’rop
pritsj de kroanblaedjes aopevawwe
geuf de zón wermde
wie henj
wen ze vashawte
ouch ós reuëskes höbbe däöres
vertèlle van ós laeve
dat jaor veur jaor
soms óngemerk
in de pungel geit
óm dat al bieein te hawte
zoa wie ’t waor
de leefde en ’t laeve
ligke hie tweë roaj reuëskes
in e deuëske
Leonne Cramers, 2007, Gelaens
Bekiek uch ’t waord nachnaat: dauw! Ich dink ein eige waord van Leonne.
Modergaods
Sjtaek e kaerske aan
veur jederein dae ós veurging
sjtaek e kaerske aan
veur jederein dae nog hie is
sjtaek e kaerske aan
kiek Maria,
Moder van alle moders en häör kènjer,
aan
en vraog of Zie
es moder
gedöldj, wiesheid en de krach geuf
zoadat v’r same ós kènjer,
’n handj in de rök mitgaeve
jeder moderskèndj
noats moderzeël allein
same kènt laeve
sjtaek e kaerske aan
veur jederein dae ’t leech
en de wermde van dat vlemke
broeke kènt
Leonne Cramers