Veldgewas Moenik: Jack Jacobs

Veur mie informatie euver Jack Jacobs, klik hei.

De karnevalis bäökt

de karnevalis bäökt
hae geit mit gemis in zien prie
gein mokkel in de erm
nurges e muulke te sjtaele
gein kómpenie óm mit te drènke
geine samezangk
hae löpt mit graote rouw
hae sjtruit zien traone
zao graot wie konfettiesjnippers
sjlingers hange verlaore
óm ziene hals
‘t majäör klinkt minäör
gein träöt of tróm te heure
geine sjamp
of prinsewagel te zeen
geine karmel of sjokolaat te vange
geine einzelgènger
gein awt wief
kloon, zjwartepiet
of sjienheilige te zeen
de sjtraote zeen laeg en sjtil
ziene sjpas is verlaore
hae mót zich d’r nao hawte
‘t vaste is te vreug begoosj
zónger vastelaovend
zónger èsjkruutske
zónger hering
heur de karnevalis bäökt
zien óngekènd leid

Februari 2021

Traos

ich lègk mien ouge in late blome
zeen de duvelsklöppele oetpluze
käör vertroewde buim
euver hun roew vèl

‘t gaon vermeujt mich
de bleuj is oet de graef
‘t waer is gries ès ‘ne hèrfsdaag
ès aafsjied van ‘n leech

ich zeuk en weit neet wat
reik nao ‘n rouwig laeve
zake die ich naoleet, neet koosj
dees weurd sjoere es zèndj
mèr veur noe zeen ze ès ‘ne traos

December 2020

hèrfs

de raenge huit mich in mien moel
sjtórmwèndj jeugt mich óm mien aore
hae sjnoeft en breest en numt
jao, sjteult mich ’t leech oet de lóch

sjtruit goodgaefs mit sómberheid
gólve kwaele de vloodlien, zèllefs ‘t
zandj sjtuuft op oet de duunpan
miene laevesboum verlust auch al

zien blaar, wejje door ’t lief
en weite nog neet wohaer
knäök loupe sjtram in de piepe

dreige op Beauforts krachte
hawvas te verleze ich wankel
urges knakt ‘ne boum, ‘ne minsj

November 2020

Wichtig besjeid

wat veur waeg doe ouch geis
betraej ze bliej van hart
zet ‘t aope veur alles
of waemse taenge kumps
vogel, bloom
boum of minsj
loester nao hun verhaole
bäök of lach mit ze
ze zeen e faes, bewaar ze drin
blief daeste bès
verriek dich
zich gein bleujende graef
zie zeen ‘t zaod van dien laeve

Juni 2020

Zónjigmiddig in Göttekaove

d’n Uul is toegedèkt mit greun
en sjlaept noch ummer ein aw rös
ich gaon dao dizze middig op en aaf
zeuk geis dae mich geteikent haet

‘t hoes wo ein laeve is gegaeve
wo ich ‘t eesjte leech zoog
sjtuit nog ummer in d’n awwe tied
allein dae waeg is ènger gewaore
en sjteit noe vol mit heilige keu

óm ‘t kruuts is ‘t sjtil, gein minsj
oppe sjtraot, häöf ligke greuëtsj
te prónke, op hun good sjtaon
houte kuup, blawwe en raoje bleuj
verwènne mien ouge, in eine volière
fluite bóntje veugel de daag bliej

óm ein broen taofel zitte de men
boer, dichter, notaris en keizer
drènke sjlappe tae of ein aelske, kalle
euver luuj die èns auch dao zaote
zie hawte kaart in de voes, zie make
zich mit sjpas ‘t laeve zoer, misère nao
misère, make laeve óm jedere cent

Mei 2020

Sjtil sjtraot

de sjtraot is sjtil
d’r wurt al daag neet mae gelache
zie zjwiegt, ich mis kal
‘t geklatsjeneer mit de naoberluuj
ich zeen en heur ze neet
ich mis de kènjer die hinkele
en harte kriete oppe sjtoeptegels
d’r is gein teike van laeve

in ‘t haofke van de Thaise naobervrouw
is de boum geheiligd
mit bóntje crêpepepiere sjlierte
die sjméke óm gezóndjheid en gelök
‘n benaw lóch
haet zich oetgesjpreijd euver de tarlaog
kratst gate in ederein
in al wat nog laeft

de bel geit, ‘ne léve haet ‘n mangel
vol waar aan ós deur gezat
de bel geit, de baoje van d’n apotheek
zet ós de medecien veur ‘t griepe
v’r wachte es e gans landj
op baeter daag

April 2020

Aafzunjering

waat te doon mit deze daag
vol leech, waat te doon mit de zón
die ‘m vergöltj

aafsjtandj hawte

gein hartelikhéje
gein handj, gein gepeun, gein muulke
de deure in de sjtraote zeen oppe sjaw
hobbe zie ‘t of hobbe zie ‘t neet
wo ligk ‘t ónzichbare gevaor

waat te doon mit deze daag
ich awwe gekwetsjde dichter
dae de vrieheid zoa gaer haet
trèk de laje in mien harre mer aope
zeuk get reigels veur uch
nog naojt sjtook mich de zón zaowie vandaag

Maart 2020

Jóngk

wie ich jóngk waor
nog van niks wos
en nog èppel oot

vroog ‘ne vrundj
of ich häöm de kitsj
wol euverlaote

tösje kraon en sjteel
gunde ich ‘m ‘ne graove
randj vröchvleisj

hae oot hòrtich wat ich
häöm ekstra euverleet
hae mool de kéne fien

hae waor tevréje, ziene
maag ein weuste woor
‘ne appelboum greujde

euver neet breid
en èrmoo woord
naojt gesjpraoke

Oktober 2019

Ode aan Göttekaove

och dörp, dörp van sjtilde
verzónke in mien vleisj
in dich laerde ich aome en zeen
neet wied van ‘t kruuts
ónger die driej linjes
och dörp, dörp van sjtilde
verzónke in mien vleisj
vandaag zeuk ich hiej weer
nao sjatte van vreuger
zeuk hiej mien jónkheid
och dörp, dörp van sjtilde
verzónke in mien vleisj
ich ruuk, reuk mit einvawd
en gelök bezeijde götte
diene gäör raakt mien gemood
och dörp, dörp van sjtilde
verzónke in mien vleisj
ich loester nao awt gesjater
achter sjtaekende sjtruuk
in d’n haof aet ich kroosjele
och dörp, dörp van sjtilde
verzónke in mien vleisj
wo wieze achter ‘n taofel
harte, sjöppe, klae
en roete sjlaon vol mezaere
och dörp, dörp van sjtilde
verzónke in mien vleisj
ich loup achter moere langs
de kruutser van mien besjtaon
van die, die mich leef waore
och dörp, dörp van sjtilde
verzónke in mien vleisj
van hiej trok ich nao nuuj
waerelde en sjtaej; vandaag
bèn ich naojt weggewaes

Oktober 2019

Roop

ze reep
häör sjtöm klonk klaaglik
sjöldj bekroop mich
ich ging biej häör op bezeuk
lag häör vergange gebeinte weer good
bemantjelde häör weer
en gaof häör ‘n braekbaar
pórseleine vleisj
ich leet häör weer èffe laeve
ze waor oetgelaote
ze lachde
ze waor bliej
ich gaof häör mien weurd
en zie goof mich häör sjtilde en vreej
sjloot al wat mich leef waor in mich op
en ritsde mien wóndj
weer toe
ze peunde mien gemood
ich käörde häör, käörde häör kruuts
en ich maogde weer gaon, nao
de pien van mien laeve, dao
wo ich al jaore thoesheur
ze zjweeg
zie wuufde

Augustus 2019

Ode aan de leeflikheid

zeet dao ligkt ze
ze is blóndj en aandoonlik
‘n innummende versjiening
jao, zeet wie zie dao ligkt
op die raod floere kèsjtaelbank
in dat ultramariene kleid
häör aope pumps verraoje häör
raodgelagkde naegel
ich ben bliej dat ich laef
en es d’r ‘ne sjöpper is
ben ich ‘m dankbaar
häör pose knaejt jedere dichter weik
mien ouge waere waterig
de brats sjtukt mich
en ich awwe man
kan zaovaol sjaonheid neet mae aan
d’r blif mich allein euver om mien hart
te völle mit waemood
zeet dao ligkt ze
ze is blóndj en aandoonlik
‘n innummende versjiening
jao, zeet wie zie dao ligkt
vol einvawd en zónger zich gèt te meine
ich sjnap mich de pen en legk häör vas
in mien allerleefste weurd
want zie is ‘n ode aan de leeflikheid

Mei 2019

Wèntjer

zómer en waalmood drin
e gans laeve en leid

sjnee oppe kop
en de wèntjer in ‘t lief
mit traog sjtèp door
d’n daag en de oere
èns glitsje v’r toch oet

nao ‘n  lètste menuut
wurste pas stjief, kawt ès ies

Februari 2019

Tösje twae dörper

diej aerd dao, jao, diej aerd  tösje
diej twae dörper, ès twae kèsjtaele
is mich zao leef, ziej is miene aorsjprónk
miene eesjte aom, mien eesjte leech

ziej völt mich, völt mich mit zaovaol genóge
dao tössje Göttekaove en Lömmerich
wievaol kaarte zeen gelag, wievaol laer
ónger mien sjeun oet gejatst en gedrejd

wievaol leefde gevónje en verlaore
ziej geit dao sjaon gewölfd in opwaejende
zómerklètjes euver de sjtraote, ziej kikt mich
vruntjelik aan, ich draag häör in mien erm

tieje van toen en noe doon zich gèjje
klèmme leeflik mien zeel, einvawd ès
eine waalmood in dees aandoonlikke aerd
zeet ze vandaag ligke ónger de zón

November 2017

Ploezeboum

prozagedich veur de mam

Opèns zuuste daen awwe popelier, mit zien rieke kruun en óntelbaar jaorring, dae ploezeboum, dae ós dao op die bank óngersjniejde.

‘Kiek, zómersjnee’, heurde ich dich zègke en ich waor allang neet meer zao bliej biej dich gewaes. Doe zjweegs weer want ‘t kalle waor dich al vergange. Doe versjools dich weer in diene kop. Zeukdes nao dien geheuge, nao dien weite, nao waems te waors. Doe waors moder, de bèste moder diej ich kènde; doe klopdes mich de vot, en doe sjtöbdes mich de zeel aaf, en doe wos bekans neet meer waem ich waor. Doe waors nog mèr ein vruike e klein huipke minsj, opwaegs nao de ènjigheid. Mit gebaej, geflöt, koffie en vlaai gings te de wèlt oet.

Noe, väöl later, teen jaor later zit ich hiej op die bank; oos bank, ónger ózze ploezeboum in de sjeem. Ich kiek nao dae zómersjnee dae ès ein sjprei op ‘t gazóngraas ligkt. Doe bès weer biej mich, doe lachs en plaogs. Plaogs en geis mich op de naod mit dien zjwiege. Mien zeel pitsjt.

Augustus 2017

Biej de Berwien

jao dao oet die verzaodigde heugte vilt
dae sjtroum, de Berwien kaanjelt vort
jao woor, woor te gaon door dees vallei
of is dao toch de Maas es ein wied thoes

achter diej haogsjtèm in alle glaorie
woor paumtèk en brennende kaersje
achtergelaote, de greune klaostertaore lucht
ein awd en vewaerd gezag baove dit Eden

en zeet ‘t jónge vouk in diej sjtraolende
weij neerligke, heur ‘t zich zach palaasje
aw buim sjmiete gebórgenheid dreuver
zeet ‘t hunne eige romantiek sjöppe

dreijende köp luppe zeuke luppe
‘ne sjtreel euver ‘ne gevölde boek, eine
waalmood raakt mich, wèkt awwe tied, ich
zeen mich gaon door sepia tafferele naeve

‘ne verwaesde sjat, maakt deze daag voldaon
zao wie deze daag, zao mót gelök zeen, mien
vóchtige nètvleze danke ‘t leech, jao ‘t
is lente, ‘t bèste getieje veur mien gemood

April 2017

Oetkiek op Terhage

wèndj ligkt dao, reurt zich neet
laet geine vlaog, geine brees
buim sjmiete blosems
nao die kaorebloomblaw lóch
de sjproete kómme al
oet op ‘m, dae boum van dae
geklingde Leve Haer en nog
efkes dan wurt ‘r euvergaote
mit ziene greune sjeem
ich zit oppe bank en klaor
miene geis, pas op mien idylle
kiek nao de grazende paerd
heur, de maerels oefene al
hun leeflikke lentmelodiekes
veur dit óngerepde thoes

April 2017

Berbke oet Nicodemië

toeverlaot van dees sjtad
en van häör óngergrónjers
‘t vinster van diene geis
kosde e laeve, dien laeve
wie dek höb ste hun dat
gevlooks van pien vergaeve

en hiej in dees sjtad dao
daoldes doe róndj in gèng
lètde ze op élènj en hèl
zaotste biej hun oppe pókkel
waor ste d’r veur de vaders
van dit gries vouk en leijde
ze hun weer nao ‘t leech

toeverlaot van dees sjtad
wievaol dank en leech ging hiej
prévèlèndj veur dich ómhoog

jao, ergelaoze móders van ‘t
gries vouk die bliej en opgeluch
en aerbaejig veur dich kneelde

Februari 2017

Op bezeuk biej eine leefste

de iezere paorte sjtaon aope
neuje oet óm door ‘t laenke
te loupe mit lìnks en rechs
die kruutser, ich sjtaon eine tied sjtil
biej ‘t kruuts dat mich ‘t leefste is
eine vogel haet ein lajing, eine
witte sjeet drop achtergelaote
de heij haet plaatsjgemaakt
veur raoj geranejóms, zie sjmachte
nao voor, nao vóch, de zón
dreugt en broent de bleuj, bakt
koorsjte, bakt miene bölles
ich sjmach weer nao dae sepia tied
zit weer op die verwaerde bank
zeen wie dae boum häöre zjwartwitte
sjien laet verdwiene, zie is oet
‘t zich, zie numt mich, meistert mien
harre en zie dreugt zich door
mien vleisj, door mien awt lief, ich
laot häör, draag mich mit häör mit
veul wie zie in mich laeft, veul ein zeen

November 2016

Kirmès in Göttekaove

in eine awwe bölles loupe door ein
vergaeld landjsjap get luuj van göstere
zie wone achter de moer ónger aw kruutser
ich heur ze sjtillekes kalle euver vreuger

op ‘t good kómme aope  vlaje, keesje,
kroosjele en appele oet ‘t bakkes, ruuk
en preuf, wie lèkker, poete blieve grantje óm
ein sjtök en noch ein sjtök, ‘t is naojt genóg

nao de middig wanjele pes aan ‘t kepelke
door ‘t veldj en d’n Uul weer trök, jederein
is vruntjelik en geuf eine breije lach aaf
poete maoge rundjes dreije oppe karresel
wie greuëtsj zitte zie dao op witte paerd

laevendige  meziek, ‘n orkès sjpeelt, de
houte zjwik völt zich mit luuj, mit pare, zie
dreije, zjwiere, plezeer op sjaon kirmèsteun
dao nao noch flök ein heimelikke karesse

sjtömme zjwiege, de luuj van göstere zeen
es ummer daod, zie valle trök in d’n duuster
vreuger is weer noe, eine veurbieje daag
ein sjoevering vaegt mich ein gelök in ‘t vel

April 2016

Ein leeflik landj VI

ummer weikt dit leeflik landj mich
in de zeute modermelk van eins
kiek die berm vol taepelkroed
blome sjprenge dao, sjprenge
es klein zónne in mien ouge

greun ómrandje waeg en pajer
drage hiej de sjien van ein Eden
heur de gelöksleedjes ze sjmiete zich
es klanke van veugel in mien sjelpe
aenje fladdere euver eine viever

ich loup weer in eine gouwe daag
langs al mien zaengeninge, kiek
nao daen awwe en jónge Veldjhaer
daen eine trukt zich trök in de aerd
en daen angere griept dao nao ’t leech

Augustus 2014

Aw leefde

veur F.W.

sjus wie ich door twae sjtraote
idylle kaom, door De Waert kaom
veel mich ein traon oet ‘n oug
’n aw leefde kaom in mich op en
opèns flakerde get, dao wermde
mich ein haos vergaete gelök
dao wo ’t water van de Maas
weer sjteeg en esof mich emes
ein watsjde trok eine piensjeut
door mien lief wie ich aan ’t kruuts
op ‘t kirkhaof dach wo-ónger zie
zich lang geleje veur ummer haet
versjaole, mien vrouw kalde, ich waor
mer neet lestig, ich zjweeg

Januari 2013

Veurjaor

d’r lètste sjnee sjmuljt vlot weg
opèns dao sjprungk mich de zón
efkes op miene pókkel

’t raoëdgaelgreun wappert
door de sjtraot, sajelaere höbbe
al ’t sjpaspekske oethange

de sjauw is van ’t hok aaf
’t baes mót nog èns oetgelaote
waere veur ’t vaste

en es de lètste leedjes de kael
oet zeen, de trumkes en kaetels
zjwiege is ’t veurjaor óngerwaeges

sjpergelkes, sjènk en eier op
miene teijer is al wat ich dan wil

Februari 2012

Nao de gebäörte

leech verkóndigt weer vree
leefde blif achter de luppe
en wat gezag mót óngezag
duit esof dao in ‘t sjlaagveldj

glazer klinke kristalteun
raoëd vóch maakt sjtómming
de grillplaat siddert ’n wit
en ’n raoëd vleisj nao broen

de dösj is riek veur de good
bedeilde en heur ze klage
euver hun good en höbbe

zeet wie lollig ze dao viere
wie hun gelök zich oetvawt
in ‘ne valsje en treeste sjien

December 2011

Óm de taofel

’t vinsterglaas sjmuljt, water druupt
nao ónger op waeg nao houte
gleuve en ’t laet lang sjpaore nao
verreujt gevreur van boete

de gemeujigheid versjtik zich in
de wermde van de keuke en op de
gleujende ring van ’t vuur zungt
de fluitkaetel, klein gelök óm ’t griepe

de familie zèt zich óm de taofel
ertesop mit heeskes wurt gedeild
en de pannekeuk dik gesókkerd

graot fees veur de mage, de mam zuut
bliej wie häör kènjer zich sjtille en
pap zich sjterkt veur de nuuj sjich

November 2011

Daegske Brögke

Veur Robert Gernhardt († 2006)

dao bie dae kesjtaeltaore geit
e gans vouk van dao en euveral
en legkt ouge in ein vraemde historie
kumt eine geplaogde dichter taege

kiek wie leeflik sjlingert hiej die
baek aan die aw meule veurbie
de sjtruiming jeugt de sjoepe op
roesjt vort, veurbie de Sjwalmpaort

wie gemeujig legke die maedjes
zich dao mit häör sjpierwitte batse in
’t graas neer en heur toch wie ze
klasjenere zeet ze de tied de tied laote

eine dichter löpt veurbie en völt
zien ouge en hart mit dees idylle

de sjoonheid sjlikt gein verwaer
en euverwunt ummer jeder gemood

November 2011