Veldgewas: Srjieve euver sjrieve in ‘t Limburgs (Deil 2)
Gli-jjds roetsj mich neet good
Biej waat veer gesjik krege veur Veldgewas, zote get wäörd die (mich) nagal opvele. Neet wiel ze van vreuger wore, lang van veur Instagram en -ternet, mae door de sjpelling. Kiek nao det gli-jjds van hiejbaove. Bietje vraem? Ich zoog wiejer nag zee-se wî-j blî-j-se mét mich bés. Waat is dao mis mit? Kan jederein begriepe, zelfs Hollenjers: hoe blij je met me bent. Woveur zeiver ich dan?
Mót ich oetligke. Ich veul(de) mich gerope. Wie? Pater? Wie (anger wie) ich veertig jaor haer trök keem nao Limburg, wól ich get doon veur waat ich noe neum Oos Taal. Det woor de taal van de verhaole die biej ós heim verteld waerde, sónjis nao de homes, de taal van de geweune miens, dae doe nieks te vertelle hauw, allein zien verhaole. De taal van mienskes zjwart van maore, in de koel, op de febrik en dorsvloer, van vrouwe die häör gans laeve doorbrachte op ei paar veerkantje kilomaeter vergaete vaderlandj, de moders van ’t depe neer.
Taal mot gesjreve waere
Wilt die taal blieve, vinj ich, dan mót dao (good) in gesjreve waere. Daoveur wil ich, wie ich in de Veldgewas van november sjreef, gaon sjrieve euver sjrieve in ‘t Limburgs. Det vinj ich belangriek veur ’t blieve van Oos Taal. Of Hollenjers begriepe waat veer sjrieve, wie wiechtig is det? Ligk d’raan waat veer sjrieve. Poëzie, verhaole, wen me die zoe belangriek vinjt det ze die wille laeze, waere ze waal vertaald. Ich verwach wiejer neet det ’t Limburgs ein echte taal waert, ein einheidstaal die dan binne de provins (?) Limburg de besjtuurstaal waert, wie in Fryslân.
Waat is dao mis mit – waat wil ich? Ich bön te aod mae veural te wies veur zoeget te wille. Ich haop op ein echte oplaeving van ’t Limburgs. Det jóngere dao häör verhaole in sjrieve, verhaole euver häöre werreld. Bietje gevierlik allewiel. Ouch LEI. Limburgs EIGE. Eige säörtje iers en veurop?
Sjampagne: dét guf sjtatus
Ich sjreef dit de lesten daag van november, wie de sjtrapatse van LEI in de gezet sjtinge. En ei sjtökske euver waat de provins mit Oos Taal dink te gaon doon. Veer jaor lank wilt me 1,1 miljoon euro sjaors besjtaeje aan de ‘bevordering van het Limburgs’. Det is nagal get. Nou ja, ’t Limburgs zól de sjtatus van ’t Fries mótte kriege. Waat höbbe veer aan sjtatus? Me dink aan ein universitaere sjtudie Limburgs. Sjampanje: dét guf sjtatus. Mae wiejer?
In Fryslân make ze zich wies det alles waat de baas zaet ouch in ’t Fries oetgebrach mót waere. Hiej ouch? Ich sjat det dao 2000 amptenere veur neudig zien. Die mótte good opgeleid waere. Gaon dao die miljone haer? Ich sjtop. Mit dit sjtökske. Aafwachte wie woveur ‘t wiejer geit. En of SesiL zin haet. Ao ja, det sjteit veur Sjrieve euver sjrieve in ’t Limburgs. Doon ich mit groot plezeer. Bietje biejdrage aan de kwaliteit van ’t gesjreve Limburgs. Sjtatus?
Wim Kuipers