Niknekske Nummer 1

 

Nao get gefoesjel van hogerhandj (laam handj) voor ich oetergaonsmaondj 83 benaorde Helje Limburg binne. Gooj zin, vinj ich, en dae hauw ich doe zeker. Zinge aevel kan ich neet. Ich dink waal get gedach, gezag gerope te höbbe, get wie: ich kóm. Ich kóm, kaole koele löss en grindj geer dreideilige prengels waat höbt geer mit eur koempels gedaon. Ich kóm trök Moder Maas.

Gooj zin, daobaove, den ich sjtaon gesjerzjant tösse de wäörd voor en oetersgaonsmaondj. Det ‘voor’ is neet veer veur wae. Höb ich get gerope? Woveur? Dao woor geine te sjpäöre.

Geine. Waeg laeg. Midde-Pielwaeg. Dojewaeg vreuger. Sónjis vore dao boere in häöre Kadett, zag me, hood op bril vergaete en ’t sjtuur vas wie ze de köp van jóng duurkes vas móste haoje wen die ós waerde. Jóng waat? Duurkes, sjtierkes zól det neet mit ‘taurus’ vandoon höbbe. Ich kóm neet veur uch, dere en deerkes mae veur wie ze uch neume hiej.

Daoveur voor ich Oos Taal binne, det ‘duur’ zól van de Naormanne kónne kómme, naordmen maordmen wie ze zagte in Asselt Aelse wo ze kans ein op teen gewaes zien, meine waersmen.

Neet mit meuje wiejer, hiej meets Helje Haerle, daag Winkbulkes, wae kalle mit uch mit van wink, hiej löp de hank-hónklien zich boetsj in de zómp en geine dae det wit.

Geine? Daag Sjaak daag vader Lei geer zag nag hank zank en kink mae wie ich mit wól doon, ‘zankaerpel’ zag zag geer: vals, wae aete petatte. Sjmoke waal angers es die van Moder Maas. Rope reep sjmake sjmook – is ’t hiej neet sjmaakde, wo bön ich? Biej Godelieve det mich linkwórm lierde.

Ich voor door, nao de wäörd van miene Letterbak, daag Heitse, nao einen druim dae doe nag geine naam hauw. Koppel jaor haope nag, daonao teen jaor plezeer doezjende wäörd door aeveväöl hóngerige brevebösse geduujd. Det waar/woor, noe vlege de letters ’t sjlóktrummelke oet trök nao dae sjtein, dae sjtein dae…

  • Foesjele: zogeheten iteratief van foesje: frauderen, bedriegen, valsspelen. Soort foetele, maar dat wordt vooral bij spel en spelen gebruikt.
  • Oetergaonsmaondj: september. ’t Jaar is bezig te verdwijnen. Oetgaon is hier wellicht: uitdoven.
  • Prengel: vlegel, lomperik. Komt van prang: neusklem voor paarden. Een ander woordenboek meent: penis in erectie, gevolgd door: houterig persoon. Woordenboeken zijn geen wetboeken.
  • Gooj zin: ‘zin’ is hier dubbelzinnig – eerst een taalkundige zin, daarna ‘zin’ als laten we zeggen gemoedstoestand, alleen aangeduid door dae. Kan dat? Ach, Lust am Tekst.
  • Gesjerzjant: ingeklemd. (Door mij) geconstrueerd woord. Ik twijfel over de eerste J. Deze sergeant, ook wel liemsjroef geheten, is een vrij grote klem om hout lankjes) op elkaar te klemmen. Verbastering van Frans serre-joints. Joindre betekent samenvoegen, serrer is (vast)drukken.
  • Waersmen: dwarsliggers, mannen die tegendraads zijn. Het AN heeft nog ‘wars van’ overgehouden.
  • Hank-hónklien. Zogeheten isoglosse die de grens aangeeft tussen de NG-klank in AN-woorden als hand en hond, en die met een T-klank; het verschil dus tussen hand(j) en hank. Die lijn loopt (liep?) vanuit de Oostelijke Mijnstreek noordwaarts door Duitsland, en komt tussen Belfeld en Tegelen Nederland binnen. De NK verdwijnt in de zomp (moerassen) van de Peel. Of er buiten het Tegels Woordenboek nog veel linkwurm te vinden zijn, vraag ik me af.
  • Sjlóktrummelke: snoeptrommel. Sjlók (sjloek) is hetzelfde woord als AN slok: teug (drank). Komt dus van ‘slokken’ (denk aan slokop).