SesiL: Sjrieve euver sjrieve in ’t Limburgs (Deil 3)
Ein Friese Cecile
Tja, dae Hans Op de Coul. Ich herinner mich ein opvallende meining van häöm. Hae zag det de insigste sjrievers in ’t Nederlandjs die de Nobelpries hauwe kónne kriege Vlaominge zien gewaes: Paul van Ostaijen en Louis-Paul Boon. Die sjreve ein lenig (ich weit neet of hae gezjwank kós), dörps, neet poespasserig, mesjiens waal authentieker Nederlandjs, mit väöl Vlaomse wäörd. Det woor…
‘Waat noe weer’, heurde ich inins ein sjtum, ’kump nieks mie van die sjriefster van dich, Cecile mein ich. Of is ’t eine kaerel?’ ratelde de sjtum wiejer. Good meugelik, den biej ós, ich bön van de Grashook, accent gaer op hook, dao en in gans Helje haet me zat menner die Sil heite. Zeker twintjig. En dan nag ei paar hampele mit de naam Ves. Kump allebei van de heilige Silvester, 31 december. En det mokkel van dich?’ Waat mós ich daomit? Ziesjpróng make? ‘Doe meins neet Céline, dae Franse romansjriever dae in 40-45 van Hamas woor?’ ‘Noets van geheurd.’
Ja, zoe mirkde ich det mien SesiL nag neet ech laefde. Dao mót verangering in kómme. ‘Menier Grashook’ (ich dórs neet te zegke det graze get wie knotere is), ‘moog ich uch verduutsje det det ein taalrebriek is, die ich SesiL geneump höb: Sjrieve euver sjrieve in ’t Limburgs. Mae dao zit mich allewiel get taenge.’ ‘Waat dan?’ vroog de sjtum. ‘Det kump wiel de polletiek…’
Ich heurde nieks mie. Polletiek, die kliek, dao wille de luuj nieks mie van weite. ’t Geit mich ouch dun door de bóks. Oos Taal zól de sjtatus van ’t Fries mótte kriege. Bön ich taenge, den dan kan ’t Limburgs danig verangere. Mót alles wat de euverheid mit ós deile wilt, vertaald waere in ‘t Genneps, Oelders, Otersoms, Heljes, Naers, Nirbiks en Maers. Det zal heibel genóg gaeve. Guf nieks. Mae wie waert det ammaol gesjreve?
Roef rats op vriedigmiddig. Ampteniere. Dink neet det die men zoe good meugelik vertale. Ze bradzjele get, den det hoof geine te laeze. Jedere Limburger haet op sjool Nederlandjs gelierd.
Det geit neet good. ’t Eigene van Oos Taal vertoosj. Pik ich neet. Ich pak d’r mich lever eine. Geer heurt van mich.
Dröpkes nótse waal
’t Geveel zich det ich op ei nejaorstreffe achter mich ein vrouw heurde zegke (waar geit die zin lank waere) det ze zich wen ze neet kós sjlaope, ei neutje pakde. Ich zag veur de sjtraevelerie det ’t gevierlik is in bed neutjes te aete. Allei, det sjlaopneutje mót me drinke. Is ei Hollesj waord. Oos Taal haet daoveur ’t prachtig waord dröpke. Jaomer genóg heur ich det neet mie in de peutersjp… – nae, det is ei bietje jenne.
Waat veer wiejer aan ’t vergaete zien: de neutjes 4 en 5; det wore de kleinste käölkes ofwaal antrasiet. Peanuts zoegezag… Tja, ich bön bang det de aetbaar neutjes lanksaamaan nuts geneump waere. Gaot kieke in de winkel.
Nuts: de wintjer is nag neet op zich nuts. Nut beteikentj vies, voel, gemein, sjlech mae van d’n angere kantj ouch: verzot op – hae is nut op apeneutjes. Nut. Biej ein oetreiking van de Veldekepries versjeen ins ein perfesserse, gans oet Amsterdam, die ós keem vertelle det ’t Limburgs gein waord haet veur ‘nut’ in de beteikenis nuttig zien.
Ocherm. Ich heur(de) det waord dökker, zoog dus ’t nut van det vingerke neet in, det hauw gein nut. Ich mein: zólle veur det waord van de Hollenjers höbbe, of kump det van Duutsj Nützen? Liek mich dudelik, den veer kinne ’t waord nótse, van nut zijn; nutsen besjteit neet. Veurbeeldj: Zoeget nóts dae nutterik neet. Hiejmit is aangetuind…
Sorry, ich mót mich noe in de Friese zaak gaon verdepe.