De Soepsteen en andere ‘waargebeurde’ verhalen uit het Jagershuis

Begin volgend jaar zal er een nieuw boek uitgebracht worden met 19 prachtige verhalen uit Swalmen en Boekoel. Deze verhalen zijn in de 60-er en 70-er jaren opgetekend door oud-Swalmenaar Giel Geraedts, beter bekend als Giel van Beize (1917-1998). Ze zijn nu gebundeld door zijn zoon Wim Geraedts die, met hulp van een redactiecommissie, er een fraai boek van heeft gemaakt.

Doeze Wullem

Een deel van de verhalen komt van Willem Douzen (1887-1978) – beter bekend in Swalmen als Doeze Wullem. Ze gaan over de streken die de vader van Doeze Wullem uithaalde om het leven wat vrolijker te maken door menigeen bij de neus te nemen. Ook door verhalen van andere Swalmenaren en mensen uit Boekoel heeft Giel Geraedts zich laten inspireren om een verhaal te schrijven of om bepaalde verhalen aan te vullen. Ze geven bij elkaar een goed beeld van de tijd rond de voorlaatste eeuwwisseling.

Geheel historisch verantwoord is het ooggetuigenverhaal over de auto’s in Swalmen in juli 1998 en de verhalen van de bekende dorpsfiguren de Platt en Sjlechter Maan. Andere verhalen laten een beeld zien van verschillende (echte en gefantaseerde) dorpsfiguren uit die tijd, met hun goede kanten, maar meestal ook met hun zwakke kanten. Een deel met diverse kortere of langere verhalen van een Nooren Tom is als een doorlopende raamvertelling bijelkaar gebracht en vormen samen een groot verhaal. Deze vertellingen geven een nog iets ouder tijdsbeeld van zo tussen 1870 en 1890.

De Soepsteen

Het titelverhaal van de Soepsteen heeft zelfs ook nog wel wat literaire betekenis. Het van oorsprong oude volksverhaal over een soepsteen kent twee versies, lang geleden opgeschreven vanuit twee gedachten: het samen delen van ieders armoede en het zelf beter willen worden door gebruik te maken van de dommigheid van andere mensen. Dit Swalmens verhaal heeft echter een heel andere invalshoek en heeft meer weg van een raamvertelling waarin Doeze Wullem zijn vader een niet al te slimme, goedgelovige Duitser belazert, om te kijken hoe ver hij kan gaan met iemand iets wijs te maken met zijn verhalen. Ook zijn er drie sprookjes in dit boek opgenomen. Die sluiten aan bij andere vertalingen uit de regio Limburg.

Boek in twee talen

Er staan de nodige oude foto’s in en verder een tiental tekeningen van de bekende Veluwse wildschilder Nico Bulder. Het boek is geschreven in zowel het Zjwaams, alsmede in het Nederlands, zodat degenen die het Zjwaams niet machtig zijn het ook kunnen lezen. Men krijgt dus zogezegd twee boeken voor de prijs van een.

Voorintekenen

Het boek verschijnt begin 2020. Het is een gezamenlijke uitgave van de Milieu en Heemkundevereniging Swalmen en de Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal. De prijs bedraagt € 20,- bij voorintekening (tot 1 december 2019); Daarna is de prijs € 25,-, exclusief eventuele verzendkosten. Het voorintekenformulier kan hier worden gedownload. Extra informatie is te verkrijgen via info@mhvs.nl.