Een sprookjesboek over Limburgse reuzen

Binnenkort komt er een prachtig sprookjesboek uit waarin Limburgse reuzen de hoofdrol spelen. Dat sprookjesboek is een bijzonder project van Linda Gielen uit Heythuysen. Ze wil met haar boek kinderen van de basisschool bewust maken van de mooie en spannende verhalen die binnen onze provincie van oudsher verteld werden. En dat doet ze door er een doorlopend sprookje van te maken dat niet alleen in het Nederlands verteld wordt maar ook in 31 verschillende dialecten die onze provincie rijk is. Op die manier hoopt de kinderen niet alleen te tonen hoe mooi de Limburgse taal is, maar hen ook te leren wat de geschiedenis van Limburg is. En ze laat het niet bij dat boek maar gaat ook op bezoek bij scholen en andere plaatsen waar kinderen samenkomen, om haar sprookje voor te lezen en de kinderen uit te nodigen zelf creatief daarmee aan de slag te gaan, bijvoorbeeld door te tekenen, toneel te spelen of met legostenen een kasteel te bouwen.

Linda is geboren in Hunsel, een klein kerkdorp tussen Weert en Roermond en tegenwoordig onderdeel van de gemeente Leudal. Ze weet niet beter of vroeger werd daar enkel Limburgs gesproken, behalve op school dan want daar was Nederlands de voertaal. Voor haar vervolgopleiding moest ze naar Weert, waar ze zich bekwaamde in de bedrijfsadministratie. In die sector heeft ze ook gewerkt maar na verloop van tijd leidde haar liefde voor de taal en het vertellen van verhalen ertoe dat ze haar eigen uitgeverij is begonnen in Panningen. Haar sprookjesboek is echter een persoonlijk initiatief waarin ze haar hart voor de Limburgse taal en de Limburgse verhalen volgt. Ze werd geïnspireerd door een publicatie van H. Welters die in 1875/76 in een uitgave van twee delen Limburgse legenden, sagen, sprookjes en volksverhalen verzamelde. Daarin komen ook de reuzen voor die nu de rode draad vormen voor haar sprookjesboek.

Oude verhalen als inspiratiebron

In die oude verhalen spelen heel wat reuzen een rol, van Gigantius uit Maastricht en Sjtuf uit Roermond tot Valuas in Venlo. Linda heeft deze mythische figuren aan elkaar geknoopt tot één sprookje waarin de reuzen in opdracht van Lei, de leeuw uit de Limburgse vlag, de bedding van de Maas moeten uitgraven. In de loop van het verhaal komen tal van historische figuren en gebeurtenissen aan bod uit de hele provincie. En elk verhaal wordt niet alleen in het Nederlands verteld maar ook in het dialect van de plaats waar het verhaal zich afspeelt. Zo komen 31 verschillende dialecten in het boek te staan, voor elke Limburgse gemeente een eigen dialect. Dat levert een lijvig (meer dan 350 pagina’s) en prachtig vormgegeven boek op, met veel illustraties en een harde kaft, zoals dat hoort voor een sprookjesboek.

En daar blijft het niet bij. Linda wist van begin af aan dat met haar boek meer wilde als alleen drukken en uitgeven. Ze zou de doelgroep van de sprookjes, kinderen in de leeftijd van de basisschool actief gaan opzoeken en zover te krijgen dat ze zelf creatief aan de slag gaan met de verhalen uit het boek. De vorm waarin dat gebeurt staat niet vooraf vast. Dat kan met tekenen, met toneelspelen, met knutselen of met het bouwen met legostenen zijn, maar ook de Limburgse taal kan daarbij een rol spelen. Om hun fantasie op gang te brengen neemt Linda alvast een schatkist mee, waarin van alles te vinden is wat in het verhaal een rol speelt. In samenwerking met DOEN! Midden Limburg is ze zelfs al begonnen met een project op de basisscholen in Roermond nog voordat het boek uit is. En de kinderen reageren enthousiast op de verhalen die Linda vertelt en willen meer weten over de achtergronden van de historische figuren en gebeurtenissen die daarin voorkomen.

Brede ondersteuning voor initiatief

Alle werk dat zo’n project met zich meebrengt kan Linda niet in haar eentje voor elkaar krijgen. Ze heeft dan ook hulp gevraagd en gekregen bij het maken van de vertalingen in al die verschillende dialecten. De Veldekekringen hebben zich daarbij niet onbetuigd gelaten. En ook voor het educatieve deel van het project, het bezoeken van scholen, bibliotheken, musea en andere instellingen, krijgt ze ondersteuning van verschillende theatermakers en van de ‘penvoerders’, instellingen die zich in het kader van het landelijke programma CmK (Cultuureducatie met Kwaliteit) inzetten om cultuuronderwijs in praktijk te brengen. En ook financieel is zo’n uitgebreid programma niet rond te krijgen zonder extra ondersteuning. De provincie is bijgesprongen en ook Veldeke heeft een geldelijke bijdrage geleverd, net als de Raod veur ’t Limburgs en het Cultuurfonds.

Daarnaast is Linda voor haar project ook afhankelijk van sponsoring en crowdfunding. Het Limburgs Sprookjesboek wordt dan ook in hoge kwaliteit vormgegeven en gedrukt en dat heeft zijn prijs. En daarnaast kost het optuigen van de hele educatieve entourage, het ontwikkelen van lesmateriaal en de marketing en verspreiding van het boek ook het nodige. Linda zet zich daarvoor persoonlijk in uit liefde voor het vertellen van verhalen in het algemeen en voor de Limburgse taal en immaterieel erfgoed in het bijzonder.

Bestelinformatie

Het Limburgs Sprookjesboek zal officieel gepresenteerd worden op donderdag 30 mei 2024 in Kasteel Aldenghoor in Haelen. Wie een bijdrage heeft geleverd door te vertalen of op een andere manier heeft geholpen haar project te verwezenlijken, mag van Linda rekenen op een vermelding in het boek, een presentie exemplaar en een invitatie voor de presentatie. En daarna wordt het project Limburgs Sprookjesboek uitgerold over de hele provincie, zodat zo veel mogelijk kinderen in Limburg kunnen kennis nemen van de rijkdom van de Limburgse taal en de prachtige mythen en sagen die onze voorouders elkaar al vertelden. Het boek kost in de voorverkoop € 30,00 euro en kan besteld worden via deze link.  Het boek is na 30 mei ook te verkrijgen bij verschillende verkooppunten in de provincie, waarvan u een lijst kunt bekijken door hier te klikken.