Hoes veur ’t Limburgs: de stand van zaken
De contouren van het Hoes veur ’t Limburgs, een gezamenlijk initiatief van de Limburgse taalorganisaties, nemen steeds duidelijker vormen aan. We geven een update van de stand van de ontwikkelingen tot nu toe.
’n Thoes veur ’t Hoes
Het Hoes heeft vanaf najaar 2024 een fysieke locatie: het Weerstand-gebouw in Roermond. De officiële opening van ’t Hoes veur ’t Limburgs heeft plaatsgevonden op vrijdag 20 september en vormde een integraal onderdeel van de Streektaalconferentie van de Stichting Nederlandse Dialecten die in 2024 in Roermond plaatsvond. Het thema van de conferentie was “Dialek op sjoot én sjool”. Een terugblik van deze dag kunt u hier bekijken. Het nieuwe adres van ‘t Hoes luidt: Bredeweg 10, 6042 GG Roermond.
Bestuursstructuur
Binnen de stuurgroep, die momenteel het bestuur vormt van ’t Hoes, is gesproken over de toekomstige bestuurs- en organisatiestructuur. Tijdens de stuurgroepvergadering in september is besloten dat het Hoes de vorm krijgt van een coöperatie. De huidige partijen vertegenwoordigd in de stuurgroep worden leden van de coöperatie en bij voorkeur groeit het aantal leden over de komende jaren sterk met vertegenwoordiging van partijen uit alle domeinen van de Limburgse samenleving. Momenteel brengt een externe onafhankelijke partij in kaart hoe e.e.a. het beste vorm kan krijgen. In het voorjaar van 2025 zal hiervan verslag worden uitgebracht en kan ’t Hoes zich verder ontwikkelen als zelfstandige organisatie.
Uitvoeringsplan Limburgse Taal 2025-2027
In het Uitvoeringsplan Limburgse Taal 2025-2027, dat in december 2024 unaniem werd aangenomen in een historische vergadering (want: in het Limburgs!) van Provinciale Staten, heeft ’t Hoes een grote rol toebedeeld gekregen. Zij zijn kartrekker in o.a. het stimuleren van het Limburgs in de kinderopvang en in het onderwijs, in het uitzetten van een bewustwordingscampagne in samenwerking met de provincie en in het uitwerken van een informatiebeheerplan (waaronder o.a. de digitalisering van geschreven en gesproken Limburgstalig bronmateriaal valt).
Personele bezetting van ‘t Hoes
Nadat Rob Benders als “verbinder” heeft opgetreden en contacten heeft gelegd met tal van taalkundige en aanverwante verenigingen en organisaties in Limburg, is nu de tijd gekomen om daadwerkelijk provinciebreed regie te nemen over programma’s die de Limburgse taal rechtstreeks van extra zuurstof gaan voorzien. Stefanie Steinhauer-Ramachers is in oktober 2024 als taalkundig coördinator aangesteld; een uitgebreid interview over haar achtergronden en plannen kunt u hier lezen, of bekijk deze video die in december 2024 door Omroep Peel en Maas werd uitgezonden De prioriteit van haar werk wordt in eerste instantie gezocht in het onderwijs. Zij werkt momenteel hard aan het revitaliseren van het 3M Limburg project (Meer kansen Met Meertaligheid) voor het primair onderwijs in samenwerking met NHL Stenden Hogeschool in Leeuwarden. Ook is zij aanspreekpunt voor taalkundige vragen over het Limburgs en ontfermt zij zich samen met o.a. Esther van Loo over een professionaliseringscursus Limburgs voor docenten Limburgs als tweede taal en andere geïnteresseerden.
Collega Silvia Segers-Weusten heeft voorschoolse educatie in haar portefeuille en ontfermt zich over het succesvolle project in de kinderopvang genaamd Zjuulke. In 2025 werken er al 22 verschillende locaties mee aan dit project dat als doel heeft de kinderopvang in Limburg tweetalig te maken. Doordat in de kinderopvang lang gedacht is dat dialect spreken met de kleintjes slecht zou zijn voor hun talige ontwikkeling (het tegendeel is waar), hebben veel kleuters geleerd dat Nederlands spreken beter is dan dialect spreken. Dat ging zover dat ze thuis, zelfs als beide ouders dialect spraken, weigerden om van het op de kinderopvang aangeleerde Nederlands af te stappen. Daar is nu geleidelijk verandering in aan het komen en ‘t Hoes veur het Limburgs zet zich in om dat kantelpunt te benutten om het Limburgs weer op de kaart te zetten en in de opvoeding van de jongste kinderen een plaats te geven.
Zef Mertens ontfermt zich over het dossier informatiebeheer: Hij werkt samen met externe partijen aan een informatiebeheerplan. Dat wil zeggen dat hij in kaart brengt welke (geschreven en mondelinge) Limburgstalige bronnen er zijn, waar die zich bevinden, en hoe die samengebracht en beschikbaar gesteld kunnen worden voor een breed publiek. Ook coördineert Zef de cursussen Limburgs als tweede taal (Leef Limburgs). De cursussen worden in 2025 op een negental locaties door de gehele provincie gegeven en zijn erg populair.
Binnenkort krijgt de post van communicatiemedewerker, die voorheen voor 8 uur in de week werd ingevuld door Anouk Klinkers, uitbreiding naar 32 uur. De nieuwe collega, Bart Hovens, kan dan het programma van ’t Hoes nog meer kracht bij gaan zetten.