Lidioom: Wie sjriefs doe dich?

Euver ’t petieterige wäördje wie kan ich hiel get sjrieve, sjreef ich vurge waek. Doon? Allei dan, dao gaon v’r. Wo beginne, mit waat veur ‘wie’? ’t Wie det AN ‘toen’ beteikentj, höbbe v’r al gehad (wie veur nag jungskes wore). Of wie die sjtinge te lifte ocherm, mit ei sjildje mit Wien d’rop.

Wie is wiejer ‘als’; mien moder zóng: bein wie einen haan en de meelje zitte d’raan. Waat zoot dao? Aphis fabae zaet ’t waordebook van Zjwame. Geer kint die waal, die luus zjwart wie aafgeloupen aolie, de ganse wöllebone vól (wölle zök, tuinbonen). Wo woor ich noe? Ao ja, die bein, mager wie ein lat.

Mesjiens is dit waal ’t sjterkste ‘wie’, den vergeliekinge blieve gemaak waere. Ich dink det zaat wie ein sjöp nag vieftig vastelaoves euverlaef, al wit geine te vertelle wie (3) ein sjtróntjzate sjöp oetzuut.

Hiejbaove sjteit ein drei achter ‘wie’, en euver det wie maak ich mich mier zörg. Det is ei (meis vraogend) biejwaord, AN ‘hoe’, en ich heur nagal get ‘hoe’s’ allewiel. Taal verangert, treus ich mich biej de klanke van wie sjoen oos Limburg is det de klökskes van Sint-Pieter Ónger sjmiddigs sjpele.

En wie prachtig is de vraog: wie sjriefs doe dich? Kiek ins nao de vertaling: hoe heet je? Dit lieke twie gans versjillende tale, of neet? Hoho, die zinne zien neet persies geliek; mit wie sjriefs doe dich? vroog me nao d’n achternaam. Noe sjtelt bao jederein zich veur mit de veurnaam. Daag, ich bön Cathy.

Vraoge vraoge – ’t Hollesje ‘wie’ is ei vraogend veurnaamwaord det biej ós ‘waem’ is. Waem is det? En wen wichter det nuujsjerig vroge, krege die trök: ‘Waem? Jan van de Vaem’; dit antjwaord heurt biej ’t Lidioom, vinj ich.

Sjiek is wiejer waat eine dae danig aan ’t sjtoefe woor, trök kreeg: en waem brings doe daoveur mit, menneke? Sjtoefe beteikent AN poche, opsjöppe, en dae dieke sjtoefer woor dök onnag eine sjalevaeger. Mit waem zien vrouw is hae noe weer op de lappe, vroog ’t dörp zich aaf.

Reagere? redactie@veldeke.net of veldgewas@home.nl

Lidioom is eus wekelekse rubriek euver ‘t eigene vaan de Limburgse taol. Alle veurege aoflieveringe zien trök te vinde in eus arsjief.