E rundje Veldeke: veer bezeuke de Krink Remunj

Oos derde bezeuk van e rundje langs de Veldeke Kringe brink ós op 19 juni 2018, in Remunj. ’n Sjtad mit ’n rieke historie. ’n Sjtad, die zich duchtig profileert toet dé winkelsjtad van de Euregio. Veer beginne de bie-einkóms neet mit taal, maar mit ’t óngerwerp duurzame sjtadsóntwikkeling. Aan de taofel zit namelik de ere-veurzitter en adviseur van de Krink Remunj, de heer Fons Even. Fons waas vreuger wethajer Sjtadsóntwikkeling van de gemeinte Remunj, maar van hoes oet is hae veldjbioloog. Fons vertèlt mit geisdrif euver de duurzame sjtadsóntwikkeling en euver de resultate die Remunj op det terrein haet bereik. De beteikenis van zien grote leefde en hobby waert in verbandj gebrach mit det duurzame: al 60 jaor is hae imker. Dan waert begós mit de reguliere besjtuursvergadering. Kórt vertèlt veurzitter Henk Giesbers det häöre sikkertaris Anneke Huiskens flink krank is gewaes en noe aan ’t revalidere is. ’t Besjtuur haet aevel ’t volste vertroewe det Anneke euver e tiedje weer geweun geit aansjuve en ’t sikkertariaat zal oppakke. Veer winse häör väöl baetersjap toe.

Volkscultuur

Ouch vertèlt Henk det de Krink zich de lèste jaore get meer is gaon bezighaje mit de volkskultuur. Zank, dans en anger veursjtèllinge in samewirking mit verstillende vereiniginge, wie twee heel suuksesvol kersaovende mit e groot koor veur óngeveer 700 toet 800 miense. De algemeine Lejevergaderinge van de Krink waere good bezóch en verloupe in harmenie. Zón vergadering waert aangekleid mit e sjoon aovendvöllend program.

Nao dees kórte inleijing euver de Krink Remunj, dae oet ruum 170 leje besjteit, waert veurtvarend begós mit de notule van de veurige vergadering. Al flot kónstatere de veurzitter, de centefoekser en de anger aanwezige besjtuursleje (Wim Kemp, lejeadministratie a.i. en Marly Wiermans) det al de aafsjpraoke zeen oetgeveurd en det ’t jaorprogram 2018-2019 gans is ingevöld.

Activiteite

Naeve de Sjeurkelender 2019 kint daobie gedach waere aan de Toneelgroep Kapel. In de maondj oktober veurt dae toneelgroep beveurbeeld ’t sjtök ‘Mötse’ op en in daezelfde maondj sjteit ouch de Veldeke KWIS-NACH gepland. In september stjeit ’ne naozomeraovond mit Ruud Verhoeven en Stefanie Ramachers op de agenda. Oet ’t óngerzeuk van taalwetesjapper Stefanie bliek det Limburgers neet allein bekind sjtaon óm häöre zangerige sjpraok, maar det Limburgers ouch erg good zeen in ’t heure van waord-melodie-versjille. Stefanie haet zien permosie gemaak in januari van dit jaor aan de Radboud Universiteit. De krink Remunj geit Stefanie oetneuje óm ’n prizzentasie te gaeve euver häör óngerzeuk en wilt perbere óm veur dees gelaegeheid ouch directies en perseneelsleje van kienjeropvang, peutersjpeelzale enz. te vraoge. ’t YouTube-filmke van Stefanie (red: www.radboudrecharge.nl/nl/artikel/limburgers-nog-toongevoeliger-dan-gedacht) is dan ouch ’ne echte aanraojer.

Provinciaal besjtuur

’t Tweede agendapuntje zeen veer zelf. ’t Besjtuur Remunj wilt e paar dinger aan de orde sjtèlle: de vergriezing van besjtuur en leje, de AVG en e groot projek det door Leon Hamans getrokke geit waere. Dit projek sjpits zich toe op ’t in kaart bringe en besjrieve van vastelaovesbeelde in gans Limburg. Hans Simons stjeit garant veur de foto’s en de opmaak van ’t book.

’t Óngerwerp AVG waas flot klaor. De Krink geit mit ’t aangereikde sjtappeplan aan de sjlaag. Ouch waerde e veurbeeld veur de op te sjtèlle privacy policy en e veurbeeld van ‘n verwirkingseuvereinkóms aan ’t besjtuur gegaeve. De ideje euver ’t vastelaovesbeeldeprojek zeen oetveurig aan de orde gewaes. Ouch is van gedachte gewisseld euver e meugelik subsidietrajek en de aanvleegwaeg óm dit ambisierieke projek van de gróndj te kriege.

Vergriezing

’t Óngerwerp vergriezing van ’t besjtuur en de leje is e punt det ’n fundamentele discussie mit zich mit brach. ’n Discussie euver breij maatsjappelike óntwikkelinge en mesjiens waal de noodzaak óm te kómme toet ’n verangerende besjtuurskultuur en governance van de organisasie. Dit guuljt ouch veur de anger Kring en besjlis ouch veur ’t Provinciaal Besjtuur. ’n Oetdaging dus wo veer same veur verantjwaordelik zeen en wo-euver ’t lèste waord nog neet gezag is. De ideje vanoet de anger Kring wo veer al eerder op bezeuk gewaes zeen, höbbe veer netuurlik gedeild mit Remunj. ’t Besjtuur gif aan det d’r besjlis sjpraoke is van de neudige wisselwirking mit de anger Kring, meistal kump det door informeel kóntak en is ’t gerich op bepaolde projekte. De samewirking is dus incidenteel en neet sjtruktureel. De Kring in Midde- en Noord Limburg waere besjouwd as netuurlike partners. Mit Zuid-Limburg veult me minder binjing.

Dan geit ’t gesjprek wiejer euver waat de Krink van ’t Provinciaal Besjtuur (PB) verwach. ’t PB mót volges de Krink Remunj veural de doelsjtèllinge van Veldeke Limburg provinciaal en beleidsmaotig op de agenda zeen te kriege. D’r mótte thema’s mit inhald ómsjreve waere die dan beveurbeeld in het coalitieakkaord van Gedeputeerde Staten waere opgenaome. Ouch zól ’t PB van Veldeke mit de Provincie waat ’t taalbeleid aangeit ’n handjreiking mótte doon en zich meer mit daodkrach inzitte veur gemeinsjappelikheid in wäörd.

Algemein Gesjreve Limburgs

’t Limburgs waert väöl gesjpraoke, maar te min gesjreve en gelaeze. Óm de verdwiening van ’t dialek te veurkómme mót meer waere ingezat op het Algemein Gesjreve Limburgs, as taegehenger van ’t Algemein Besjaaf Nederlands. As veurbeeld waert de Sjpelling 2003 veur de Limburgse dialekte ge-neump die door de Raod veur ’t Limburgs is vastgesjtèld en door Veldeke is euvergenaome. De individueel Kring haje zich dao neet aan en ’t PB sjtuurt dao ouch neet op aan. ’t Hert van de eigeheid van ’ne Krink is volges Remunj netuurlik de plaatselike taal, maar ouch dao waert gezamelikheid as e gemis ervare. In de versjeijeheid zit aevel ouch einheid oftewaal get gemeinsjappeliks en op det terrein gebeurt nieks. Me zól meer mótte zeuke nao die dinger wo de Kring zich rake en waat det aangeit zeen ’t PB en ouch de provincie aan zèt.

’t Besjtuur van deze plaatselike Krink vreug zich aaf: ‘’t hoof gein wèttelik kader te zeen, maar kinne veer noe mitein gein aafsjpraoke make wie veer klanke in letters en teikes kinne ómzitte en gebroeke?’ Hiebie waert aan ’t inj nog waal ’n kantjteikening geplaats door centefoekser Jos Even, dae meer ‘ne veurkeur haet veur decentralisatie. Volges Jos is de taalsjtried juus ’n biedraag aan de Limburgse taalkultuur. De grótste dreiging veur ’t Limburgs is ’t verdwiene van de taalpuriste, die ’t nog altied neudig vinje ’ne penne-sjtried aan te gaon.

Oftewaal, de taal is ’t doel en neet ’t middel. Veer höbbe weer väöl ‘bie’-geleerd.

Christine van Basten-Boddin en Ron de Louw
Veurzitter en Sikkertaris Veldeke Limburg
Juni 2018