Rondje Veldeke: bezoek aan de kring Roermond

Het derde bezoek van ons rondje langs de Veldeke kringen brengt ons op 19 juni 2018, in Roermond. Een stad met een rijke historie en die zich sterk aan het profileren is tot winkelstad van de Euregio. Niet met taal, maar met het thema duurzame stadsontwikkeling starten we de bijeenkomst.

Aangeschoven is namelijk erevoorzitter en adviseur van de kring Roermond, de heer Fons Even. De heer Even was eerder wethouder Stadsontwikkeling in Roermond. Fons, van huis uit veldbioloog, vertelt enthousiast over die duurzame stadsontwikkeling, en de resultaten die op dat terrein zijn bereikt in Roermond. Hij benadrukt daarbij de betekenis ervan voor zijn grote passie en hobby gedurende 60 jaren: het zijn van imker. Vervolgens wordt gestart met de reguliere bestuursvergadering waarbij voorzitter Henk Giesbers als eerst kort vertelt over dat secretaris Anneke Huiskens die behoorlijk ziek is geweest en nog herstellende is, maar dat laat onverlet dat het bestuur het volste vertrouwen heeft in haar terugkeer. We wensen haar beterschap bij haar herstel.

Volkscultuur

Ook licht Henk toe dat de kring zich de afgelopen jaren wat meer op volkscultuur heeft gericht. Zang, dans en andere voorstellingen, in samenwerking met andere verenigingen, zoals een tweetal zeer succesvolle kerstvoorstellingen met een groot koor voor ongeveer 700 à 800 mensen. De Algemene Ledenvergaderingen van de kring worden zeer goed bezocht en verlopen harmonieus. Deze worden gecombineerd met een leuk, avondvullend programma. Na deze korte inleiding over de kring Roermond, die ruim 170 leden telt, wordt voortvarend gestart met de notulen van de vorige bijeenkomst en binnen de kortste keren kunnen de voorzitter, de penningmeester en de andere aanwezige bestuursleden Wim Kemp (a.i. ledenadministratie) en Marlie Wiermans met tevredenheid concluderen, dat alle afspraken zijn nagekomen en het jaarprogramma 2018-2019 volledig is ingevuld.

Activiteiten voor het najaar

Naast de scheurkalender 2019 moeten wij daarbij bijvoorbeeld denken aan de toneelspeelgroep Kapel die in oktober aanstaande het stuk “Motse” zal opvoeren en in diezelfde maand staat de Veldeke Kwis Night gepland. In september staat een nazomeravond met Ruud Verhoeve en Stefanie Ramachers op de agenda. Uit het onderzoek van taalwetenschapper Stefanie blijkt dat Limburgers niet alleen bekend staan om hun zangerige spraak, maar dat ze ook erg goed blijken te zijn in het horen van hele subtiele woordmelodieverschillen. Stefanie promoveerde in januari van dit jaar aan de Radboud Universiteit. De kring Roermond wil haar uitnodigen om een presentatie te geven over haar onderzoek en overweegt om dat initiatief breder te trekken (o.a. voor directie en medewerkers van kinderopvang, peuterspeelzalen etc). Haar filmpje op Youtube (red: www.radboudrecharge.nl/nl/artikel/limburgers-nog-toongevoeliger-dan-gedacht) is ook een echte aanrader.

Provinciaal bestuur

Het tweede puntje op de agenda blijken wij te zijn. Het bestuur Roermond wil een aantal zaken aan de orde stellen: vergrijzing van bestuur en leden, de AVG en een groot project dat getrokken gaat worden door Leon Hamans en zich toespitst op het in kaart brengen en beschrijven van Vastelaovesbeelden in geheel Limburg. Han Simons staat aan de lat voor de foto’s en de opmaak van het boek. Met het onderwerp AVG waren we snel klaar en gaat de kring met het aangereikte stappenplan aan de slag. Ook een voorbeeld voor de op te stellen privacy policy en een voorbeeld van een verwerkingsovereenkomst werd het bestuur ter hand gesteld. Uitvoerig hebben we gesproken over de ideeën rondom het Vastelaovesbeelden project, een mogelijk subsidietraject en de meest handige aanvliegroute om dit ambitieuze project goed van de grond te krijgen.

Vergrijzing

Het thema vergrijzing van het bestuur en de leden is een punt dat een fundamentelere discussie met zich meebracht over bredere maatschappelijke ontwikkelingen en wellicht de noodzaak om te komen tot een veranderende bestuurscultuur en governance van de organisatie. Idem dito geldt dit voor veel andere kringen en zeker ook voor het provinciaal bestuur. Een uitdaging waar we dus gezamenlijk voor aan de lat staan en waar het laatste zeker nog niet over is gezegd. Uiteraard hebben we de ideeën vanuit de andere kringen waar we al eerder op bezoek zijn geweest gedeeld met Remunj. Het bestuur geeft aan dat er ook zeker sprake is van de nodige wisselwerking met de andere kringen, maar dat komt vaak voort uit informeel contact en is gericht op bepaalde projecten. Incidentele samenwerking dus en niet structureel. De kringen in Midden- en Noord-Limburg worden beschouwd als natuurlijke partners, maar er is wat minder binding met het Zuiden.

We praten vervolgens verder met de kring over wat zij van het provinciaal bestuur (PB) verwachten. Het PB is volgens de kring Roermond vooral aan zet om de doelstellingen van Veldeke Limburg provinciaal en beleidsmatig over de bühne te krijgen. Zo dienen inhoudelijke thema’s gedefinieerd te worden, zodat deze bijvoorbeeld in 2019 in het coalitieakkoord van Gedeputeerde Staten kunnen landen. Ook dient het PB van Veldeke met de Provincie qua taalbeleid een toegift te doen en zich meer in daden in te zetten voor gemeenschappelijkheid in woorden.

Algemeen geschreven Limburgs

Het Limburgs wordt veel gesproken, maar te weinig geschreven en gelezen en om de teloorgang van  het dialect te voorkomen dient er meer te worden ingezet op het Algemeen Geschreven Limburgs, als zuidelijke tegenhanger van het Algemeen Beschaafd Nederlands. Als voorbeeld wordt de Spelling 2003 voor de Limburgse dialecten benoemd die door de Raod voor het Limburgs is vastgesteld en door Veldeke is overgenomen. De individuele kringen houden zich er niet aan en het PB stuurt daar ook niet op. De basis van de eigenheid van een kring is weliswaar de lokale taal geeft Roermond aan, maar ook daar wordt de gezamenlijkheid gemist. In de verscheidenheid zit ook eenheid cq. gemeenschappelijkheid en op dat vlak gebeurd niks. De raakvlakken tussen de kringen moeten gezocht worden en in dat kader zijn het PB en ook de provincie aan zet.

“Het hoeft geen wettelijk kader te zijn, maar kunnen we nou geen afspraken maken met elkaar hoe we klanken in letters en tekens kunnen vertalen en gebruiken?”, vraagt het bestuur van deze lokale kring zich af. Tot slot wordt hierbij wel nog een kanttekening geplaatst door centefoekser Jos, die een voorkeur heeft voor decentralisatie. Volgens hem draagt de strijd namelijk bij aan de Limburgse taalcultuur. De grootste dreiging voor het Limburgs is het verdwijnen van de taalpuristen, die nog de behoefte voelen om een pennenstrijd te voeren.

Ergo, de taal is het doel en niet het middel. We hebben weer veel “bij”-geleerd.

Christine van Basten-Boddin en Ron de Louw
Voorzitter en Secretaris Veldeke Limburg

Juni 2018