Lidioom: Abbegaters

Veur de sjpas – det wore de leste wäörd van de aaflevering van vurge waek. Det ‘sjpas’ hauw get mit de Vastelaovendj vandoon, mae ’t woor veural bedoeld es Lust, plezeer. Mit plezeer ei Limburgs waord gaon zeuke veur ’outcast’: det vroog eine van de gezet – woveur weit ich neet. Plaoge? Mislök dan – den ’t Nederlandjs haet aevemin ein eige waord. De v. Dale meljt es synonieme van outcast: uitgestotene, paria, verschopte; det is nagal get.

Laote veer daoveur iers ins kieke nao ’t Ingelse waord. Det haet väöl, zoe neet alles vandoon mit wie de maotsjappie in India inein zit. Me haet dao de miense  ingedeild in groepe, die kaste geneump waere. Wen ich ’t good begrepe höb is einen outcast emes dae biej geine groep heurt. Hae hoof neet boetegesjmete te zien. Einen Hollenjer dae neet aangekeke waert mit de Vastelaovendj?

’t Waerde mich lestig. Mich blief in d’n daets zitte (det zal nag waal efkes doere) waat oos gezet zag van braaf Limburgers die neet kalle wie de NOS wilt: je wordt een paria aan de zelfkant van de samenleving. ’t Waord paria kump ouch oet India, via ’t Portugees dinkelik. Paria’s zien de luuj van de leegste volksklasse, die biej ós – zaet de gezet – aan de zelfkantj laeve.

Randjfigure, zelfkantj – dao mótte v’r zien. Wied boete ’t dörp, aan de randj van de bós, sjting biej ós ei rieke ermehuuskes. Dao woonde luuj die daohaer geduujd wore. Wie neumde me die luuj? Ich höb dao ei waord veur gesjmeejd: abbegaters.

Wie? Geweun: det waord sjteit in ’t WNT, es ‘abbegat’: grove naam voor de hel. Dao kónne v’r nieks mie mit. ’t Sjteit waal in ‘t waordebook van Ech (det grens aan de Zelfkantj), beteikenis: klein kamertje. Ach, zal waal, den es citaat zeen ich: in dit hoes is gein fatsoenlikke kamer, ’t zeen allemaol mer abbegater. Dao liek mich get mis: ei kaemerke ‘gaat’ neume, den ei gaat is ein äöpening – amen. Ich zeen abbegaat es ein aafgelaege gaat, negerie, einen oethook (geit wiejer).

Dit is aoflievering 23 vaan de rubriek Lidioom. Alle veurege edities kint geer trök vinde in eus arsjief.