Lidioom: Allebonneur ‘t sjepeuke
Toegezag woor det ich ‘t euver (anger) nuuj wäörd zól höbbe. Ich hauw ‘anger’ veurzichtig tösse häökskes gezat. Kós ich ’t nag altied euver ÉIN waord höbbe plaats ein verhanjeling euver ’t make van nuuj wäörd, waat det persies zien en zoe wiejer. Liek mich baeter get veur nao de fekansie (of gaot geer mit ein V?).
Ein inkel waord dus, en waal ei waord det bewus gemaak is – neet hiejhaer gewejd. Paar maondj geleje waerde mich gevraog of ’t Limburgs ein eige waord veur schouderklopje zól höbbe. Ich dach: die vraog kan op de site van Veldeke (www.veldeke.net), en sebiet keem ei sjiek waord: allebonneurke. Bedinker/vinjer: Yuri Michielsen. Ich mein mit ‘vinjer’: ’t waord woor d’r al, in ’t groot dan: allebonneur, beteikenis: ‘goed zo’ (waordebook Mesjtreech).
Allei: allebonneur. Det waord sjteit in nagal get waordebeuk. Algemein beteikenis, wie gezag: goed zo, sjmeis (soms) mit einen oetroopsjtreep. Ich bekeek mich die wäörd, alderlei sjpellinge, en in ’t waordebook van Valkeberg zoog ich ein anger waord veur (wie dao gesjpeld) allebónnäör: sjappo. ‘t Franse chapeau beteikentj ‘hood’ (hoed), en ei schouderklopje gaeve, pluum, kómpleminte veur get wo me bewónjering veur haet, is wie d’n hood effe umhoog höffe. Chapeau! zaet de v. Dale.
Noe is de vraog: beteikentj sjappo schouderklopje? Taalkundig neet. Sjappo is krek wie allebonneur gein zelfsjtenjig naamwaord mae ein tussenwerpsel. Mariejedeies waat waord. Get van eine baovemeister dae iers daominee woor, en dao mót me gein Limburgs waord veur verzinne – of vinjt geer ‘tössesjmietsel’ prima?
Wo woor ich. Zjuus: ‘schouderklopje’ is ei zelfsjtenjig naamwaord, krek wie hood en chapeau aone oetroopteike, en mich waerde mesjiens ei verkleinwaord gevraog. Geweun sjappeuke? Dan lever (en Limburgser) sjepeuke, den veer laote in vraem wäörd gaer de zoegeheite sjtóm E heure.
Bietje kemedie? Nae: ich zól dit zelfs typisch (tiepes?) Limburgs wille neume. ‘t Woveur is nag noets good oetgezóch. Kan me op promEvere…
Volgende waek ein anger waord det mit sjepe- begint. (Dink d’raan: ’t miervoud van sjeep is sjeep).
Dit is al weer de veertegste aoflievering vaan de rubriek Lidioom, euver ‘t eigene vaan de Limburgse taol. Alle veurgaonde aoflieveringe zien trök te vinde in eus arsjief.