Lidioom: Dood gebaore waordebook
Allei noe: weer euver rape? Zeker: de rape zien gaar gewaore. En ich kaokde mit. Aevekes aom haole. Det ‘kaoke’ (neet: bereiden) is euverdreve. Ich höb mich waal danig ligke sjörge mit dees aflevering.
Waat woor? Ich wól weite wie keul of keulkes (kleine koolplantjes) in alderlei plaatse geneump waere. Dao sjteit nieks van in ’t boeredeil van ’t WLD (Woordenboek van de Limburgse dialecten). Ze heure biej de moostem. Tja. Ich vónj waal kóllerabe ofwaal koolrabi, eigelik ein greunte. Kóllerabe sjtaon hiej biej de landbouwgewassen wiel ze eine knoeb (knol) höbbe, krek wie rape, reube (stoppelknollen) en voorkrotte. Bietje knóllig, mae wie ich kieke góng, kieke wo ich get aan zól höbbe, verzoop ich in eine zómp wäörd.
Röstig blieve, ich bön d’roetgekraope en noe nieks aafkrake zag ich helop. En zeker geine de sjöldj gaeve. ‘t Is dudelik det de redactie zich gewinsjeld haet mit die raapwäörd. Ich sjat det die drei knolgewassen ein doezjend wäörd opgeleverd höbbe. Nou: diek 800 dan. Ich zeen eine wirwar van dök dezelfde of óngevier geliek gesjpelde wäörd.
Waem haet dao nag get aan? Ich dink neet det d’r zeven versjillende sjpellinge veur kóllerabe neudig zien. Eine sjriever dae dao get euver sjrieve wilt, of euver reube, kint die wäörd – mit sjpelling. Hae hoof nieks op te zeuke. Daobiej: ’t WLD is neet mie te kriege. Sjteit waal digitaal te raodplege, mae zólle op 6 gym väöl aankómmende gelierde weite waat reube zien?
Waat hauw mótte gebäöre? Volges mich: de meis veurkómmende wäörd die sjrievers nag gebroeke (kónne en wille), die mótte in ein algemein waordebook van ’t Limburgs sjtaon, in ein veur jederein dudelikke sjpelling. Dan zólle ’t Limburgs en de Limburgers ei broekbaar waordebook gehad höbbe, krek wie de Zeeuwe, Groningers en de anger Nedersakse.
Wie ich gelaeze höb zól det waordebook d’r kómme wen ’t WLD gans vaerdig woor. Sjatting; kórt nao 2000. Nieks mie van geheurd. Ich dink det det waordebook oos sjrievers danig genóts zól höbbe. Mae good: det alles is gewaes. Wiejer! Volgende waek ’t piemelkrieltje.
Reagere? Sjrief nao: redactie @veldeke.net
Dit is aoflievering 43 vaan eus rubriek Lidioom, euver ‘t eigene vaan de Limburgse taol. Alle veurgaonde aoflieveringe zien trök te vinde in eus arsjief.