Lidioom: Juus of krek Limburgs?

Vurge waek injde ich bewus mit: det is get angers es juus Limburgs, of neet? Ich heur det zelje: juus Limburgs. Zeen veer det juus = ‘juist’ in de beteikenis ‘correct gesjpeld’, dan besef bao jederein det det min zin haet: veer höbbe gein Greun Beukske. Dao gaon ich neet wiejer op in.

Get angers. Det juus is ei sjiek waord veur ein idiomaticum van ’t Limburgs. Ich vinj  daoveur det euver dit waord, det euveral en dök gebroek waert, aafsjpraoke gemaak kónne waere. Kónne! Ich höb gevónje: juus, sjuus(t), zjuus, just en nag get. Waat te doon? Opsjrieve waat me meint te heure? Miense oet Kallebessem weite neet of d’r väöl versjil is mit wie me in Zeggebrook kalt, net aan d’n angere kantj van de Maas.

Oos juus kan biejveuglik (nieks mich doon) naamwaord zien, en biejwaord. Veurbeeldje van juus es naamwaord: det is de juuste vrouw veur häöm; de juuste oetsjpraok van ‘grwaot’ (groot). Ouch:  det is neet juus. In dees gevalle kan me veur mien taalgeveul lestig zjuus of sjuus gebroeke. Ich gaef nag ei zinke van eine belaefde miens: det liek mich neet zoe juus. Me wilt neet gaer gelaoge of verkierd zegke.

Det juus kan krek wie ‘juist’ ouch biejwaord zien; dan drök ’t meis get nauwkäörigs oet, van plaats, tied of meining. De boum veel zjuus naeve ziene wage. Hae keem zjuus op tied, of: zjuus naodet de boum neerklaatsde. Bedink zelf nag teen zinne. Mesjiens kan aafgesjpraoke waere hiej zjuus te gebroeke. Woveur? Daoveur.

Wiejer kan juus gebroek waere biej vergeliekinge; de beteikenis is dan ’evenals’, laote v’r zegke: krek. Hae is eine riechige zoeplap, sjuus wie zien vader. Veursjtel: biej vergeliekinge sjuus? Hiej geit ’t neet um ’t persieze van tied, meining, aafmaeting.

Nag ein vraog: meuge v’r de T van AN ‘juist’ weglaote? Ich vinj van waal. Waem die T mesjiens zuut es extra bevestiging biej einen oetroop, kan juustement gebroeke. Ein zjwaor Z veurop is nag krachtiger.

Waat wil ich hiej noe weer mit? Get opdringe? Nae. ’t Limburgs is daomit ei bietje mier ein eige taal. Bewieske: juus Limburgs is dan ‘correct Limburgs’, en euver ein Drentse zin kan me zegke (vergelieking): det liek sjuus Limburgs.

Reagere? redactie@veldeke.net of veldgewas@home.nl

Lidioom is eus wekelekse rubriek euver ‘t eigene vaan de Limburgse taol. Alle veurege aoflieveringe zien trök te leze in eus arsjief.