Lidioom: Moeles euver eetwaar

’t Bakkes: det höbbe v’r noe waal gehad. Euver nao anger wäörd op    -es wie aetes en drinkes, die in de allerierste aaflevering van Lidioom al geneump zien. Ze lieke op bakkes en doefes, mae ze höbbe neet väöl mit gebukes of huuskes vandoon. Ich zag daoveur: ’t zien gein breurkes mae hoogoet naeve.

’t Geit zich um wäörd wie aetes, drinkes, roukes en sjtaokes. Typisch Limburgse wäörd, vinj ich. En prachtige – loer nao get vertalinge: eetwaar (es synoniem: ‘mondbehoeften’ – wie?), rookwaren, drinken. Ich zoog det ‘drinken’ in de ANS (Algemene Nederlandse Spraakkunst) ouch biej de waordvörming sjtaon; ich citeer: heb je het drinken al uit de koelkast gehaald? Eine ziewaeg, moog det efkes? Ich dink det ‘t Ingelse drinks populair gewaore is wiel ‘drank’ allewiel meis ‘alcohol’ beteikentj. Eine mit teväöl drank achter ’t sjtuur is zaat – amen.

Ein deil van dees wäörd raeken ich toet de verzamelname. Efkes veur de dudelikheid: ’t ‘drinken’ (oet daen ieskas) liek mich geine verzamelnaam, mae eine bedoelde, bekinde drank, HET drinken. Krek wie sjrieves in de zin höbs doe dao al sjrieves euver gehad?

Lestige vraog: wie väöl van dees wäörd zól Oos Taal waal höbbe? Inkele van die sjtaon in ei taalbeukske van mich mit d’n titel Moeles van de sjalevaeger – det moeles is waal eine verzamelnaam. En wen dét waord kan, woveur dan kalles neet? Ich verzin: nieks van aantrekke Huub, det is neet mier es kalles van get waswiever. Of mót dit kal zien?

Nag mier? ’t Aod waordebook van Tegele hauw brómmes en oetsjoebes, bei mit de beteikenis: berisping, uitbrander; brómmes is noe gesjrab. Ich kan mich nag houwes indinke: det waert dao nag ins duchtig(e) houwes. Eine prachtige nuje heurde ich van eine zjwaoger, biej ’t heuge of kruutse (kaartsjpeelkes). Hae troefde zich eine boer, noer éin puntje, en zag: det is ouch telles. Ich dink det ’t nag mier van dees wäörd guf. Waem kint d’r? Geer krieg beheurlik tied veur nao te dinke (en in te sjikke: redactie@veldeke.net), den de volgende echte Lidioom kump iers volgend jaor, dónderdig 17 jannewarie.

Volgende waek höb ich ei priesvräögske: de vraog nao de beteikenis(se?) van ei geheimzinnig waord.

Dit is de 14e en veurlèste aoflievering vaan de ierste serie vaan Lidioom. Ieder aoflieveringe kint geer hei trökleze. Haaf jannewarie 2019 start de volgende serie Lidioomkes.