Lidioom: Poorgreun op ’t sjaap

Al ein idee veur de vastelaovesoptoch? Dao zuut me dökker Limburgse wäörd of oetdrökkinge oetgebeeldj. Kiek häöm loupe dao, dae kaerel mit balloene ónger zie gebloomp omakleid. Op dae boebel ein plank aan ein touw. Op die plank (’t sjaap) fleskes en pötjes (grada, greun zeip, haorgrei) en örges d’n teks: Good get op ’t sjaap. Ich verklaor die oetdrökking wiejer neet (Me Too).

Trök nao de Vastelaovendj. Ein anger populair oetdrökking is Greun wie poor. Sjiek veur get van te fispernulle. Greun haet hiej de beteikenis: ónsjöljig, goodgeluivig, puur, beginnend, det saort dinger. Mesjiens is de beteikenis ‘ónriep’ hiej de moder van. Nuuj sjtudente waere óntgreund – moog det vertaald waord waal? Ze zien nag neet riep, wie eppel die nag te greun zien veur te aete. Wiewaal: dink aan daen alde boek van Venlo dae nag greun blaedjes lös. Laes: maedjes die neet weite waat häör aan ’t lief is. Ónriep.

Ich höb (aaflevering 016) gemeldj det volges de waordebeuk van Zjwame, Ruiver en Tegele ouch greunsig de beteikenis ‘ónriep’ haet. Ein groentje aevel (of Ingels greenhorn) eine GREUNSIGE neume: dao sjöd ich mich van. Ich blief greunsig koppele aan de kleur greun.

Naeve ‘greun’ in de beteikenis ónriep guf ’t nag de beteikenisse rauw en puur. Greun sjónk is dus rauwe ham, greune hiering is einen hiering wo (vreuger?) nieks aan gedaon woor: hae keek dich aan (kop gans alik), en ’t gehingske (de ingewanden), zoot d’r geweun in; dan mós me daen hiering sjoonmake.

Wiejer. Ich mein de leste jaore waal ins ‘greun water’ geheurd te höbbe; det is drinkes det de Belzje ‘plat water’ neume, aone prik dus. Good te gebroeke in ei verhäölke – greun milk neet mie: óngekaok, zoe van de koe.

Ich melj nag det ich kees veur sóppEgreun, en det eine greune in de sóp… Dao is ein netter waord veur: fluum, det ’t waordebook van Valkeberg verduutsj es ‘slijmklonter’; weer get gelierd.

Volgende waek weer waorlik greun in de aanbejing.

Dit is de 18e aoflievering vaan de rubriek Lidioom. Al de veurege aoflieveringe kint geer trökleze in eus arsjief. Dao-in weurt ouch verklaord wat Lidioom noe zjus is en wat de rubriek uuch wèlt verdutse.