Lidioom: Sjievele mit Sjang

De wintjertied is ingegange, mörge Allerheilige. Ich kós ei lieske make waat sjpäör al die heilige in Limburg naogelaote höbbe. Neet in de name van perochies en sjötterieje, mae verdaoke in veurname. Zól  det aevel Lidioom zien? Väös en Servé mesjiens, mae Sjeng? En Sjang dan neet?

Sjang kump, kan me meine, van Jean. Ich idioom get mit de gebäörte van d’n allerierste Sjeng. ’t Kiendje mós nao vader of opa Sjang geneump waere, mae waat eine naam veur det menneke, Sjang, wen me wit det in Remunj eine sjang tösse de darde en veerde sjpraot van de leier sjteit. Moder zag daoveur neet Sjang taenge häör menneke mae ‘mie Sjengske’, en zoe zól de naam Sjeng óntsjtange (kónne) zien. Doot noe dees oefening veur de tweerling Sjaak en Sjaek, dan gaon ich wiejer mit de wintjer.

Ich woor dao belandj via litse, oetlitse en es synoniem sjievele. Laote v’r veurluipig aanhaoje: sjievele = AN glijden. Ich bön bliej det ich nag noets glieje geheurd of gelaeze höb, mae waat neet is kan kómme. In ’t waordebook van Valkeberg zeen ich sjuvele sjtaon, en dan dink ich aan de zoegeheite iteratief van sjuve, schuiven; kiek nao: hij maakte een schuiver. Mae Mesjtreechs sjievele is dan d’n iteratief van Duutsj schieben, det dus euver Valkeberg haer nao de Franse sjtad…

Ich bön zomer ’84 weer in Limburg kómme wone, in Mesjtreech en hauw ’t waord sjievele nag noets geheurd. Ich kreeg ei getiep waordebeukske van Helje en waat zoog ich dao? Zjuus: sjievele, mit es citaat (van gans geweun luuj): de waeg woor wier eine sjievel. Sjitterend Limburgs.

Limburgs: Helje ligk ein klein 60 km naordelikker van Mesjtreech, daotösse is sjievele neet zoe bekind, dus de verhaole van jeder vief kilomaeter ein anger dialek…, sjei mich meug. ’t Geit zich um wäörd, neet wie me die oetsjprik. Angers gezag: sjievele mótte veer gaon gebroeke, veural figuurlik. De börgemeister van X dae maakde mich eine sjievel, dao haet d’r zich danig de bóks mit gesjeurd. Guf ’t nag sjnieders?

Reagere? Sjrief nao: redactie@veldeke.net 

Lidioom is eus wekelekse rubriek euver ‘t eigene vaan de Limburgse taol. Alle veurgaonde aoflieveringe vint geer trök in eus arsjief.