Lidioom: Tuinhoudsters op de Vrijthof
Wakker gewaore. Midde in de wintjernach. Dach: höb ich mit det gedeuns euver de of het Vrijthof gein Lidiómp gesjaf? Lidiómp: neet van lómp, ich dach aan ómp: ónaeve, ofwaal: ei bietje verkierd, net d’rnaeve.
Det de van de Vrijthof, wo ich ein voes veur maak, waat wil ich daomit? Knotere? Geliek kriege? Nae. Laote begriepe det ’t Limburgs ein epaarte taal is, die ein eige idioom haet. En woveur mót me dan in Broek in Waterland dao zoegeheite foute in gaon zeuke?
Noe kreeg ich iers ei loepetig mailtje det mich wees op hof = hofstede. Zeker, en me zal waal örges in Limburg eine (boere)haof kónne vinje dae het Dingeshof geneump waert. Mae oos waordebeuk höbbe ’t euver häöf. In Neel vinjt me eine ganse gas häöf, dun biej de grens. Ich höb nag gepols en zag: det is det Gasjeshaof van vreuger neet mie. Nae nae waerde veer ’t ins: ’t mós zien: det is DAE Gasjeshaof; ein grote boerderie, mae geinen tuin.
Boerderie mit haof en landj d’rumhaer? Zoeget. Ich wil versjil laote zeen tösse ’t hof van de Keukenhof (vergeliekbaar mit ein boerderie), de Hof van Eden: eine bóngerd, en het Binnenhof. Det is get van keuninge, die ein hofhouding höbbe: de dames die keunegin Máxima de naegel netjes lakke, dames die nag noets sjoefel of sjöp in de henj gehad höbbe. Ze heure neet biej de *tuinhouding.
Ich mót onnag mien waord ‘haof’ van Vriethaof verantjwaorde. Mesjtreechs is Vriethoof, al is det dök lestig te heure. Ich sjrief haof wiel det volges mich op mier plaatse veurkump, én ’t miervoud en verkleinwaord van hoof ‘tzelfde zien es biej haof: häöf en häöfke. ’t Miervoud van det ‘hof’ van keuninge zal waal haove zien (sjpóntaan sjprook ich van haover…), mae dao hauwe oos veurelders nieks mit.
En doe (toen) hauw de gezet ’t inins euver woonbuurt de Ravelijn (in Mesjtreech). Is det dan ouch verkierd? ’t Is HET ravelijn, teminste: ’t verdeidigingswirk, óngerdeil van ’t bólwirk. De buurt mit dae naam zól ich ouch de Ravelijn neume.
Reagere? redactie@veldeke.net of veldgewas@home.nl
Lidioom is eus wekelekse rubriek euver ‘t eigene vaan de Limburgse taol. Alle veurege aoflieveringe zien trök te leze in eus arsjief.