Lidioom: Zijweg met nachtegalen

Twee weken zonder Lidioom. Is er wat mis? Nauwelijks. Ik zou het zo kunnen verduidelijken: schreef dat wat ik wilde vertellen bijna verteld was, het belangrijkste gezegd. Een week later begon ik in de Middeleeuwen, met het  Egidiuslied en Suster Bertken. Daar was niets Limburgs bij.

Suster Bertken bijvoorbeeld leefde in Utrecht. Ik vond haar regel Ic was in mijn hoofkijn om cruyt gegaen prachtig klinken en vroeg me af: klinkt dat zo mooi, net als het Egidiuslied: Egidius waer bestu bleven / Mi lanct na di gheselle mijn / etc., door die net niet vreemde taal?

Dat was een zijweg die weinig of niets met Lidioom te maken heeft: hoe een tekst klinkt, hoort bij de esthetica, stilistiek, niet bij een idioom. Ik timmerde  verder aan het plezier in en met Oos Taal, onder de vlag van Lidioom – dat wel. Ik stond op die zijweg te natejale (Kerkraads voor ‘nachtegalen’), en de lezers liepen verder op de uitgezette weg.  Moest ik jullie terugroepen?

Nee, ik loop een eindje mee tot de kruising waar pit in zit: Plezier In Taal. Eerst echter een vraag: heb ik jullie achtergelaten met de vrees dat de rubriek gestopt zou zijn? Sorry dan. Het was wel een vreemde overgang naar Suster Bertken. Ik had misschien moeten verklaren waarom ik dacht dat alles gezegd was.

Want was dat wel zo? Nou ja: er zijn geen voorschriften voor wat bij een idioom hoort, dus kan ik dat voor het Limburgs zelf bepalen. In een grammatica van het Limburgs kun je moeilijk de werkwoorden overslaan. Zo heb ik de spreekwoorden weggelaten, plus allerlei uitdrukkingen. Ook omdat ze vaak niet zo Limburgs zijn, zoals d’n appel velt neet wied van de boum. Limburgs?

Ik ken heel wat spreekwoorden die niet in de DVD staan (Dikke Van Dale).  Limburgs? Hoeft niet: ze kunnen elders wél voorkomen. Ik noem alles haet zien inj, noer de wórs twie’ ofwel: aan alles komt een einde (v. Dale), en daar voegen wij aan toe: alleen een worst heeft er twee. Haha: die Wurst hebben we van de Pruse. Bovendien: spreekwoorden worden nauwelijks meer gebruikt. Lidoom is mede bedoeld om sprankelender teksten te krijgen, dus…

Misschien verdienen afwijkende namen eerder een plaats. Volgende week!

Reageren? redactie@veldeke.net of veldgewas@home.nl

Lidioom is onze rubriek over het eigene van de Limburgse taal. Alle voorgaande afleveringen zijn terug te vinden in ons archief.