Limburgdag in Kanne: verbroedering tussen Belgische en Nederlands Limburg
Op 19 april 1839, nu 185 jaar geleden, ging Limburg ten oosten van de Maas naar Nederland en Limburg ten westen van de Maas bleef bij België, dat in 1830 in opstand was gekomen tegen het Verenigd Koninkrijk onder leiding van koning Willem I. De inwoners werden hierover niet geconsulteerd: het Verdrag van Londen sprak dit uit over de hoofden van de betrokkenen.
Gescheiden maar toch veel gemeenschappelijk
Vanaf dat moment gingen beide Limburgen hun eigen weg. Toch is er nog steeds veel dat de Belgische en de Nederlandse provincie Limburg verbindt, en dat geldt in het bijzonder voor de Limburgse taal. Om die verbondenheid te vieren vond op 19 april 2024 de jaarlijkse Limburgdag plaats, deze keer in het Belgische Kanne op de grens met het Nederlandse Neercanne (Maastricht). De Heemkundevereniging Kanne en Veldeke Bels Limburg hadden een programma opgesteld met sprekers en muziek van beide kanten van de grens.
Lezingen en muziek
De activiteiten werden om half drie opgestart in de kerk van Sint-Hubertus. Als onthaal werd aan de deelnemers een drankje aangeboden. Daarna kwamen kinderen van het zesde leerjaar een dialectoptreden verzorgen, onder begeleiding van juf Anita en Twajn Bettens. Daarna gaven Lou Spronck en Paul Vrijens een historische schets over de opdeling van Limburg. Peter Gilson verzorgde een muziekoptreden in het Kanner Plat, gevolgd door een gedicht van Twajn Bettens.
Een ode aan de Limburgse taal
Felix Bergers voorzitter van Veldeke Belsj Limburg droeg een ode aan de Limburgse taal op in de vorm van een bijzonder klankdicht. Hij was zo vriendelijk zijn tekst in te spreken voor ons online poëziemagazine Veldgewas. Hieronder vindt u de tekst van zijn gedicht. En u kunt dat beluisteren door op onderstaande knop te klikken. Luister het gedicht vooral helemaal af want op het eind wordt het heel bijzonder.
’t Limburgs is ’n taal
di-j zingt
Ze bezingt de ónsjatbare ri-jkdóm
de ri-jkdóm van dankbaarheid
vier al det sjoeën en gratis is
de wouke en de locht
de blome en de beim
de pepels en vieëgel
alles rónteróm
Det kènt ’t Nederlands neet
èn di-j taal weert de waereld koupwaar
èn di-j taal waere de beim plenk en plate
de bieëste waere vleis èn plestieke zekskes
de legumme waar èn de warehówzer
en rizzenaere weert tsjette langs Microsoft
Di-j taal is drieëg en sjor
De wichter van mi-jn sjaol
wandele neet mieë mer goeën wèrke
óm mèt hin sente te kónne koupe
wat ówt de bówk van de aerd is weggeroufd
Al di-j ri-jkdóm di-j ve vreger gratis kraege
van aan ous veet tot aan de hórizon
weert neet mieë bewónnerd en bezónge
mer kepotgerieëte en verkocht
en ouch de taal di-j alle wónnere besjraef
is vergaete, vermaord, doeëdgezwieëge
Mer toch
rere de reste zich ónner de grónd
deep èn de grótte verborge
hiers te nog get van di-j klanke
èn ’t gekrónkel van water langs de more
en stillekes hiers te ’t bjeinkoeëme
èn heldere peelkes water
drèp drèp drèp
plóns plóns plóns
plóns drèp klats
pingeling
kletskes klats klats klats
Kiek ginds dao achter wi-jd eweg
ich hier gekletter van hove
galoppaerende paerd
Ze koeëme korterbi-j
en brènge de ouw kadans trègk èn de taal
kladats kladats kladats
klinkelklap klinkelklap klinkelklap
doef de doef de doef
En de lochte braeke oeëpe
Ich hier vieëgel zènge
e bi-jmèske, ‘ne kli-jster, ‘n hègketrits
’n aanzwellend koer
Ze brówwe ’n taal di-j de sjoeënheid bezingt
Lalala taterata doedeloedeloe tralala
Di-j dichterlikke zèngende taal
Ze kimt op ous aaf!
Ze dómpelt ous ónner!
De taal de taal
van de Limburgdaag!
Felix Bergers