Prijsvraag: wat is parg?
Je kunt beter zelf je tekortkomingen ontdekken dan dat anderen je die onder neus duwen. Zoiets overkwam me vorige maand. Sinds september staan op de site van Veldeke, hier dus, afleveringen van mijn serie Lidioom. Ik heb het vooral over typisch Limburgse woorden. Dan moet je je wel afvragen: wat zijn dat? Ineens viel me op dat ik twee of drie afleveringen had geschreven (voorraad) over woorden die niet bestaan. Stom: Lidioom gaat over de pracht en kracht van het Limburgs. Ik hoop dat schrijvers er wat van opsteken, bevlogen worden, zodat ze misschien beter gaan schrijven, en dan zou ik ze trakteren op woorden die niet bestaan?
Nou ja, niet bestaan: wat is dat precies? Iets als zjwoemp is vermoedelijk nergens te horen. Het zou een Limburgs woord kunnen zijn gezien die ZJ-, en de v. Dale heeft niets tussen zizelmarmot en Z-kaart, dus… Het woord parg evenwel, waarom zou dat Limburgs zijn? Nooit gehoord? Ik ben van Neel (Maasniel), en op de grens van Neel met Maalbroek en Asenray ligt de Spik: twaalf, dertien woningen, en daar was parg een haast dagelijks woord. Als het prachtig weer was glunderden de boeren vaak: alles parg, niet? Keigaaf.
Ik heb dat parg eens in de gazet gehad, in mijn rubriek Letterbak misschien, met de vraag of dat woord elders ook bekend was. Een paar dagen later al meldde men me uit Melderslo dat daar parg óngeveer het tegengestelde van ‘prachtig’ betekende: arm. Best mogelijk: de Peel is niet de rijkste streek van Nederland. Een tweede mening: parg zou een verkorting zijn van ‘parochie’: par en dan een rochel-G. Het woord was wel geen synoniem voor ‘parochie’, integendeel: de betekenis was: kerkmeester.
Ik had dus drie verschillende verklaringen. Een vierde was makkelijk: een gecastreerde beer (mannelijk varken) ofwel barg. Best mogelijk, want P en B zijn wat familie van elkaar. Op het einde van woorden klinken ze zelfs hetzelfde: sjob (graanschoof) en sjop (schuurtje, keet). Maar aan het begin? Ook dat komt voor: pratsje (door de modder baggeren) is hier en daar bradsje – weliswaar met een D, maar dat hoor je niet.
Ik ben voor de verklaring van de Spik – maar aarzelend. Het is een gat, gehucht dat ook nog op een steenworp van Duitsland ligt; vergeten dus? Nee: parg is een bruikbaar woord voor schrijvers. Dan moet de betekenis wel duidelijk zijn. Wie kan me verder helpen? Ik heb van Veldeke vernomen dat er voor de origineelste inzendingen een paar prijsjes klaarliggen.
Stuur uw antwoord op de vraag “Wat is parg”naar redactie@veldeke.net