Rondje langs Veldeke: op bezoek bij Veldeke Echt

Voorzitter Christine van Basten en secretaris Ron de Louw bezoeken lokale Veldeke kringen

Op woensdagavond 13 juni arriveren wij in de haardstede van Limburgse dialectkampioenen. Bij de Limburgse finale van de Veldeke Declamatiewedstrijd op 26 mei jl. in Panningen waren dit jaar weer twee deelnemers uit de Krink Echt op de 1e plaats geëindigd en daarmee Limburgs Kampioen. Eén dag voor ons bezoek, wint Henk Hover uit Echt het Groot Limburgs Dictee van Veldeke Limburg en De Limburger. Weer een kampioen erbij! De taal van Echt, Pey, de taal van Hingen waar Henk Hover vandaan komt, maar eigenlijk álle dialecten, zijn kampioen Henk op het lijf geschreven en vloeien uit zijn pen. Maar dat geldt zeker ook voor het 7-koppige bestuur van de Veldeke Krink Echt met Ton van Wegberg als voorzitter aan het roer.

Liefde voor de Limburgse taal

Helaas kon secretaris Miel Coenemans, die zich enorm had ingespannen om het bezoek te arrangeren – en waarvoor dank (!) – er niet bij zijn en was bestuurslid Rinus Mulders op vakantie. De aanwezige bestuursleden Ton, Theo, Piet, Anke en Yvonne lieten zich echter niet onbetuigd en binnen anderhalf uur passeerden een groot aantal thema’s de revue. Binnen anderhalf uur konden wij constateren dat dit bestuur overstroomt van liefde voor de Limburgse taal, maar ook stevig geworteld is in een gezonde portie realiteitszin. Zij sluiten hun ogen niet voor de uitdagingen waar zij voor staan, benutten de kansen die er zijn en steken de handen stevig uit de mouwen.

Voor de tweede helft van het jaar staan er nog flink wat activiteiten op de agenda zoals: in juli het jaarlijkse uitstapje (dit jaar naar Leuven); in augustus een poëziewandeling in Echt-Centrum; in september een dialectmis bij de kapel van Schilberg, een Toon Hermans avond in Echt en een wandelexcursie in de heringerichte Middelsgraaf; in oktober staat er een film en muziekavond gepland; in november een lezing over Limburgse dialecten en wat daar mee samenhangt en in december komt er niet alleen een nieuwe uitgave van VeldekeBoeket uit maar staat er ook een feestavond gepland. Voor iedereen wat wils dus!

Een stevige ledenpopulatie

Ton van Wegberg: “De Krink Echt heeft een stevige ledenpopulatie van 250 leden, die hoofdzakelijk bestaat uit 60-plussers. Het ledenaantal fluctueert wel een beetje per jaar en een belangrijk aandachtspunt voor het bestuur is vergrijzing. Wij zijn een actieve kring met veel verschillende activiteiten. Gemiddeld 50 tot 70 leden nemen in wisselende samenstelling deel per activiteit, maar we constateerden ook dat meer dan honderd leden nooit kwamen. Uit nader onderzoek is gebleken dat heel veel leden het heel belangrijk vinden wat Veldeke doet, maar niet direct behoefte hebben om aan activiteiten deel te nemen. Eigenlijk zijn het “donateurs”.

Penningmeester Theo Bougie geeft een toelichting over de financiële positie van de Kring, die door prudent beleid zeer solide is te noemen. Wel stelt de Theo de algehele verenigingsstructuur aan de orde en hoopt dat het Provinciaal Bestuur daar werk van maakt om deze, mede met het oog op het behapbaar houden van de ledenadministratie en de verplichtingen naar aanleiding van de verscherpte privacy wetgeving, opnieuw in kaart te brengen en statutair te verbeteren. Het eerste huiswerk is binnen.

Bestuur zoekt mensen

Ondanks een redelijk constante ledenpopulatie van deze kring, blijft het bemensen van het bestuur ook hier een uitdaging. Zo wordt er naarstig gezocht naar een opvolger voor Miel. Er komt sowieso weinig input vanuit de ledenpopulatie en initiëren zij helaas weinig nieuwe initiatieven. Dat wordt toch vooral als een taak van het bestuur gezien en dit bestuur pakt dat gegeven met verve op.

Yvonne Smeets vult aan door uit te leggen wat het bestuur onderneemt om het tij te keren. Zo zijn er twee bijeenkomsten georganiseerd voor een klankbordgroep met “jongeren” met de centrale vraag: “Hoe kijken jullie er tegenaan?”. Daar komen allerlei suggesties uit zoals het aanpassen van de muziekprogramma’s, de vaste verenigingsavond (nu de woensdagavond) en ook het organiseren van alternatieve activiteiten zoals een kookclub met als basis de recepten uit het Veldeke kookboek.  Kortom, mensen enthousiast maken voor Veldeke langs een alternatieve weg en door activiteiten te organiseren voor mensen die geen lid zijn. Ook de tip die men ooit uit de Kring Sittard heeft gekregen wordt hier ter harte genomen: “Indien je als bestuur wil verjongen, verjong meerdere bestuursleden tegelijk.” Het zittend bestuur moet echt bereid zijn om naar een omslag te gaan en andere soort activiteiten te organiseren.

Deskundigheidsbevordering

Piet Aben, in 1999 (!) bij het bestuur van de Krink Ech gekomen, neemt het woord. Spreken, lezen en het schrijven van het dialect is een compleet pakket en dat verdient aandacht in de volle breedte. Piet houdt een stevig pleidooi voor deskundigheidsbevordering van het bestuur en hij refereert hierbij aan de eenjarige HBO-cursus (red: de zgn. Liergank Limbörgs) die ooit is aangeboden door Veldeke ter verdieping maar mede om bestuursleden te werven. Het ontbreken van deze cursus – of iets vergelijkbaars – waarbij in beknopte vorm historische, linguïstische, sociolinguïstische en literaire achtergronden van het Limburgs aan bod komen, wordt echt als een groot gemis ervaren door het bestuur. Ondanks dat de leden van dit bestuur veelal hun ankers hadden in het basisonderwijs, voelen zij zich onvoldoende geëquipeerd om het taalkundige aspect op niveau uit te venten aan de leden of derden. Een duidelijk appèl aan ons (lees het provinciaal bestuur van Veldeke) om hier iets mee te doen. We zetten het op de agenda.

Hofleverancier van dialect

Veldeke wordt binnen deze regio overigens echt gezien als de hofleverancier van het dialect en dialect producten. Een mooi voorbeeld is dat alle carnavalsverenigingen zich inmiddels houden aan de “Veldeke” 2003 spelling. “Het heeft even tijd en energie gekost maar uiteindelijk is het wel gelukt!”. Ook is het bestuur met recht trots op hun uitgaven zoals bijvoorbeeld het kwartaalblad VeldekeBoeket en het “Brónsgreun Beukske Echt-Susteren” dat qua opzet vergelijkbaar is met het vorig jaar verschenen boek ‘Ós Moddersjproach’ van Veldeke Kring Um Mamelis. “De gemeente Echt-Susteren heeft bij de uitgave destijds zelfs 500 bronsgroene exemplaren ingekocht als welkomstgeschenk voor nieuwe inwoners.”

Anke Heythuysen draagt zorg voor de declamatiewedstrijden voor de scholen en over de wijze waarop men dat lokaal aanpakt praten we nog enige tijd door. Als kers op taart krijgen wij het prachtige boekje “10 jaor declamatiewedsjtried veur de jeug van de basissjoale in Groat Zöstere” cadeau (zie foto). We kunnen nog uren praten met deze enthousiaste club, maar op enig moment moesten we toch echt weer terug naar Buchten en Beek.

Het was een hartelijk en informatief samenzijn. Waarvoor veel dank.

Christine van Basten-Boddin en Ron de Louw
Voorzitter en secretaris Veldeke Limburg

Juni 2018