Veldgewas: Greune vriedig

Ofwel: Veldgewas gaat weer varen!

Miense: veer/wae zien d’r weer. Veldgewas is terug. Haet Sinterklaos veur gezörg. Zal waal, mae waem is Sinterklaos? Moog geine weite…

Waar beginnen we, ofwel: hoe verder met Veldgewas. Antwoord: gewoon verder. Ik wil niets van nieuw weten. Even wat gebeurd is. Ik raakte midden augustus, notabene de oogstmaand, alle adressen van Veldgewas kwijt. Die had ik in drie groepen verdeeld, omdat ik – had men mij meegedeeld – Veldgewas maar aan honderd abonnees gratis kon sturen. Mede daarom wordt Veldgewas officieel onderdeel van Veldeke: het wordt voorlopig niet naar de abonnees verstuurd. Klik voor meer informatie hier.

Hoe verder. De adressen puzzelen we wel bij mekaar. Maar Veldgewas zelf? Ik heb – dat moet gezegd – vaker gesuggereerd dat het wel wel was met mijn liefde voor Veldgewas. Weinig bijdragen meer. We worden ouder. Ik noteer/knoterde sjloes wille make, krank van ’t gedeuns róndj Code Rood. Zie:

ik zal de halmen niet meer zien
noch binden ooit de volle schoven,
maar doe mij in den oogst geloven
waarvoor ik dien…

Beetje duidelijk? Deze passsage komt uit het gedicht De ploeger van Adriaan Roland Holst. Als die ik w.k. zou zijn, ik dus, dan staat er dat ik (geb. 1939) de volle schoven van mijn Veldgewas niet meer zien zal. Te somber? En wat maakt dat uit voor Oos Taal? Ach, blijf gewoon jullie gedichten, verhalen, columns, probeersels, nog ergens liggend werk insturen (veldgewas@home.nl), opdat ik niet van mijn geloof hoef te vallen. Beloofd? Geloofd, in euren OUGS.

Dit klinkt naar nieuw elan. Zeker. Ik was zelfs opgetogen half augustus. Veldgewas kwakkelde weliswaar, maar – schreef ik toen (niet verstuurd):
Groot NUUTS: veur ‘t mesjiens leste deil van Platbook höbbe 106 sjrievers same ruum 160 gedichter, verhaole en columns ingesjik. GEWELDIG.

Ouch daoveur geit Veldgewas wiejer. Kump weer bleuj. Laot gaon dae wage vól veldjgewas. ‘t Guf nag reube, late petatte poor meuskes (sjproete) królmoos kappes ofwaal: Code Roodmoos. Ik probeerde die code te kraken. Het lukte door weer op een verkeerde knop te drukken. Zie wat ik zag:

Er waren dagen waarop het veer uit de vaart was gehaald.
Al hoefde ik niet naar de overkant, het gaf een gevoel van leegte
die niet benoemd werd maar hoort bij afscheid nemen voor altijd.

Afscheid voor altijd… Gunde men mij niet eens een paar halmen om me aan vast te klampen? Ik belde Godelieve van Gemen – die belde de Graot van ’t Limburgs, de streektaalarchivaris en ze mailde me dit:

Oêt de vaart weer in de vaart

Die daag dao ich gen Limbörgs mier woej sjrieëve vulde laeg en neks. Doe kwaam ‘t nuujts det Veldgewas aan de kank loôg. De sjlódderigge ónleëfde vur wiej weej praote, de ón-leêfde vur idders variante, de wasjknieëp oppe naas van ins ein wäördje sónger fuitjes te sjrieëve haet eine klimaatcrisis gegaeve – ving ich. ‘t Nump ‘t plezeer vur te sjrieëve weg. Ós sjpraoke zien neët van en vur gelierde minse. Zeej zien van ós, van ós elders, van heej en euveral angers. Det gemoeël euver projekte heej en dao helt de dichterlikke sjtruim, ‘t blieje laeventigge taenge.

Ich vóng det de Vaerman van veerboot Veldeke baeter zien Veldgewasvaer aan de kank kós kettinge. En lekker gemutelik zien talente in ‘t wilde weg zoej gaon gebroeëke vur zien eige vruid. Lekker röstig.

Doe per slot ‘t finito van Veldgewas wörkelik waar gewaore, dór ein computeraccidentje, vulde ‘t of ich de gansen daag van ‘t eine gaat in ‘t angere trooj. Ich kós nimmieër aome. Misde ich De Wim of Veldgewas? Of alles en idderein dae d’r in sjreêf? Det leste waar ‘t. Ich leej aan Leefdesleid. Ich misde het ganse waereldje van det Veldgewes wao vuul drek in sjtóng, zoeë sjoeën wie Sjieëtmael, Verkesgraas, Kattesjterte, Paerssjterte, Lieëwemuulkes en Koekoeksblumpkes. 

Klamp vur det miene mins mich woej gaon wegbringe (waohaer wós hae nag neêt) rinkelde de telefoon. Hae sjpoojde zich um dae nag aeve op te pakke. 

Hae kaakde van wieëdaaf nao mich: ‘Veldgewas gaat weer varen!’ Minse minse minsekinger ‘t waar De Wim aan de tillefoon dae zag: Weej gaon wir vare! Van ós nao Wim Veldgewas, van Wim Veldgewas nao ós. Haer en truuk en truuk en haer, voor hae, de vaerman. Kupers Wum. Of is hae Wum van de Küper? 

De vaerman – wieväöl guf ’t d’r dao nag van? Is Limburgs mesjiens kopluiper? Baove Remunj, wo ouch al gein geldj is veur einen echten trein, zien d’r mein ich nag veer vaere. voorman (voerman), dae van ’t  kerke op de zandjwaeg, die te rusten lei: laes uch waat mit dem passeerde, dae kinne veer neet mie – eine voertman dus.   

Black Friday vandaag. Ouch de v. Dale duit mit. Zuug ins waat me mich sjikde:

Shop onze Dikke Deals

Waat mótte veer daomit? Ach, ‘t kan nag get erger:

Run to the winkel of kruidvat.nl voor more Black Friday deals!

Noot: biej mich kómme ónger winkel en voor rooj sjtrepe. Zoe geit det.
En ich bön noe sjietsjoew det Oos Taal zoe gemerteld waert. Code Cloot.
Daoveur begin ich (volgende waek) mit ein serie sjtökskes euver Oos Taal.
Sjtökskes die verduutsje wie en waat Oos Taal is, en waat Veldgewas wilt
Beveurbeeldj: baeter sjrieve. Angers gezag: plezeer mit en in Oos Taal.

Tja. En dan nog dit. Veldgewas moet ook Platbook gaan vervangen. Platbook is geschiedenis. Er zou geen geld meer zijn. Schande. Code Rood oftewel: het Limburgs is in doodsnood? Ook niets meer van vernomen. Nou: de inzendingen voor het laatste Platbook besloegen 287 A-viertjes. Er wordt nog wel degelijk geschreven in het Limburgs. Wie protesteert? Protesteren? Demonstratie? Gaan we schreeuwen? Phil Schaeken ziet daar niets in.

De sjtilte

Sjreve,
ich kan d’r neit taege,
verlaege krump ich dan inein.

Sjreve is eine kogel
door miene kop,
verdouvend.

Loestere nao de sjtilte,
’t loewe van de klokke wiedeweg
’t fluite van de maelder.

Gein gebaor,
geine sjtraoljaeger,
nae, de sjtilte wil ich heure.

Sjreve is dóm,
sjtilte is ech, puur,
de natuur die d’róm vreeg.

Ich gluif in ’t roesje van de zee,
’t zjweve van wolke,
witte sjnee in mien gezich.

Ich gluif dat de minsj
de sjtilte neudig haet
wie brood, wie water.

Phil Schaeken

Sjtilte neudig, wie brood, wie water. Wie roodmoos mit eine witte daets van de sjnie, wie veldjgewas besjene door ein loepetige maon? 
Tja, de stilte van de duizenden woorden die niet in Platbook 25 verschenen zijn, zoeken we zoiets? We zijn benieuwd.