Lidioom: Patsjflesse in d’n abee

Paar daag later es geweunlik. Geine is nao ’t Malieveldj gaon janke…   Ich begin mit ei naogekómme waord veur kamer hóngerd of plee: abee. Geer mót det oetsjpraeke, adviseert ’t Woerdebook van Broenssem, wie de letters A en B achterein – wie ‘tabee’ dus.

Noe kan me det lestig op ein anger meneer oetsjpraeke. Wiejer: oetsjpraok heurt neet biej ‘t (L)idioom. Mae zuug: abee is ein verkórting van ’t Duutsje Abtritt (plee), sjteit d’rbiej. Det ab van abtrit (Kirchroas, éin T) kan beteikene det me (veurzichtig) ein traej aaf mót sjtappe. Lestig. Daoveur zal ei geweun huuske ’t gemaak geneump zien.

Trök nao abee: hiel bezunjer waord. Is samegesjteld oet ’t Duutsje veurzitsel ab (aaf), det gesjreve waert es abee, wodoor ’t ei (saort) letterwaord is; det is ei waord det samegesjteld is oet de beginletters van aafzunjerlikke wäörd. Morfologie: wie wäörd inein zitte (aafl. elf e.w. – arsjief). Es veurbeeldj waert dök ‘havo’ gegaeve. Mót me de letters van ei letterwaord waal aafzunjerlik oetsjpraeke (btw, gsm, MVV), dan neump me det initiaalwäörd.

Vergaet daen term en gank mit mich ein paar waeke trök. Ich loog lachend in bed. Journaal van hauf ach sjmörges. Nuuj gedeuns: oze ganse gróndj is verknoojd: pfas. Oei, waat móste de luuj die meine zoe geweldig good Nederlandjs (nou ja) te sjpraeke daomit?  Nuutslaezers en maedjes van WNL probeerde pfas oet te sjpraeke wie….ich weit neet wie, ich zoog ze wórstele.

Taenge de middig waerde dees aafkórting al oetgesjpraoke es peefas. Det waord, zag de baas van de v. Dale, begint es ein initiaalwaord en geit wiejer es letterwaord. Bekinde wäörd die zoe ineinzitte zien: cd-rom en petfles. Vraog mich waal neet wo die pet veur sjteit. Zólle veer det geweun hertale es patsjfles? Ich höb ’t waal opgezóch: polyethyleentereftalaat.

Allei, ich wil neet inje mit det waord. Daoveur nag twie prachtige hoeswäörd (woor ich mit bezig, huuske etc.). Iers hoesheugde, meis gebroek in get negatieve zin: hoesheugde bäökend. En veur ei verhaol det vreuger sjpeelt: dink aan de hoesheljerse. Huishoudster.

Lidioom is eus wekelekse rubriek euver ‘t eigene vaan de Limburgse taol. Alle ieder aoflieveringe zien trök te vinde in eus arsjief.